Fosa Wolicka

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Fosa Wolicka

Fosa Wolicka – zbiornik wodny położony wzdłuż ulicy Wolickiej pomiędzy Jeziorkiem Czerniakowskim[1][2][3] a Łachą Siekierkowską[3], w lewobrzeżnej warszawskiej dzielnicy Mokotów[1][2][4][a].

Razem z Wałem Międzyfortowym między Jeziorkiem Czerniakowskim a fortem Bateria X (fortem Augustówka) oraz fragmentem ulicy Wolickiej będącej drogą międzyforteczną na części przebiegu ukrytą za wałem, fosa była elementem systemu carskiej Twierdzy Warszawa z okresu zaboru rosyjskiego[7], częśc.[2].

Położenie, wymiary[edytuj | edytuj kod]

Mapa konturowa Warszawy, blisko centrum na dole znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Fosa Wolicka”
Położenie na mapie Warszawy

Fosa położona jest wzdłuż ulicy Wolickiej pomiędzy Jeziorkiem Czerniakowskim[1][2] a Łachą Siekierkowską[3] (ulicą Antoniewską[1][2]), w lewobrzeżnej warszawskiej dzielnicy Mokotów[1][2][4][a], na terenie obszaru MSI Augustówka[b].

Jeziorko Czerniakowskie, Fosa Wolicka i Łacha Siekierkowska były częściami dawnego systemu wodnego[8][9].

Długość fosy wynosi 600 metrów, szerokość około 20 m (szerokość dna 5–8 m), głębokość 3–4 m[1][2].

Według niektórych źródeł jest to starorzecze przekształcone w fosę obronną[1][2].

Do niedawna wyschnięta i zarośnięta trawą[1], obecnie odtworzona w ramach budowy Trasy Siekierkowskiej[2]. Podobnie jak Fosa Fortu Augustówka została zrekultywowana i sztucznie uszczelniona. Dna obydwu fos położone są powyżej poziomu wód gruntowych z którymi nie mają kontaktu[4].

Fosa Wolicka (wraz z Wałem Międzyfortowym między Jeziorkiem Czerniakowskim a fortem Bateria X (fortem Augustówka) i ulicą Wolicką) miała zostać przecięta przez ulicę Czerniakowską–bis[2][7], na razie jednak realizację tego odcinka przesunięto na dalszy plan[7].

Wykorzystanie[edytuj | edytuj kod]

Fosa jest wykorzystywana jako zbiornik retencyjny[4]. Odprowadzane są do niej wody deszczowe z odwodnienia Trasy Siekierkowskiej[1][2]. W podobny sposób są wykorzystywane pobliskie Łacha Siekierkowska oraz Fosa Augustówka[2]. Wszystkie te zbiorniki tworzą układ hydrograficzny[10].

Przyroda[edytuj | edytuj kod]

W fosie rośnie trzcina, na brzegu topole i wierzby[1].

Jeziorko Czerniakowskie oraz Fosa Wolicka są korytarzami ekologicznymi ważnymi dla funkcjonowania obszarów Natura 2000[2].

Ochrona zabytków[edytuj | edytuj kod]

Fosa (kanał forteczny[4]) wraz z Wałem Międzyfortowym między Jeziorkiem Czerniakowskim a fortem Bateria X (fortem Augustówka) oraz fragmentami ulicy Wolickiej będącej drogą międzyfortową, na części przebiegu ukrytą za wałem, była częścią systemu carskiej Twierdzy Warszawa z okresu zaboru rosyjskiego[7], częśc.[2].

Obiekty te (oraz fort Augustówka[11][12]) są położone na jednym z podstawowych obszarów[11][12] projektowanego Parku kulturowego Zespołu Fortyfikacji XIX-wiecznej Twierdzy Warszawa[11][12][7]. Wał międzyfortowy jest oznaczony na tym obszarze jako element W-11, fort Augustówka Z-10[13][11][12], tworzą one razem Zespół XII[11][12].

Na terenie projektowanego parku obowiązują strefy ochrony ustalone w „Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego m. st. Warszawy” w 2006 roku[7][13][11][12], częśc.[2].

Ulica Wolicka jest istotna ze względu na częściowo zachowaną oryginalną nawierzchnią brukową[7][2].

Wał międzyfortowy pomiędzy Jez. Czerniakowskim a fortem X „Augustówka” figuruje w wykazie zabytków ujętych w gminnej ewidencji zabytków m.st. Warszawy (ID 00024798)[14]. Powstał w 1891 roku[13].

