Francesco Massimiliano Laboureur
| |
| Data i miejsce urodzenia |
11 listopada 1767 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
6 marca 1831 |
| Narodowość | |
| Dziedzina sztuki | |
| Epoka | |
| Odznaczenia | |
| |
Francesco Massimiliano Laboureur (ur. 11 listopada 1767 w Rzymie, zm. 6 marca 1831 tamże) – włoski rzeźbiarz.
Biografia[edytuj | edytuj kod]
Francesco Massimiliano Laboureur urodził się w Rzymie 11 listopada 1767. Jego ojciec Maximilien Laboureur pochodził z Brukseli i był rzeźbiarzem, matka Paola Salomoni była Włoszką. Podstaw rzeźbiarstwa uczył się w domu rodzinnym. Potem uczęszczał do rzymskiej Akademii Świętego Łukasza[1].
W 1797 Laboureur wykonał zlecenie na podwójny pomnik nagrobny Zofii z Sieniawskich i Augusta Czartoryskich, ustawiony w 1801 w puławskim parku[2]. Inne wczesne prace Laboureura powstały na zamówienie François Cacaulta, ambasadora Francji przy Stolicy Apostolskiej. W 1801 Cacault pisał do Talleyranda o marmurowym popiersiu portretowym Napoleona, które wykonał dla niego Laboureur. W latach 1803–1806 rzeźbiarz wyrzeźbił duży posąg cesarza, zakupiony przez wuja Napoleona kard. Josepha Fescha. Purpurat podarował posąg rodzinnemu Ajaccio na Korsyce[1].
Spod dłuta rzeźbiarza wyszedł pomnik nagrobny kardynała François-Joachima de Pierre de Bernisa dla kościoła św. Ludwika Króla Francji w Rzymie. Pośród różnych prac w 1816 przyjął zlecenie na popiersie portretowe kardynała Bartolomea Pakki[a]. W latach 1817–1822 Laboureur wykonał 32 płaskorzeźby w stiuku dla Museo Chiaramonti (imperialne triumfy, sceny ofiarne i sceny bachiczne). Inspiracji szukał w scenach z kolumn Trajana i Antonina Piusa. W 1823 roku Laboureur wyrzeźbił pomnik nagrobny kardynała Jana van Goes (Goessen) dla kościoła Santa Maria della Concezione. W 1829 roku rozpoczął pracę nad posągiem św. Franciszka Caracciola dla bazyliki watykańskiej, dokończonym w 1834 roku przez Innocenza Fraccaroliego[1]. Spod dłuta Laboureura wyszedł też pomnik nagrobny Stanisława Małachowskiego dla archikatedry warszawskiej, według projektu Bertela Thorvaldsena, wyrzeźbiony w latach 1819–1823[3]. Francesco Massimiliano Laboureur zmarł w Rzymie 6 marca 1831 roku[1].
W 1802 Laboureur został członkiem papieskiej Akademii Świętego Łukasza. W 1812 otrzymał tytuł profesora rzeźby. W latach 1821–1822 przewodniczył akademii[1]. Jako jej prezydent, odznaczony z urzędu orderem papieskim zwanym potocznie orderem Maura, był tytułowany kawalerem[4][5].
Jego syn Alessandro Massimiliano (1796–1861) również był rzeźbiarzem, uczniem Thorvaldsena[6].
-
Polihymnia (Nantes), 1800 -
Młody Hiacynt zraniony przez Apolla (Nantes), ok. 1800 -
Napoleon (Nantes), 1801–1804 -
Napoleon (Ajaccio), 1803–1806 -
Kardynał Pacca (Rzym), 1816 -
Pomnik nagrobny Stanisława Małachowskiego (Warszawa), 1830
_9300010.JPG)
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Obecnie w Akademii Świętego Łukasza w Rzymie, nr inw. 121.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e DBI 2004 ↓, s. 802.
- ↑ Mikocka-Rachubowa 2001 ↓, s. 216–217.
- ↑ Mikocka-Rachubowa 2001 ↓, s. 121, 230–231.
- ↑ Busiri Vici 1960 ↓, s. 13-14, 16.
- ↑ JOMSA 1965 ↓, s. 16.
- ↑ Mikocka-Rachubowa 2001 ↓, s. 214.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Federico Trastulli: Laboureur, Francesco. W: Alberto Maria Ghisalberti (red.): Dizionario Biografico degli Italiani. T. 62. Roma: Istituto dell'Enciclopedia Italiana, 2004. [dostęp 2015-01-07]. (wł.).
- Katarzyna Mikocka-Rachubowa: Canova, jego krąg i Polacy (około 1780–1850). Katalog. Warszawa: Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk, 2001.
- Andrea Busiri Vici. Privilegi nobiliari e cavallereschi dei Presidenti dell'Accademia di San Luca. „Capitolium. Rassegna mensile di attivita municipale”. 35, 1960.
- Frederic von Allendorfer. More On Elusive Papal Awards. „Journal of the Orders and Medals Society of America”. 16, 1965.