Festiwal Stolica Języka Polskiego
 Publiczność przed Sceną Główną. Festiwal w 2023 r. | |
| Lata aktywności |
od 2015 |
|---|---|
| Termin |
okres letni |
| Państwo | |
| Miejscowość | |
| Założyciel |
Piotr Duda - pomysłodawca i dyrektor |
| Organizator | |
| Tematyka |
literatura, język polski |
| Wręczane nagrody |
Nagroda Człowiek Słowa, Nagroda Wielkiego Redaktora |
| Strona internetowa | |
Festiwal Stolica Języka Polskiego – wydarzenie o charakterze literackim, odbywające się w okresie letnim w Szczebrzeszynie i częściowo w Zamościu, którego głównym organizatorem jest Fundacja Sztuki Kreatywna Przestrzeń[1][2]. Celem festiwalu jest promocja literatury polskiej i czytelnictwa[3].
Opis[edytuj | edytuj kod]
W programie Festiwalu Stolica Języka Polskiego znajdują się spotkania z ludźmi teatru, pisarzami, pisarkami, poetami, poetkami, tłumaczami i tłumaczkami, twórcami i twórczyniami z różnych dziedzin sztuki. Odbywają się debaty, koncerty, warsztaty dla młodzieży, zorganizowana jest również specjalna strefa dla dzieci, tzw. Mała Stolica[4][2]. Miasteczko festiwalowe zlokalizowane jest w Szczebrzeszynie, natomiast część wydarzeń odbywa się także w niedalekim Zamościu[5].
Tzw. pasma festiwalu[6], czyli ścieżki tematyczne, mają swoich kuratorów, swoje kuratorki. Funkcję tę w kolejnych edycja pełniły następujące osoby: Katarzyna Stoparczyk[7], Danuta Kępa-Figura[8], Paweł Nowak[9], Justyna Sobolewska[10], Janusz Majcherek (2023)[5][11] i in.
Zaproszenie na festiwalowe edycje przyjmowali i przyjmowały m.in.: Wiesław Myśliwski, Olga Tokarczuk, Mikołaj Grynberg, Mariusz Szczygieł, Szczepan Twardoch, Stefan Chwin, Zyta Rudzka, Marcin Wicha, Ilona Wiśniewska, Oksana Zabużko, Sylwia Chutnik[1][5][12][13][14][15], a także Zbigniew Wodecki, Kamil i Kora Sipowicz[10], Katarzyna Groniec[16], Magda Umer i Włodzimierz Nahorny[17].
Podczas festiwalu przyznawane są nagrody[18]: Nagroda Człowiek Słowa[17] (od 2017 r.[19]) i Nagroda Wielkiego Redaktora[20].
Pomysłodawcą i dyrektorem Festiwalu Stolica Języka Polskiego jest teatrolog Piotr Duda[21][22][23]. Festiwal współtworzy z nim regionalista Tomasz Pańczyk[24][25]. Działają w ramach Fundacji Sztuki Kreatywna Przestrzeń[2], która do realizacji wydarzenia wspólnie z Radą Festiwalową zaprasza partnerów komercyjnych[26], inne organizacje, instytucje, uczelnie[27], a także wolontariuszy i wolontariuszki[11].
Festiwal Stolica Języka Polskiego posiada certyfikat Turystycznej Marki Roztocze[28].
Patroni edycji Festiwalu[edytuj | edytuj kod]
Patronami kolejnych edycji Festiwalu Stolica Języka Polskiego są polscy nieżyjący twórcy literaccy[1]:
- I edycja (8–16 sierpnia 2015 r.) – Jan Brzechwa[29][23][30]
- II edycja (31 lipca – 27 sierpnia 2016 r.) – Bolesław Leśmian[3]
- III edycja (6–12 sierpnia 2017 r.) – Wisława Szymborska i Kornel Filipowicz[31]
- IV edycja (5–11 sierpnia 2018 r.) – Skamandryci[22][32]
- V edycja (5–11 sierpnia 2019 r.) – Jan Brzechwa i Anna Świrszczyńska[18]
- VI edycja (2–8 sierpnia 2020 r.) – Cyprian Kamil Norwid[15][33]
- VII edycja (1–7 sierpnia 2021 r.) – Tadeusz Różewicz[7]
Wojciech Widłak podpisuje swoje książki podczas IX edycji Festiwalu Stolica Języka Polskiego - IX edycja (30 lipca – 5 sierpnia 2023 r.) – Sławomir Mrożek[34]
Rada Festiwalu[edytuj | edytuj kod]
Rada Festiwalu Stolica Języka Polskiego opiekuje się merytoryką programu kolejnych edycji, omawia także strategię rozwoju tej inicjatywy i utrzymuje kontakt ze środowiskiem literackim i artystycznym[11].
