Feliks Polak
| Data i miejsce urodzenia |
8 listopada 1901 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
2 lutego 1987 |
| Profesor nauk chemicznych | |
| Specjalność: chemia zeolitów | |
| Alma Mater | |
| Doktorat | |
| Habilitacja | |
| Polska Akademia Nauk | |
| Status |
członek Komitetu Technologii i Chemii Żywności PAN |
| Nauczyciel akademicki | |
| Uczelnia | |
| Dziekan Wydziału Matematyki, Fizyki i Chemii UJ | |
| Okres spraw. |
1952–1956 |
| Odznaczenia | |
 
| |
Feliks Polak (ur. 8 listopada 1901 we Lwowie, zm. 2 lutego 1987 w Krakowie) – polski chemik[1], profesor nauk chemicznych, profesor zwyczajny Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Urodził się w rodzinie Franciszka, właściciela restauracji, i Marii z Bogdanów[2]. Miał dwóch starszych braci i dwie siostry. Brat Adolf (1890–1967) był wybitnym inżynierem mechanikiem, konstruktorem wysokoprężnych silników spalinowych, okrętowych silników parowych oraz turbin na parę odlotową. We Lwowie ukończył szkołę powszechną i gimnazjum[2]. Maturę zdał w 1919 roku i w tym samym roku rozpoczął studia na Wydziale Chemicznym Politechniki Lwowskiej, Oddział Chemii Fabrycznej. W roku 1921 został młodszym asystentem w Katedrze Technologii Przemysłu Rolnego, u prof. Wiktora Syniewskiego, od 1927 pracował pod kierunkiem Adolfa Joszta[3]. W roku 1923 na podstawie pracy pt. Warunki powstawania dekstryny granicznej uzyskał dyplom inżyniera chemika i został mianowany starszym asystentem. W roku 1926 obronił z odznaczeniem pracę doktorską dotyczącą skrobi pt. O hydrolizie beta-diastatycznej i uzyskał stopień doktora nauk technicznych. W roku 1933 przeniósł się do Instytutu Przeciwgazowego w Warszawie i jednocześnie rozpoczął swoją pracę habilitacyjną u prof. Smoleńskiego w Katedrze Technologii Ogólnej Organicznej i Technologii Węglowodanów Politechniki Warszawskiej. W 1939 przedłożył Wydziałowi Chemicznemu Politechniki Warszawskiej rozprawę habilitacyjną pt. O adsorpcji na walanie wapnia, jednak wybuch wojny uniemożliwił zakończenie przewodu.
W czasie wojny, na przełomie lat 1940–1941 pracował krótko jako asystent na Uniwersytecie Lwowskim u profesora Włodzimierza Trzebiatowskiego, gdzie zapoznał się z rentgenowską analizą strukturalną. Po zajęciu Lwowa przez Niemców przeniósł się do Krakowa, gdzie otrzymał posadę w Monopolu Spirytusowym. Na tej posadzie pracował do 1946 roku.
W roku 1945 na podstawie wspomnianej wyżej, wykonanej przed wojną pracy habilitował się na ówczesnym Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Jagiellońskiego i uzyskał tytuł docenta technologii chemicznej. W 1946 roku uzyskał stopień docenta etatowego i zaczął wykładać na Uniwersytecie Jagiellońskim oraz w trybie zleconym na Akademii Medycznej w Krakowie. W latach 1952–1956 pełnił funkcję dziekana Wydziału Matematyki, Fizyki i Chemii UJ[4]. W styczniu 1958 roku został mianowany profesorem zwyczajnym.
W latach 1953 i 1956 otrzymał nagrody Ministra Szkolnictwa Wyższego za pracę dydaktyczną[5].
Jego żoną była Amalia z Baczyńskich (1904–1974), z którą miał syna Lucjana[6] (1931–2021)[7].
Zmarł w Krakowie, pochowany na cmentarzu wojskowym przy ul. Prandoty (kwatera Pas E-II-21)[7][8].
Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (28 września 1954)[9]
- Medal 10-lecia Polski Ludowej (15 stycznia 1955)[10]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Z historii chemii - Prof. zw. dr hab. inż. FELIKS POLAK (1901-1987) w setną rocznicę urodzin. Przemysł Chemiczny. [dostęp 2017-01-10].
- ↑ a b Andrzej Cichocki, Feliks Polak (1901–1987). Chemik, technolog, wynalazca, pionier polskiej chemii zeolitów [dostęp 2024-01-22].
- ↑ Włodzimierz Hubicki "Chemia", [w:] "Zarys dziejów nauk przyrodniczych w Polsce", Wiedza Powszechna, Warszawa 1983, ISBN 83-214-0056-6
- ↑ Przemysław Marcin Żukowski "Prezesi Kolegium Fizycznego oraz Dziekani Wydziałów", [w:] Wydział Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej, (praca zbiorowa) Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Kraków 2014, s. 17, ISBN 978-83-919954-5-7
- ↑ Feliks Polak (1901–1987) Chemik, technolog, wynalazca, pionier polskiej chemii zeolitów.
- ↑ Amalia Polakowa. Nekrolog / Kondolencje. „Dziennik Polski”, s. 4, Nr 276 z 26 listopada 1974.
- ↑ a b Lokalizator Grobów - Zarząd Cmentarzy Komunalnych [online], zck-krakow.pl [dostęp 2024-01-22].
- ↑ Jan Wiktor Tkaczyński (red.), Pro Memoria III. Profesorowie Uniwersytetu Jagiellońskiego spoczywający na cmentarzach Krakowa 1803–2017, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2018, s. 225, ISBN 978-83-233-4527-5.
- ↑ M.P. z 1954 r. nr 112, poz. 1588 „w 10 rocznicę Polski Ludowej za zasługi w pracy naukowej i dydaktycznej”.
- ↑ M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 – Uchwała Rady Państwa z dnia 15 stycznia 1955 r. Nr 0/165 – na wniosek Ministra Szkolnictwa Wyższego.