Dodatek nadzwyczajny

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Dodatek nadzwyczajny – rewia wystawiana w teatrze "Morskie Oko" w 1933 roku.

Premiera odbyła się 14 stycznia 1933 roku. Przedstawienie było grane do 12 lutego 1933. 28 stycznia druga część rewii była transmitowana w Polskim Radiu. Dekoracje wykonał Józef Galewski. Tematem rewii było poszukiwanie zaginionej panny. Miał to być "reportaż sceniczny" z akcją przedstawiającą życie podziemne Warszawy. Poszukiwacze wędrowali po różnych miejscach Warszawy, w salach balowych Politechniki, w Kasie Chorych, lokalach komisariatów, "Cyrku" na Dzikiej, dancingu z "monopolem" na kokainę, mostem kolejowym, Karcelaku. Temat Karcelaku był wtedy popularny ze względu na proces "taty Tasiemki". Przedstawienie było w 20 odsłonach (scenach)[1][2], m.in. były to: "Chłopcy z gazetami", "W komisjariacie", "W Kasie Chorych", "Nad Wisłą", "W Cyrku na Dzikiej", "W redakcji", "Pod latarnią", "Bal w Politechnice", "Kokaina na dancingu", "Lotny dom gry", W szkole sztuk pięknych", "W palarni opium", "Na Bielanach", "U ministra", "Seans spirytystyczny", "Na Karcelaku", "U Joska na Gnojnej". Spektakl był też współczesną satyrą polityczną z wieloma odnośnikami do ówczesnych wydarzeń.

Piosenki[edytuj | edytuj kod]

Z tego przedstawienia pochodzą m.in. piosenki: Opium: valse mystériéuse (nocą skrzydła sów łopocą) (Artur Gold – Andrzej Włast), Biały walc (Zygmunt Wiehler – Andrzej Włast), Warszawo, moja Warszawo (obraz "Nad Wisłą", Szymon Kataszek, Zygmunt Karasiński – Andrzej Włast), Czemuś o mnie zapomniał? (słowa Andrzeja Własta, muzyka Szymon Kataszka, I nagroda na konkursie Morskiego Oka wybrane przez jury i plebiscyt publiczności jako najpiękniejsze tango sezonu 1933), Don Pedro tango gra, Uśmiechnij się (Jerzy Rosner – Andrzej Włast). Przypuszczalnie grany był też Bal u Starego Joska (Bal na Gnojnej) (Fanny GordonLeopold Brodzinski, Julian Krzewiński).

Tola Mankiewiczówna
Aleksander Żabczyński (1931)

Aktorzy i odsłony[edytuj | edytuj kod]

W przedstawieniu występowali Tola Mankiewiczówna, "królowa polskiego tanga" Stanisława Nowicka, Wawa (Wacława Szczuka)[3], Irena Skwierczyńska, Żena Alesso, Władysław Walter, Kazimierz Krukowski, Aleksander Żabczynski, Czesław Skonieczny, Jan Woycieszko, Jerzy Boroński, Edmund Minowicz i 12 girls "Morskiego Oka".

Dodatek nadzwyczajny[edytuj | edytuj kod]

Chłopcy z gazetami – 12 Girls.

Spotkanie[edytuj | edytuj kod]

Nieznajoma – Tola Mankiewiczówna. Dziennikarz – Aleksander Żabczyński

W komisariacie[edytuj | edytuj kod]

Komisarz – Edmund Minowicz. Posterunkowy – Jan Woycieszko. Nieznajoma – Tola Mankiewiczówna. Dziennikarz – Aleksander Żabczyński. Mąż – Jerzy Boroński. Żona – Irena Skwierczyńska. Córka – Żena Alesso. Synek.

W kasie chorych[edytuj | edytuj kod]

Woźny – Czesław Skonieczny. Nieznajoma – Tola Mankiewiczówna. Dziennikarz – Aleksander Żabczyński.

Nad Wisłą[edytuj | edytuj kod]

Nieznajoma – Tola Mankiewiczówna. Dziennikarz – Aleksander Żabczyński.

W Cyrku na Dzikiej[edytuj | edytuj kod]

Obrońca – Władysław Walter. Cyrkowiec I – Kazimierz Krukowski. Cyrkowiec II – Jerzy Boroński. Cyrkowiec III – Edmund Minowicz. Kulas – Jan Wycieszko.

W redakcji[edytuj | edytuj kod]

Redaktor – Kazimierz Krukowski. Nieznajoma – Tola Mankiewiczówna. Dziennikarz – Aleksander Żabczyński.

Stanisława Nowicka w przedstawieniu "Dodatek nadzwyczajny" w teatrze "Morskie Oko" w odsłonie "Pod latarnią".

Pod latarnią[edytuj | edytuj kod]

Dziewczyna – Stanisława Nowicka. Nieznajoma – Tola Mankiewiczówna. Dziennikarz – Aleksander Żabczyński.

Bal w Politechnice (wielki finał)[edytuj | edytuj kod]

Panienka – Irena Skwierczyńska, Wieczny student – Władysław Walter. Nieznajoma – Tola Mankiewiczówna. Dziennikarz – Aleksander Żabczyński. Goście na balu – Stanisława Nowicka. Żena Alesso, Wawa. Kazimierz Krukowski. Władysław Walter. Czesław Skonieczny. Jerzy Boroński. Jan Woycieszko. Edmund Mianowicz oraz 12 Girls Morskie Oka.