- Skład Rady w latach 2016–2019: Piotr Duda, o. Tomasz Dostatni, Grzegorz Gauden, Janusz Kukuła, Tomasz Pańczyk (przewodniczący), Michał Rusinek, Justyna Sobolewska, Jacek Socha, Sylwia Stano
- Skład Rady w r. 2021: Piotr Duda, Tomasz Pańczyk (sekretarz), Iwona Hofman (przewodnicząca), Wiesław Myśliwski (honorowy przewodniczący), Justyna Sobolewska, Michał Rusinek, Marek Zagańczyk i Tomasz Kopoczyński
- Skład Rady w latach 2022–2023: przewodnicząca rady Iwona Hofman, honorowy przewodniczący Rady Festiwalu Wiesław Myśliwski, Piotr Duda, sekretarz Tomasz Pańczyk, Justyna Sobolewska, Grzegorz Gauden, Michał Rusinek, Ryszard Koziołek.
15 grudnia 2023 roku pięcioro członków rady (Justyna Sobolewska, Grzegorz Gauden, Ryszard Koziołek, Tomasz Pańczyk i Michał Rusinek) zrezygnowało z członkostwa w niej[35].
Laureaci i laureatki Nagród Festiwalu (wybór)[edytuj | edytuj kod]
Nagroda Człowiek Słowa[edytuj | edytuj kod]
m.in.: Wiesław Myśliwski, Maja Komorowska, Urszula Kozioł, Tadeusz Sobolewski, Michał Heller[36], Marian Turski[17], Krzysztof Globisz[19][37]
Nagroda Wielkiego Redaktora[edytuj | edytuj kod]
m.in.: Małgorzata Szczurek, Marianna Sokołowska, Janusz Degler, Teresa Chylińska[36], Andrzej Stanisław Kowalczyk[20]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d Jarosław Tomczyk, W Szczebrzeszynie festiwal nie ginie i Szczebrzeszyn z niego słynie – Kurier Wileński [online], kurierwilenski.lt, 29 sierpnia 2022 [dostęp 2023-07-29] (pol.).
- ↑ a b c d W niedzielę rozpocznie się 8. Festiwal Stolica Języka Polskiego [online], instytutksiazki.pl, 5 sierpnia 2022 [dostęp 2023-07-29] (pol.).
- ↑ a b W Szczebrzeszynie od niedzieli Festiwal Stolica Języka Polskiego [online], dzieje.pl [dostęp 2023-07-29] (pol.).
- ↑ Jedynka – polskieradio.pl [online], Jedynka - Polskie Radio [dostęp 2023-07-29] (pol.).
- ↑ a b c Ogłoszono program 9. Festiwalu Stolica Języka Polskiego w Szczebrzeszynie [online], instytutksiazki.pl, 12 maja 2023 [dostęp 2023-07-29] (pol.).
- ↑ Mrożek i o Mrożku, ale nie tylko: IX Festiwal Stolica Języka Polskiego w Szczebrzeszynie zaprasza [online], trojka.polskieradio.pl [dostęp 2023-07-29] (pol.).
- ↑ a b Huncwot.com, Szczebrzeszyn stolicą języka polskiego – już po raz siódmy! – Kwartalnik Przekrój [online], przekroj.pl, 29 lipca 2021 [dostęp 2023-07-29] (pol.).
- ↑ Miasto i Gmina Szczebrzeszyn – Szczegóły aktualności Zakończenie VII edycji Festiwalu „Stolica Języka Polskiego” [online], szczebrzeszyn.pl [dostęp 2023-07-29].
- ↑ Prof. Paweł Nowak kuratorem Pasma Językowego na Festiwalu Stolica Języka Polskiego [online], www.umcs.pl [dostęp 2023-07-29] (pol.).
- ↑ a b Zapraszam do Szczebrzeszyna [online], Oczytany [dostęp 2023-07-29] (pol.).
- ↑ a b c Początek [online], Festiwal Stolica Języka Polskiego, 14 maja 2019 [dostęp 2023-07-29] (pol.).
- ↑ Szczebrzeszyn: Stolica Języka Polskiego po raz 9. Mrożek patronem festiwalu [online], Kronika Tygodnia, 15 maja 2023 [dostęp 2023-07-29] (pol.).
- ↑ Wydawnictwo Literackie [online], www.wydawnictwoliterackie.pl [dostęp 2023-07-29].
- ↑ Dziennik Wschodni, Festiwal Stolica Języka Polskiego 2016: Szczebrzeszyn zabrzmi po polsku [online], Dziennik Wschodni [dostęp 2023-07-29] (pol.).
