Elchanan Wogler

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Elchanan Wogler
Ilustracja
Artyści grupy Jung Wilne. Od prawej stoją: Szmerke Kaczergiński, Abraham Suckewer, Elchanan Wogler, Chaim Grade, Lejzer Wolf, siedzą: Mosze Lewin, Szejna Efron, Szymszon Kahan, Rachela Suckewer i Bencijon Michtom
Data urodzenia

1907

Data śmierci

1969

Narodowość

żydowska

Język

jidysz

Dziedzina sztuki

poezja

Elchanan Wogler właściwie Elchanan Różański[1] (ur. w 1907, zm. w 1969[2]) – polski poeta i tłumacz pochodzenia żydowskiego tworzący w języku jidysz. Członek wileńskiej grupy artystyczno-literackiej Jung Wilne.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Pochodził z Wilna. W wieku ośmiu lat został sierotą i trafił do domu dziecka. Do Wilna powrócił w wieku 16 lat, żyjąc w kolejnych latach w skrajnej nędzy. Jako poeta debiutował w 1925 roku[2]. Od momentu powstania był członkiem wileńskiej grupy artystycznej Jung Wilne[1], należąc do jej najważniejszych członków[2]. Wziął udział między innymi w oficjalnym debiucie literackim grupy znanym jako Der arajnmarsz fun Jung Wilne in der jidiszer literatur (Triumfalne wejście Młodego Wilna do literatury jidysz) na łamach Wilner Tog z 11 października 1929 roku[3]. Przed II wojną światową ukazały się dwa jego tomiki[2]: A bletl in wint (1935)[4] oraz Cwej beriozes bajm trakt (1939) za który otrzymał Nagrodę im. Icchoka Lejba Pereca przyznaną mu przez żydowski oddział PEN Clubu w Warszawie (autorką okładki tomiku była Rachela Suckewer)[5].

Okres II wojny światowej, Elchanan Wogler spędził jako uchodźca w ZSRR. W 1947 powrócił do Polski, zaś w 1949 osiadł na stałe w Paryżu. Jako dziennikarz i eseista był stałym współpracownikiem międzynarodowej prasy jidysz w tym między innymi kwartalnika literacko-artystycznego Di Goldene Kejt[2].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Joanna Lisek; Jung Wilne – żydowska grupa artystyczna (Wrocław; Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego; 2005; ISBN 83-229-2670-7) str. 44
  2. a b c d e Vogler, Elkhonen. yivoencyclopedia.org. [dostęp 2022-02-03]. (ang.).
  3. Joanna Lisek; Jung Wilne – żydowska grupa artystyczna (Wrocław; Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego; 2005; ISBN 83-229-2670-7) str. 41-44
  4. Joanna Lisek; Jung Wilne – żydowska grupa artystyczna (Wrocław; Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego; 2005; ISBN 83-229-2670-7) str. 95-98
  5. Joanna Lisek; Jung Wilne – żydowska grupa artystyczna (Wrocław; Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego; 2005; ISBN 83-229-2670-7) str. 145-149