Filonowce
53°50′07″N 25°28′32″E/53,835278 25,475556.jpg)
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Obwód | |
| Rejon | |
| Sielsowiet | |
| Populacja (2009) • liczba ludności |
|
Położenie na mapie obwodu grodzieńskiego  | |
Położenie na mapie Białorusi  | |
Położenie na mapie Polski w 1939  | |
| 53°50′07″N 25°28′32″E/53,835278 25,475556
| |
Filonowce (biał. Філонаўцы, Filonaucy; ros. Филоновцы, Filonowcy) – wieś na Białorusi, w obwodzie grodzieńskim, w rejonie lidzkim, w sielsowiecie Trzeciakowce, przy drodze magistralnej M6.
Warunki naturalne[edytuj | edytuj kod]
Wieś otoczona jest przez duży kompleks torfowisk, które są eksploatowane.
Historia[edytuj | edytuj kod]
W XIX i w początkach XX w. położone były w Rosji, w guberni wileńskiej, w powiecie lidzkim.
W dwudziestoleciu międzywojennym leżały w Polsce, w województwie nowogródzkim, w powiecie lidzkim, w gminie Dokudowo[2]. W 1921 miejscowość liczyła 111 mieszkańców, zamieszkałych w 24 budynkach, w tym 66 Polaków i 45 Białorusinów. 67 mieszkańców było wyznania rzymskokatolickiego i 44 prawosławnego[2].
W styczniu 1944 w Filonowcach utworzono garnizon Armii Krajowej w sile kompanii pod dowództwem ppor. Jarosława Kmity „Aleksandra”. Oddział ten miał za zadanie niedopuszczenie do przejścia przez tutejsze mokradła w głąb powiatu lidzkiego, operujących zza Niemna sił komunistycznych. Założono tzw. obóz warowny Armii Krajowej w Filonowcach, wieś otoczono zasiekami i stanowiskami strzelniczymi. Partyzantka sowiecka dokonała kilku napadów na garnizon. Sowieci podczas wypadów grabili okoliczne miejscowości oraz mordowali ludzi uznawanych za sprzyjających Polakom. Ataki na Filonowce miały miejsce:
- 10 lutego 1944 – poległo 2 Polaków i 8 lub 9 sowietów; atak został odparty
- 5 marca 1944 – poległo 10 żołnierzy AK oraz co najmniej kilkanaście osób cywilnych; kilkudziesięciu sowietów zostało zabitych bądź rannych; atak został odparty[3].
Po II wojnie światowej w granicach Związku Sowieckiego. Od 1991 w niepodległej Białorusi.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Liczby ludności miejscowości obwodu grodzieńskiego na podstawie spisu ludności wg stanu na dzień 14 października 2009 roku. (ros.).
- ↑ a b Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej – Tom VII – Województwo Nowogródzkie. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, 1923.
- ↑ Ppor. Czesław Zajączkowski ps. „Ragner”. [dostęp 2023-02-09]. (pol.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Filonowce, pow. lidzki, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. II: Derenek – Gżack, Warszawa 1881, s. 390.
- Mapa WIG Iwie. [dostęp 2023-02-09]. (pol.).