- ↑ a b Trwa szósta edycja Festiwalu Stolica Języka Polskiego [online], 7 sierpnia 2020 [dostęp 2023-07-29] (pol.).
- ↑ Festiwal Stolica Języka Polskiego – Alior Bank [online], www.aliorbank.pl [dostęp 2023-07-29].
- ↑ a b c Festiwal Stolica Języka Polskiego za nami! [online], www.umcs.pl [dostęp 2023-07-29] (pol.).
- ↑ a b Festiwal „Stolica Języka Polskiego” 2019 [online], biuletynpolonistyczny.pl [dostęp 2023-07-29].
- ↑ a b Instytut Teatralny, Szczebrzeszyn. Krzysztof Globisz - Człowiek Słowa 2023 | e-teatr.pl [online], Teatr w Polsce - polski wortal teatralny [dostęp 2023-08-06] (pol.).
- ↑ a b Prof. Andrzej Stanisław Kowalczyk wyróżniony Nagrodą Wielkiego Redaktora [online], instytutksiazki.pl, 11 sierpnia 2022 [dostęp 2023-07-29] (pol.).
- ↑ Wielki festiwal w Szczebrzeszynie – Urząd Marszałkowski Województwa Lubelskiego w Lublinie [online] [dostęp 2023-07-29] (pol.).
- ↑ a b Chrząszcze, Literaci i Skamandryci w Nowej Stolicy... Rusza czwarta edycja Festiwalu: Stolica Języka Polskiego. [online], zwierciadlo.pl, 2018 [dostęp 2023-07-29] (pol.).
- ↑ a b Teresa Madej, Duda o sobie i o Festiwalu „Szczebrzeszyn stolicą języka polskiego” [online], 11 sierpnia 2015.
- ↑ Szczebrzeszyn: To byli nasi sąsiedzi [online], Kronika Tygodnia, 25 lipca 2019 [dostęp 2023-07-29] (pol.).
- ↑ „Język polski jest trudny”. Festiwal w Szczebrzeszynie edukuje językowo i literacko [online], 3 sierpnia 2021 [dostęp 2023-07-29] (pol.).
- ↑ W Szczebrzeszynie dzieci szukają języka polskiego w trzcinie [online], Businessinsider, 9 sierpnia 2019 [dostęp 2023-07-29] (pol.).
- ↑ UMCS na Festiwalu Stolica Języka Polskiego! [online], www.umcs.pl [dostęp 2023-07-29] (pol.).
- ↑ W niedzielę 30 lipca rusza IX Festiwal Stolica Języka Polskiego – Wydawca [online], 26 lipca 2023 [dostęp 2023-07-29] (pol.).
- ↑ Teresa Madej, Stolicę przeniesiono do Szczebrzeszyna [online], 10 sierpnia 2015.
- ↑ Szczebrzeszyn Stolicą Języka Polskiego 2015 [online], Culture.pl [dostęp 2023-07-29] (pol.).
- ↑ Agnieszka Sowińska, Festiwale literackie, lato 2017. Gdzie spotkać ulubionych pisarzy?[Przewodnik „Wyborczej”] [online], wyborcza.pl, 20 czerwca 2017 [dostęp 2023-07-29].
- ↑ Festiwal Stolica Języka Polskiego Szczebrzeszyn, 5–11 sierpnia 2018 r. – Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich – Ogólnopolski portal bibliotekarski [online], www.sbp.pl [dostęp 2023-07-29].
- ↑ Festiwal Stolica Języka Polskiego w Szczebrzeszynie – Aktualności – Miejski Dom Kultury w Szczebrzeszynie [online], mdk.szczebrzeszyn.pl [dostęp 2023-07-29].
- ↑ Festiwal Stolica Języka Polskiego w Szczebrzeszynie. „Do twórczości Mrożka wciąż warto wracać” – Dwójka – polskieradio.pl [online], polskieradio.pl [dostęp 2023-07-29] (pol.).
- ↑ Pięcioro członków Rady Programowej szczebrzeszyńskiego festiwalu rezygnuje z członkostwa [online], wirtualnywydawca.pl, 21 grudnia 2023 [dostęp 2024-01-02] (pol.).
- ↑ a b Festiwal Stolica Języka Polskiego – Fundacja Sztuki Kreatywna Przestrzeń [online] [dostęp 2023-07-29] (pol.).
- ↑ Krzysztof Globisz z nagrodą "Człowiek Słowa" [ZDJĘCIA] [online], 4 sierpnia 2023 [dostęp 2023-08-06] (pol.).