Kokaina na dancingu[edytuj | edytuj kod]

Kwiaciarka – Stanisława Nowicka. Tancerki – 12 Girls "Morskiego Oka". Nieznajoma – Tola Mankiewiczówna. Dziennikarz – Aleksander Żabczyński.

Lotny dom gry[edytuj | edytuj kod]

Gracz I – Kazimierz Krukowski. Gracz II – Czesław Skonieczny. Gracz III – Jerzy Boronski. Nieznajoma – Tola Mankiewiczówna. Gracze.

W Szkole Sztuk Pięknych[edytuj | edytuj kod]

Dziennikarz – Aleksander Żabczyński. Modele.

W palarni opium[edytuj | edytuj kod]

Nieznajoma – Tola Mankiewiczówna. Dziennikarz – Aleksander Żabczyński. Wizja – Żena Alesso. Służąca.

Na Bielanach[edytuj | edytuj kod]

Nieznajoma – Tola Mankiewiczówna. Dziennikarz – Aleksander Żabczyński. Narciarki – 12 Girls "Morskiego Oka".

U ministra[edytuj | edytuj kod]

Pan minister – Jerzy Boroński. Petent – Czesław Skonieczny. Nieznajoma – Tola Mankiewiczówna. Dziennikarz – Aleksander Żabczyński. Woźny – Jan Woycieszko.

Seans spirytystyczny[edytuj | edytuj kod]

Spirytysta – Edmund Minowicz. Medium – Irena Skwierwczyńska. Nieznajoma – Tola Mankiewiczówna. Dziennikarz – Aleksander Żabczyński. Napoleon – Jerzy Boroński. Rasputin – Czesław Skonieczny. Lopek – Kazimierz Krukowski. Pogorzelska, Ordonówna, Messal, Chevalier – Wawa.

Na Karcelaku (wielki finał)[edytuj | edytuj kod]

Nieznajoma – Tola Mankiewiczówna. Dziennikarz – Aleksander Żabczyński. Ferajna – Stanisława Nowicka. Irena Skwierczyńska. Żena Alesso. Wawa. Kazimierz Krukowski. Władysław Walter. Aleksander Żabczyński. Czesław Skonieczny. Jerzy Boroński. Jan Woycieszko. Edmund Minowicz oraz 12 Girls "Morskiego Oka".

Odbiór[edytuj | edytuj kod]

Recenzentowi Kuriera Warszawskiego Kończycowi[4] podobała się Wawa parodiująca Ordonkę, Pogorzelską, Modzelewską, Messalkę, Chevaliera i Nowicką. Kończycowi podobał się także finał rewii Na Karcelaku i konferansjerska Mankiewiczównej i Żabczyńskiego. Recenzent Robotnika pisał[5], że pod względem scenografii najlepiej wypadła scena mostu kolejowego, a pod względem nastroju "Cyrk"; taniec opium wykonany został znakomicie przez Alesco, a Walter wykazywał wybitne talenty obrończe. Krytyczną recenzję napisał prawicowy dziennik ABC[6], krytykując "wulgarność ujęcia", konferansierkę będącą "piłą, zarzynającą spektakl", parodie wykonywane przez "istotę płci bliżej nieustalonej" i "natchnione słowa Andrzeja Własta" oraz ogólnie "starą jałową bzdurą skleconą byle jak z szblonowych numerków". Dziennik 5-rano opublikował równie złą recenzję[7], wspominano w niej o niedawnym zabójstwie tancerki Igi Korczyńskiej. Ludwik Sempoliński[8] pisał, że w dwa tygodnie po wystawieniu rewii Dodatek nadzwyczajny odszedł twórca teatru Morskie Oko Andrzej Włast.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Sensacyjna premiera w Morskiem Oku, „Polska Zbrojna”, 12, 6 stycznia 1933, s. 10 [dostęp 2021-08-24].
  2. od redakcji. Morskie Oko, Dodatek nadzwyczajny. „Biuletyn artystyczny”. 3 (10), s. 2-3, styczeń 1933. [dostęp 2021-10-19]. (pol.). 
  3. wawa (youtube)
  4. Premiera w Morskiem Oku. „Kurier Warszawski”. 113, 18 stycznia 1933. Warszawa. [dostęp 2021-10-18]. (pol.). 
  5. I K. Morskie Oko, Dodatek nadzwyczajny. „Robotnik”. 39 (31), s. 4, 21 stycznia 1933. [dostęp 2021-10-18]. (pol.). 
  6. t. d.m. Z teatrów. Dodatek nadzwyczajny w Morskiem Oku. „ABC”. 8 (22), s. 6, 20 stycznia 1933. [dostęp 2021-10-19]. (pol.). 
  7. Dodatek nadzwyczajny. Wyjątkowa nuda premierowa w Morskim Oku. „5-rano”. 16, s. 5, 16 stycznia 1933. [dostęp 2021-10-19]. (pol.). 
  8. Ludwik Sempoliński: Wielcy artyści małych scen. Warszawa: Czytelnik, 1968, s. 446. (pol.).