Estry Tammelina

Estry Tammelina (O-(N,N-dialkiloaminoalkilo)-metylofluorofosfoniany) – grupa organicznych związków chemicznych otrzymanych w latach 50. XX w. przez Larsa-Erika Tammelina w ramach programu badań nad potencjalnymi fosforoorganicznymi bojowymi środkami trującymi.

Estry Tammelina są bezbarwnymi cieczami o wysokich temperaturach wrzenia. Nie dają się przechowywać, gdyż w ciągu kilku tygodni zestalają się. Możliwość zastosowania ich jako bojowych środków trujących są ograniczone, gdyż szybko hydrolizują (znacznie szybciej niż sarin). Półokres hydrolizy wynosi kilka lub kilkanaście minut (sarinu ponad 5 godzin).

Estry Tammelina są typowymi paralityczno-drgawkowymi bojowymi środkami trującymi o wysokiej toksyczności (porównywalnej ze związkami V). LD₅₀ dla myszy wynosi 0,05–0,1 mg/kg.

Wzór ogólny estrów Tammelina: gdzie: * R- to CH₃-, C₂H₅-, (CH₃)₂CH-, CH₃CH₂CH₂- * n - zawiera się w przedziale od 1 do 5 (najczęściej n = 2)

Bibliografia

• 1000 słów o chemii i broni chemicznej: praca zbiorowa. Zygfryd Witkiewicz (red.). Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1987. ISBN 83-11-07396-1.brak strony w książce