Dwór Szalayów w Szczawnicy

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Dwór Szalayów w Szczawnicy
Ilustracja
Elewacja frontowa
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Miejscowość

Szczawnica

Typ budynku

dwór

Styl architektoniczny

klasycystyczny

Kondygnacje

2

Ukończenie budowy

1839

Pierwszy właściciel

Józef Szalay

Kolejni właściciele

Władysław Szalay, Alojzy Szalay, Feliks Pławicki, Ida Lasocka, rodzina Bahrów, rodzina Białków

Obecny właściciel

obiekt w prywatny

Położenie na mapie Szczawnicy
Mapa konturowa Szczawnicy, na dole znajduje się punkt z opisem „Szczawnica, Dwór Szalayów”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Szczawnica, Dwór Szalayów”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Szczawnica, Dwór Szalayów”
Położenie na mapie powiatu nowotarskiego
Mapa konturowa powiatu nowotarskiego, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Szczawnica, Dwór Szalayów”
Położenie na mapie gminy Szczawnica
Mapa konturowa gminy Szczawnica, po lewej znajduje się punkt z opisem „Szczawnica, Dwór Szalayów”
Ziemia49°25′17,3″N 20°29′17,6″E/49,421472 20,488222
Strona internetowa

Dwór Szalayów w Szczawnicy – dwór rodu Szalayów wybudowany w stylu klasycystycznym w 1839, znajdujący się w Szczawnicy przy ul. Szalaya 80.

Dwór jest najstarszym budynkiem uzdrowiska Szczawnica[1]. Obecnie dwór pełni funkcję pensjonatu[2].

Historia[edytuj | edytuj kod]

Dwór wybudowany został w 1839 przez Józefa Szalaya węgierskiego szlachcica, twórcę uzdrowiska Szczawnica. Dworek zwany „Pawilonem” właściwie nie był na stałe zamieszkały, a służył jako miejsce reprezentacyjne dla przyjmowania gości. Położony w zakolu potoku Grajcarka otoczony był parkiem z kaskadami, wodotryskami i sadzawką. W parku znajdowały się rzadkie w naszym klimacie gatunki drzew jak tulipanowiec amerykański, życiodrzew, sumak perukowaty, buk krwawy, jesion płaczący i sosna amerykańska. Obok dworku tuż nad Grajcarkiem stał mały drewniany budynek łazienek zasilany bezpośrednio mocnym prądem wody rzecznej do natrysków[3]. W połowie XIX w. uległ nieznacznej przebudowie[1].

W 1876 r. po śmierci Józefa Szalaya dworek odziedziczył jego starszy syn Władysław. W 1890 dworek przechodzi w ręce kuzyna Władysława, Alojzego Szalaya. W latach następnych zadłużony obiekt przejmuje Feliks Pławicki. W 1904 dworek nabyła hrabina Ida Lasocka. W latach 20. XX w. był w rękach rodziny Bahrów, a później rodziny Białków[3].

Po II wojnie światowej dworek popadł w ruinę. Obecnie (2018) obiekt z ogrodem są własnością prywatną. Wewnątrz zachował się klasycystyczny piec[1].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c Praca zbiorowa: Szczawnica 1992. Informator turystyczny. Wyd. 3. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, Warszawa 1992, s. 12.
  2. Stary Dwór, pokoje gościnne w Szczawnicy. [dostęp 2018-12-18].
  3. a b Barbara Alina Węglarz: Spacerkiem po starej Szczawnicy i Rusi Szlachtowskiej. Wyd. 3. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, 2011, s. 199–201. ISBN 978-83-62460-17-5.