Eden (mormonizm)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Eden (deseret 𐐀𐐔𐐇𐐤)[1] – rajski ogród, odgrywający istotną rolę w teologii Kościoła Jezusa Chrystusa Świętych w Dniach Ostatnich[2].

W mormońskiej teologii[edytuj | edytuj kod]

Eden opisywany przez mormońską teologię osadzony jest w relacjach znajdujących się we wszystkich księgach należących do kanonu tej wspólnoty religijnej, zatem w Biblii, Księdze Mormona, Naukach i Przymierzach oraz Perle Wielkiej Wartości[2]. Pod koniec aktu stworzenia Bóg zasadził ogród w Edenie[2], na wschodzie, oraz umieścił w nim rozmaite gatunki zwierząt i roślin[2]. Miało być to idylliczne miejsce[2], bez wrogości między zasiedlającymi go stworzeniami[2] oraz bez śmierci[2]. Adam i Ewa zostali umieszczeni w Edenie, wraz z poleceniem, by go uprawiać i strzec[3]. Jednocześnie wszelkie rzeczy utrzymywane były w stanie doskonałej niewinności oraz piękna[4], bez możliwości rozmnażania się[4]. Także Adam i Ewa w owych rajskich warunkach nie mieli możliwości spłodzenia dzieci oraz założenia rodziny[5].

Bóg umieścił w Edenie drzewo poznania złego i dobrego. Dał też człowiekowi wolną wolę, tak by ten mógł zdecydować, czy skosztować jego owocu, czy też nie[5]. Niezjedzenie tego owocu zachowałoby człowieka w rajskiej formule istnienia[5]. Ograniczyłoby też jednak jego zdolność do postępu oraz pozbawiło potomków[5]. Spożycie go natomiast, jakkolwiek dało okazję do powstania rodziny i do nauki poprzez doświadczenie bólu, cierpienia oraz śmierci[5], spowodowało też usunięcie człowieka sprzed obecności Bożej[5]. Usunięty z Edenu Adam udał się do Adam-ondi-Ahman[6].

Wykroczenie Adama i Ewy przyniosło ze sobą pojawienie się śmierci[5]. Umożliwiło jednak też powstanie ludzkiej rodziny zamieszkującej ziemię[5]. Upadek Adama uczynił jednocześnie koniecznym zadośćuczynienie Jezusa Chrystusa[5].

Położenie Edenu nie wynika z zapisów biblijnych czy też z jakichkolwiek badań archeologicznych[5]. Mormońska teologia, opierając się na objawieniach, które miał otrzymać Joseph Smith, pierwszy prezydent Kościoła, umiejscawia wspomniane wyżej Adam-ondi-Ahman, obszar, na którym przebywał Adam po opuszczeniu Edenu, w hrabstwie Daviess bądź na terenie większym, obejmującym też Far West, osadę w hrabstwie Caldwell[7]. Szereg wczesnych liderów mormońskich, w tym Brigham Young i Heber C. Kimball, wskazywało, że Smith przekazał im, iż Eden mieścił się w dzisiejszym hrabstwie Jackson[5] w stanie Missouri[5].

Zgodnie z punktem dziesiątym Artykułów wiary podczas drugiego przyjścia Chrystusa ziemia zostanie odnowiona i otrzyma swoją rajską chwałę[4], powracając do tożsamego z Edenem stanu istnienia[4].

W mormońskiej sztuce[edytuj | edytuj kod]

Eden uwieczniony został w mormońskiej sztuce. Pokój ogrodowy świątyni w Salt Lake, drugi z czterech pokojów obrzędowych wykorzystywanej w tym centralnym dla mormonizmu obiekcie podczas ceremonii obdarowania, zdobią wyrafinowane malowidła ścienne[8]. Przedstawiają one rozmaite aspekty Edenu[8]: jego rajską naturę, z lwem i jagnięciem spoczywających w pokoju obok siebie[8], drzewo życia[8], a także drzewo poznania złego i dobrego[8].

Motyw Edenu wykorzystano też na malowidłach ściennych zdobiących pokój ogrodowy świątyni w Los Angeles. Wykonane przez nienależącego do Kościoła Edwarda Grigware'a, przedstawiają one rajski ogród wypełniony na poły tropikalną roślinnością charakterystyczną dla południowej Kalifornii[9][10].

Wieloczęściowa instalacja In the High Noon of the Heavenly Garden z 2018 pędzla Samuela Evensena chronologicznie portretująca starotestamentalny zapis przedstawia Eden oraz przebywających w nim Adama i Ewę w serii niewielkich aktów[11]. Eden ma tu wyraźnie rolniczy charakter[11], natomiast Adam i Ewa dopiero dorastają[11], w coraz to bardziej złożonym, skomplikowanym i podzielonym otoczeniu rajskiego ogrodu[11]. Praca Evensena była omawiana podczas kursu poświęconemu sztukom wizualnym w Kościele Jezusa Chrystusa Świętych w Dniach Ostatnich zorganizowanego przez The Center for Latter-day Saint Arts[12].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Brigham Young University: EDEN. [w:] Book of Mormon Onomasticon [on-line]. byu.edu. [dostęp 2021-07-09]. (ang.).
  2. a b c d e f g Daniel H. Ludlow (red.): Encyclopedia of Mormonism. New York: Macmillan Publishing, 1992, s. 533. ISBN 978-0-02-904040-9.
  3. Daniel H. Ludlow (red.): Encyclopedia of Mormonism. New York: Macmillan Publishing, 1992, s. 533-534. ISBN 978-0-02-904040-9.
  4. a b c d Bruce R. McConkie: Mormon Doctrine. Salt Lake City: Bookcraft, 1966, s. 303.
  5. a b c d e f g h i j k l Daniel H. Ludlow (red.): Encyclopedia of Mormonism. New York: Macmillan Publishing, 1992, s. 534. ISBN 978-0-02-904040-9.
  6. Daniel H. Ludlow (red.): Encyclopedia of Mormonism. New York: Macmillan Publishing, 1992, s. 19. ISBN 978-0-02-904040-9.
  7. Bruce R. McConkie: Mormon Doctrine. Salt Lake City: Bookcraft, 1966, s. 20.
  8. a b c d e Moroni's Latter-Day Saint Page: The Salt Lake Temple Garden Room. [w:] Gallery [on-line]. moroni10.com. [dostęp 2021-07-09]. (ang.).
  9. Boyd K. Packer: Przygotowanie do wejścia do świętej świątyni. Intellectual Reserve Inc., 2003, s. 17.
  10. Terryl L. Givens and Philip L. Barlow (red.): The Oxford Handbook of Mormonism. Oxford, New York: Oxford University Press, 2015, s. 481. ISBN 978-0-19-977836-2.
  11. a b c d Writ&Vision Rare Books&Fine Art: Samuel Evensen: In the High Noon of the Heavenly Garden. [w:] Gallery [on-line]. writandvision.com. [dostęp 2021-07-08]. (ang.).
  12. Eowyn Wilcox McComb: Issues and Themes in the Visual Arts of the Church of Jesus Christ of Latter-day Saints. [w:] The Center for Latter-day Saint Arts [on-line]. centerforlatterdaysaintarts.org, 2019-07-09. [dostęp 2021-07-08]. (ang.).