Emil Boček

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Emil Boček
Ilustracja
generał armii generał armii
Data i miejsce urodzenia

25 lutego 1923
Brno

Data i miejsce śmierci

25 marca 2023
Brno

Przebieg służby
Lata służby

1940–1946

Siły zbrojne

Royal Air Force
Československé letectvo

Jednostki

Dywizjon 312
Dywizjon 310

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa

Odznaczenia
Order Lwa Białego I Klasy (Czechy) Order Lwa Białego III Klasy (Czechy) Krzyż Wojenny Czechosłowacki 1939 (dwukrotnie) Czechosłowacki Medal za Odwagę w Obliczu Nieprzyjaciela Gwiazda za Wojnę 1939–1945 (Wielka Brytania) Gwiazda Francji i Niemiec (Wielka Brytania) Gwiazda Lotniczych Załóg w Europie (Wielka Brytania) Medal Obrony (Wielka Brytania) Medal Wojny 1939–1945 (Wielka Brytania)
Multimedia w Wikimedia Commons
Generał Emil Boček odsłaniający tablicę pamiątkową poświęconą lotnikowi Vladimírowi Nedvědowi (2017)

Emil Boček (ur. 25 lutego 1923 w Brnie, zm. 25 marca 2023 tamże) – czeski pilot wojskowy, ostatni żyjący czeski pilot Royal Air Force, generał armii.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Syn Jana i Marii z d. Krčmová[1].

Ukończył szkołę powszechną w Tuřanach, następnie szkolił się na ślusarza[1]. 27 grudnia 1939 roku opuścił dom i przez Słowację udał się do Budapesztu, gdzie został jednak aresztowany i deportowany na Słowację. Po kilku kolejnych próbach udało mu się dotrzeć do francuskiego konsulatu w Budapeszcie, następnie trafił do Jugosławii, a później przez Grecję i Turcję dotarł do Bejrutu. Na pokładzie statku Compiegne dopłynął następnie do Marsylii[1].

W składzie 1., a następnie 2. czechosłowackiego pułku piechoty brał udział w kampanii francuskiej. Na przełomie czerwca i lipca 1940 roku został ewakuowany do Wielkiej Brytanii na pokładzie egipskiego statku Rod-el-Farag[1]. 21 września 1940 roku został przyjęty do Royal Air Force, gdzie został mechanikiem. Od kwietnia 1941 roku do października 1942 roku służył jako mechanik w czechosłowackim dywizjonie 312. W październiku 1942 roku rozpoczął szkolenie na pilota. Pierwszy lot wykonał 12 lipca 1943 roku w Calgary[1]. Kurs pilotażu ukończył 28 stycznia 1944 roku[1].

20 października 1944 roku został przydzielony do dywizjonu 310, a swój pierwszy lot bojowy wykonał 8 dni później. Podczas służby w RAF wykonał 26 lotów bojowych. 13 sierpnia 1945 roku wylądował na lotnisku Praga-Ruzyně, następnie służył w czechosłowackich siłach powietrznych[1]. 2 marca 1946 roku opuścił wojsko i podjął pracę jako mechanik samochodowy. Następnie pracował w przedsiębiorstwie Mototechna, a jeszcze później jako tokarz w Instytucie Badawczym Czechosłowackiej Akademii Nauk w Brnie[1]. W latach 1983–1988 pracował w firmie Drukov, w 1988 roku przeszedł na emeryturę[2].

W 1990 roku został awansowany na stopień kapitana, a w 1993 roku na pułkownika[2][1]. W 1996 roku spotkał się z królową Elżbietą II podczas jej wizyty w Brnie[3]. W 2014 roku prezydent Miloš Zeman mianował go na stopień generała brygady, a w 2019 roku na stopień generała armii[1][4]. Po śmierci Kurta Taussiga w 2019 roku został ostatnim żyjącym czechosłowackim pilotem Royal Air Force[5]. W październiku 2019 roku został hospitalizowany z powodu problemów z sercem[6].

W 1951 roku ożenił się z Evą Svobodovą[1]. Był aktywnym działaczem kombatanckim i społecznym w Brnie[7]. Zmarł 25 marca 2023 roku w wieku 100 lat[8][3].

Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Został odznaczony następującymi odznaczeniami[1]:

Upamiętnienie[edytuj | edytuj kod]

W 2012 roku powstał o nim film dokumentalny pt. „Nezlomný” w reżyserii Igora Červenego[10][6].

W 2016 roku jego imieniem nazwano używany w Brnie tramwaj Škoda 13T[11]. W 2018 roku ukazała się jego biografia autorstwa Jiříego Plachý[12].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b c d e f g h i j k l Emil Boček [online], encyklopedie.brna.cz [dostęp 2023-03-26].
  2. ↑ a b Letci z Holásek a Tuřan ve II. světové válce [online], web.archive.org, 11 maja 2011 [dostęp 2023-03-26] [zarchiwizowane z adresu 2011-05-11].
  3. ↑ a b Zemřel válečný veterán Emil Boček - Novinky [online], www.novinky.cz [dostęp 2023-03-26] (cz.).
  4. ↑ Jágr, Klaus, Baťa, Saudek i padlí hrdinové. Medailonky osobností vyznamenaných prezidentem Zemanem [online], www.seznamzpravy.cz [dostęp 2023-03-26] (cz.).
  5. ↑ Zemřel jeden z posledních dvou žijících československých letců RAF Kurt Taussig. V mládí ho zachránil Nicholas Winton [online], Hospodářské noviny (HN.cz), 20 września 2019 [dostęp 2023-03-26] (cz.).
  6. ↑ a b Ostatni czeski bohater bitwy o Anglię hospitalizowany [online], www.tvp.info, 19 października 2019 [dostęp 2023-03-26] (pol.).
  7. ↑ brig. gen. letectva v. v. Emil Boček [online], Brno [dostęp 2023-03-26] (cz.).
  8. ↑ Emil Bocek, last Czech RAF pilot during WWII, dies at 100, „The Washington Post”, ISSN 0190-8286 [dostęp 2023-03-26] (ang.).
  9. ↑ a b Seznam vyznamenaných [online], Pražský hrad [dostęp 2023-03-26] (cz.).
  10. ↑ Nezlomný (2012). [dostęp 2023-03-26].
  11. ↑ Nové tramvaje v Brně. Po městě jezdí Menšík, Gollová i generál Boček [online], iDNES.cz, 22 grudnia 2016 [dostęp 2023-03-26] (cz.).
  12. ↑ Poslední žijící Čech v RAF Emil Boček pokřtil knihu o svém životě. Nechtěl jsem, aby se o mně psalo, ale nemůžu za to, že to někdo udělal, říká [online], Hospodářské noviny (HN.cz), 6 marca 2018 [dostęp 2023-03-26] (cz.).
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Emil_Boček&oldid=72819020”