Feliks Balcerzak
 kapral pilot
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1929–1939 |
| Siły zbrojne | |
| Formacja | |
| Jednostki | |
| Stanowiska |
instruktor pilotażu |
| Główne wojny i bitwy | |
| Późniejsza praca |
handlowiec |
| Odznaczenia | |
 
| |
.svg){kind=small}
Feliks Balcerzak (ur. 3 listopada 1910 w Weitmar, zm. 11 sierpnia 1996 w Krośnie) – kapral pilot Wojska Polskiego, instruktor lotniczy, działacz społeczny.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Syn Józefa i Wiktorii z Lepczyńskich. We Wrześni ukończył szkołę powszechną, a następnie liceum handlowe. Z powodu kryzysu gospodarczego w 1928 roku nie podjął pracy w zawodzie, zatrudniał się jako robotnik niewykwalifikowany[1].
W 1929 roku zgłosił się ochotniczo do odbycia służby w Wojsku Polskim i otrzymał przydział do 3 pułku lotniczego w Poznaniu. W 1930 roku ukończył kurs pilotażu w Centralnej Szkole Podoficerów Pilotów Lotnictwa. Był zdeterminowany aby zostać pilotem myśliwskim i w 1931 roku odbył w Wyższej Szkole Pilotów w Grudziądzu specjalistyczny kurs pilotażu. Powrócił do służby w 3 pl ale już wkrótce otrzymał skierowanie na kurs instruktorski. Część teoretyczną odbył w Warszawie, a dodatkowe szkolenie pilotażowe i skoki spadochronowe w Radomiu. W 1936 roku został skierowany do Szkoły Podoficerów Lotnictwa dla Małoletnich w Bydgoszczy w charakterze cywilnego instruktora-pilota kontraktowego, w 1938 r. przeniósł się ze szkołą do Krosna[2].
W sierpniu 1939 roku został zmobilizowany i otrzymał przydział do 4 pułku lotniczego w Toruniu. 5 września, podczas lotu zwiadowczego na samolocie Lublin R.XIII, został ranny i trafił do szpitala w Toruniu. Został ewakuowany przez Warszawę, Lublin do Chełma. 17 września 1939 roku, na wieść o ataku ZSRR na Polskę, podjął próbę przedostania się na Węgry, ale w rejonie Stanisławowa dostał się do sowieckiej niewoli. Udało mu się zbiec i wrócić do Krosna[3].
W grudniu 1939 roku został zatrudniony w magazynach ze sprzętem wojskowym i żywnością, następnie pracował w prywatnej firmie jako malarz pokojowy. Po wyzwoleniu Krosna przez Armię czerwoną zgłosił się do służby w Milicji Obywatelskiej[3]. Z czasem został awansowany na stanowisko dowódcy plutonu operacyjnego przy Komendzie Powiatowej MO w Krośnie, brał udział w walkach z oddziałami UPA[4].
28 września 1945 roku wziął udział w Walnym Zebraniu Założycielskim Aeroklubu Podkarpackiego w Krośnie i został wybrany na członka aeroklubowej Komisji Rewizyjnej[5]. Na początku 1946 roku, w Cywilnej Szkole Pilotów i Mechaników w Ligotce Dolnej ukończył weryfikacyjny kurs instruktorski i pilotażu i został zatrudniony jako pilot ciągowy w krośnieńskim Ośrodku Szkolnym Szybownictwa. W lipcu 1946 roku włączył się do prac nad tworzeniem w aeroklubie sekcji samolotowej[6].
Jesienią 1946 roku sekcja samolotowa Aeroklubu Podkarpackiego, pod kierownictwem Feliksa Balcerzaka, zorganizował pierwszy w Krośnie powojenny kurs samolotowy. W późniejszym okresie Balcerzak został mianowany zwiadowcą portu lotniczego w Krośnie i organizował kolejne kursy pilotażu dla szybowcowych z Aeroklubu Podkarpackiego. W 1949 roku, jako żołnierz przedwojennego Wojska Polskiego, został zweryfikowany negatywnie i odsunięty od latania. Znalazł zatrudnienie w Powiatowym Związku Gminnych Spółdzielni „Samopomoc Chłopska” w Krośnie w charakterze handlowca[7].
W 1956 roku został zrehabilitowany przez Komisję do Spraw Rehabilitacyjnych przy Aeroklubie Podkarpackim. Przeszedł badania lekarskie we wrocławskim Głównym Ośrodku Badań Lotniczo-Lekarskich ale otrzymał licencję instruktora społecznego, która uniemożliwiała mu podjęcie pracy zawodowej jako instruktor aeroklubowy. Pozostał na dotychczasowym stanowisku w „Samopomocy Chłopskiej”, gdzie pracował do momentu przejścia na emeryturę w połowie lat siedemdziesiątych[8].
Do działania w środowisku lotniczym Feliks Balcerzak powrócił w 1981 roku, kiedy to został jednym z założycieli Klubu Seniorów Lotnictwa im. gen. Ludomiła Rayskiego w Krośnie i jego pierwszym prezesem. Udało mu się bardzo zaktywizować środowisko seniorów lotnictwa, w 1985 roku zorganizował V Zjazd Absolwentów Szkoły Podoficerów Lotnictwa dla Małoletnich oraz Kadry Wojsk Lotniczych do 1939 roku. Funkcję prezesa KSL pełnił do 1995 roku, zrezygnował z niej z powodów zdrowotnych[7].
b.jpg)
Zmarł 11 sierpnia 1996 i został pochowany na Cmentarzu Komunalnym w Krośnie (sektor E2, rząd 6, grób 7)[9].
Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]
Był odznaczony między innymi[10]:
- Orderem Polonia Restituta,
- Odznaką za Zasługi dla Aeroklubu Polskiego,
- Odznaką Pilota.
Życie osobiste[edytuj | edytuj kod]
Był dwukrotnie żonaty, z Wiktorią a następnie z Urszulą z domu Sawicka. Z pierwszego małżeństwa miał troje dzieci: córkę Albinę oraz synów Feliksa i Zenona. Wnuk Bogusław kontynuuje lotnicze tradycje rodzinne jako instruktor szybowcowy[10].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Kubit 2019 ↓, s. 420.
- ↑ Fryc 2010 ↓, s. 17-18.
- ↑ a b Kubit 2019 ↓, s. 421.
- ↑ Dane osoby z katalogu funkcjonariuszy aparatu bezpieczeństwa. Biuletyn Informacji Publicznej Instytutu Pamięci Narodowej. [dostęp 2020-09-27]. (pol.).
- ↑ Fryc 2009 ↓, s. 171.
- ↑ Fryc 2009 ↓, s. 207.
- ↑ a b Kubit 2019 ↓, s. 422.
- ↑ Fryc 2010 ↓, s. 23.
- ↑ Feliks Balcerzak. krosno.artlookgallery.com. [dostęp 2021-01-12].
- ↑ a b Fryc 2010 ↓, s. 24.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Stanisław Fryc: Piloci Podkarpacia. Jasło: Krośnieńska Oficyna Wydawnicza, 2010. ISBN 978-83-62843-53-4. OCLC 804789872.
- Stanisław Fryc: Z dziejów lotniska w Krośnie w latach 1928-1997. Krosno: Wydawnictwo i Handel Książkami KaBe, 2009. ISBN 978-83-89387-73-8. OCLC 751360961.
- Janusz Kubit: Szkoła Podoficerów Lotnictwa dla Małoletnich, Krosno 1938-1939. Krosno: Graffia - Agencja wydawniczo-fotograficzna, 2019. ISBN 978-83-955211-0-2. OCLC 1135440195.