Feliks Dela

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Feliks Dela
generał brygadier generał brygadier
Data i miejsce urodzenia

4 października 1943
Kalina Mała

Data śmierci

14 lipca 2017

Przebieg służby
Formacja

Państwowa Straż Pożarna

Stanowiska

komendant główny PSP (1992–1997)

Odznaczenia
Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
Grób Feliksa Deli na cmentarzu Rakowickim

Feliks Dela (ur. 4 października 1943 w Kalinie Małej[1], zm. 14 lipca 2017[2]) – polski strażak, generał brygadier, komendant główny Państwowej Straży Pożarnej (1992–1997).

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Ukończył Technikum Górnicze w Dąbrowie Górniczej, w 1967 został absolwentem Szkoły Oficerów Pożarnictwa w Warszawie. W 1978 uzyskał tytuł zawodowy inżyniera w Wyższej Oficerskiej Szkole Pożarniczej, kształcił się również w zakresie zarządzania na Uniwersytecie Śląskim. Pracował jako wykładowca krakowskiej Szkoły Podoficerów Pożarnictwa. W 1971 objął stanowisko zastępcy komendanta miejskiego straży pożarnych w Bytomiu, później był komendantem rejonowym, a w 1984 został komendantem Szkoły Chorążych Pożarnictwa w Krakowie[1].

25 lutego 1992 powierzono mu funkcję pierwszego komendanta głównego Państwowej Straży Pożarnej, urząd ten sprawował do 3 stycznia 1997[3]. W 1992 awansowany na stopień nadbrygadiera, a w 1997 otrzymał nominację na generała brygadiera. Od 1997 do 1998 był szefem Obrony Cywilnej Kraju[1].

W 1992 dowodził akcją gaśniczą w trakcie wielkiego pożaru lasów w okolicy Kuźni Raciborskiej. W dowód uznania dla jego działań otrzymał tytuł honorowego obywatela miasta Kuźnia Raciborska[4].

W okresie pełnienia służby brał także udział w organizacji nowego krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego, tworzeniu nowych służb ratowniczych i inicjowaniu zmian w systemie ochrony przeciwpożarowej. W 1998 przeszedł w stan spoczynku, udzielając się nadal jako ekspert przy tworzeniu systemów szkoleniowych i programów bezpieczeństwa. Od 2001 pełnił obowiązki dyrektora Departamentu Bezpieczeństwa Powszechnego MSWiA, a od 2002 dyrektora Centralnego Muzeum Pożarnictwa w Mysłowicach[1].

Został pochowany w alei zasłużonych na cmentarzu Rakowickim w Krakowie (kwatera LXIX, pas B/1/27)[5]. W 2021 jego imieniem nazwano ulicę położoną w Dzielnicy XVIII Nowa Huta na osiedlu Zgody (w pobliżu Szkoły Aspirantów Państwowej Straży Pożarnej w Krakowie)[6].

Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

  • Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (2014)[7][8]
  • Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (1997)[9]
  • Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (1992)[1]
  • Medal Honorowy im. Józefa Tuliszkowskiego (1994)[10]
  • Złoty Medal Honorowy im. Józefa Tuliszkowskiego (2015)[11]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e Feliks Dela. straz.gov.pl. [dostęp 2017-08-14].
  2. Odszedł wizjoner i twórca obrony cywilnej i ochrony przeciwpożarowej gen. bryg. Feliks Dela. zgzeirp.pl. [dostęp 2017-07-15].
  3. Komendanci Główni Państwowej Straży Pożarnej. straz.gov.pl. [dostęp 2014-06-21].
  4. Kuźnia Raciborska. Przeszłość i teraźniejszość. Rita Serafin, Grzegorz Wawoczny (red.). Racibórz-Kuźnia Raciborska: Wydawnictwo i Agencja Informacyjna WAW Grzegorz Wawoczny, 2020.
  5. Lokalizator Grobów. Zarząd Cmentarzy Komunalnych w Krakowie. [dostęp 2022-03-15].
  6. Nowe ulice w Krakowie. krakow.pl, 4 listopada 2021. [dostęp 2023-02-11].
  7. M.P. z 2014 r. poz. 922
  8. 59 odznaczonych za zasługi dla wolności. prezydent.pl, 2014-06-05. [dostęp 2014-06-05].
  9. M.P. z 1997 r. nr 16, poz. 149
  10. Wykaz osób wyróżnionych Medalem w 1994 roku. straz.gov.pl. [dostęp 2015-12-19].
  11. Złoty Medal Honorowy im. Józefa Tuliszkowskiego dla gen. brygadiera w st. spocz. Feliksa Deli. straz.gov.pl, 2015-05-13. [dostęp 2015-12-18].