Przejdź do zawartości

Eirene (malarka)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Eirene
Ilustracja
Tworząca Irene (XV-wieczna ilustracja z wydania księgi G. Bocaccia o wybitnych kobietach)
Dziedzina sztuki

malarstwo

Epoka

starożytna Grecja

Eirene, Irene (gr. Ἐιρήνη) – starogrecka malarka, wymieniona przez Pliniusza Starszego w Historii naturalnej (XXXV, 147)[1].

Córka i uczennica malarza Kratinosa, była autorką wizerunku młodej kobiety z Eleusis (puellam, quae est Eleusine): być może chodzi tu o Korę-Persefonę albo obraz związany z jej kultem[2][1]. Jedna z sześciu artystek starożytności wymienionych u Pliniusza w Historii naturalnej (pozostałe to Timareta, Kalipso, Aristarete, Iaia i Olympia)[3].

Kontrowersje[edytuj | edytuj kod]

Zidentyfikowanie malarek w wykazie podanym przez Pliniusza nie jest jednoznaczne. Tekst ten można odczytywać w ten sposób, że np. Kalipso nie była jedną z nich, lecz nimfą Kalipso będącą tematem obrazu Irene. W tym przypadku obrazami stworzonymi przez Irene byłyby także rzekome dzieła Kalipso, a więc obraz przedstawiający starca (to miejsce tekstu także wątpliwe), przedstawiający kuglarza Teodora oraz tancerza Alkistenesa. W Delfach odnaleziono inskrypcję wymieniającą tancerza Alkistenesa, powstałą po 279 roku p.n.e. Jeśli to Irene, a nie Kalipso, była autorką wizerunku Alkistenesa, umożliwiałoby to określenie okresu jej czynności artystycznej. Poza tym jednak działalności Irene i jej ojca Kratinosa różnie datowano – od V aż po II wiek p.n.e.[1]

Irene opisał Giovanni Boccaccio w łacińskim zbiorze biogramów Sławne kobiety (De mulieribus claris). Biogramy wymienionych przez Pliniusza malarek (w tym Irene) zawiera także Le livre de la cité des dames Christine de Pisan[4].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c Jerzy Linderski, The Paintress Calypso and Other Painters in Pliny, „Zeitschrift für Papyrologie und Epigraphik”, 145 (2003), s. 83–96.
  2. Natalie Kampen, Hellenistic Artists. Female, „Archeologia Classica”, 27, nr 1 (1975), s. 9–17.
  3. Janusz A. Ostrowski, Słownik artystów starożytności. Architektura, rzeźba, malarstwo, rzemiosło artystyczne, wyd. 1, Katowice: Wyd. „Książnica”, 1994, ISBN 83-85348-61-1, OCLC 32197185 [dostęp 2020-06-07].
  4. Julia K. Dabbs, Life Stories of Woman Artists, 1550-1800. An Anthology, Routledge 2009, s. 28, 36.