Galeria[edytuj | edytuj kod]

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. a b oraz na podstawie porównania danych Miejskiego Systemu Informacji[5][6] z przebiegiem fosy.
  2. Na podstawie porównania danych Miejskiego Systemu Informacji[5][6] z przebiegiem fosy.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f g h i j Raport oddziaływania na środowisko do wniosku o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach budowy ul. Czerniakowskiej – Bis wraz z przebudową ul. Augustówka w Warszawie. Towarzystwo „WIR” – Biuro Studiów Ekologicznych – Warszawa, brak daty (ok. 2008-2009 r.). [dostęp 2015-07-21].
  2. a b c d e f g h i j k l m n o p Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko pn.: Budowa ul. Czerniakowskiej – bis na odcinku od ul. Czerniakowskiej do ul. Wolickiej z wyłączeniem skrzyżowania z Trasą Siekierkowską., mgr inż. Ewa Zaręba – Kierownik Zespołu Autorskiego, Transprojekt Gdański spółka z o.o., Pracownia Projektowa w Warszawie, Warszawa, marzec 2014. PDF. [dostęp 2015-07-21].
  3. a b c West. Osteuropa 1:25 000. Nowogeorgijewßk-Segrshe-Warschau. Bl. 40. Maßstab 1/25000 der natürlichen Länge. Godło arkusza: XXIII 9-B (XXIII 9-Б). Kart. Abt. des stellv. Generalstabes der Armee, 1914. [dostęp 2015-07-21]. Mapa dostępna na stronie: MAPSTER (Mapy Archiwalne Polski i Europy Środkowej), Niemieckie mapy terenów zaboru rosyjskiego z okresu I wojny światowej, ze zbiorów: Archiwum Map WIG (Wojskowego Instytutu Geograficznego).
  4. a b c d e Rejon Augustówki. Prognoza oddziaływania na środowisko skutków realizacji miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego., Opracowanie: „SOL-AR” arch. Jerzy Solarek, BD PROJEKT Pracownia Architektury Krajobrazu, Autorzy: dr inż. arch. Krystyna Solarek, mgr inż. arch. Kraj. Monika Bednarczyk-Doniec, Warszawa, maj 2006. [dostęp 2015-07-21].
  5. a b Obszary MSI (Miejskiego Systemu Informacji) – Dzielnica Mokotów. Zarząd Dróg Miejskich w Warszawie. [dostęp 2015-07-21]. Tutaj m.in. mapka: MOKOTOW.jpg.
  6. a b Uchwała Nr 389/XXXVI/96 Rady Gminy Warszawa-Centrum z dnia 19 września 1996 r.. zdm.waw.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-09-13)]. w sprawie Miejskiego Systemu Informacyjnego w Gminie Centrum. [dostęp 2015-07-21].
  7. a b c d e f g Pismo z dnia 06.05.2011 r. znak: KZ-SII-AOL-4120-24-2-11, Stołeczny Konserwator Zabytków. pliki.transportpodkontrola.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-06)]. Do: Zarząd Miejskich Inwestycji Drogowych, ul. Chmielna 120, 00-801 Warszawa. Dotyczy: Zaleceń Konserwatorskich odnośnie planowanej przebudowy ulicy Wolickiej. [dostęp 2015-07-21].
  8. Zdzisław Biernacki: IV. Geomorfologia i wody powierzchniowe. W: Wisła w Warszawie. Warszawa: Biuro Zarządu m.st. Warszawy, Wydział Planowania Przestrzennego i Architektury, Opracowanie graficzne, druk i oprawa: Dom Wydawniczy ELIPSA, 2000, s. 22–70. ISBN 83-907333-7-4. [dostęp 2015-07-21].
  9. Jolanta Pawlak (red.), Małgorzata Teisseyre- Sierpińska (red.): Opracowanie ekofizjograficzne do studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego m. st. Warszawy. Warszawa: Urząd Miasta Stołecznego Warszawy, Biuro Naczelnego Architekta Miasta, Miejska Pracowania Planowania Przestrzennego i Strategii Rozwoju, 2006. [dostęp 2015-07-21].
  10. Uchwała Nr XI/318/2007 Rady miasta stołecznego Warszawy z dnia 14 czerwca 2007 roku w sprawie uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego Osady Siekierki. [dostęp 2015-07-21].
  11. a b c d e f Katarzyna Pałubska. „Nauka Przyroda Technologie”. 3 (1, #30), s. 1–10, 2009. Poznań: Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu. ISSN 1897-7820. [dostęp 2015-07-21].  M.in. mapa.
  12. a b c d e f Katarzyna Pałubska. Park kulturowy Twierdza Warszawa jako element systemu rekreacyjnego miasta. „Zarządzanie krajobrazem kulturowym. Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego”. 10, s. 471–479, 2008. Sosnowiec: Komisja Krajobrazu Kulturowego PTG. [dostęp 2015-07-21].  M.in. mapa.
  13. a b c Katarzyna Pałubska. Czyli o Twierdzy Warszawa. „Krajobraz Warszawski”. 106, s. 1–11, listopad 2009. Warszawa: Biuro Architektury i Planowania Przestrzennego Urzędu m.st. Warszawy. [dostęp 2015-07-21]. 
  14. Gminna ewidencja zabytków m. st. Warszawy, Aktualny wykaz zabytków ujętych w gminnej ewidencji zabytków m.st. Warszawy. [dostęp 2016-12-11].