Franciszek Bartosz

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Franciszek Bartosz (ur. 8 lipca 1885 w Blękwicie, zm. 29 lipca 1967 w Złotowie) – polski działacz narodowy, prezes Zjednoczenia Zawodowego Polskiego w Złotowie dwukrotnie wybrany członek rady miasta Złotowa w latach 20. XX wieku.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Franciszek Bartosz urodził się 8 lipca 1885 jako syn robotnika Antoniego Bartosza i Marianny z d. Danielek. Rodzina zamieszkała w Blękwicie przeprowadziła się następnie do miasta Złotowa[1]. Już po ukończeniu szkoły zainteresował się sprawami mniejszości polskiej w Rzeszy Niemieckiej[2], gdyż wówczas ziemia złotowska znajdowała się pod zaborem pruskim. Pracując w fabryce w Berlinie dołączył się do polskich organizacji[2], po powrocie do Złotowa zaś został prezesem Zjednoczenia Zawodowego Polskiego (ZZP) w Złotowie[1][3]. Służył w wojsku niemieckim w czasie I wojny światowej, podczas której został inwalidą wojennym[1]. Gdy po wojnie ziemia złotowska miała pozostać w składzie państwa niemieckiego, Franciszek Bartosz opowiedział się za emigracją ludności polskiej do Rzeczypospolitej Polskiej, zajmując zarazem stanowisko odmienne niż ks. dr. Bolesław Domański, wskutek czego doszło do wewnętrznego konfliktu politycznego w ramach Związku Polaków w Niemczech[1][3], którego oddział w Złotowie założył Franciszek Bartosz w marcu 1923 r.[3] Nazywany przez ludność niemiecką Złotowa szyderczo „królem Polaków” (niem. Polenkönig)[2] Franciszek Bartosz stał się jednym z przywódców polskich Złotowszczyzny, w latach 20. XX wieku dwukrotnie został wybrany do rady miasta Złotowa, wstawiając się za socjalną polityką wobec ludności robotniczej[1]. Zmarł w Złotowie 29 lipca 1967 i jest patronem jednej z ulic w Złotowie[3].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e Joachim Zdrenka, Złotów 1370-2020. 650-lecie miasta, 2020, s. 98-99, ISBN 978-83-8180-376-2 (pol.).
  2. a b c Mathias Niendorf, Minderheiten an der Grenze. Deutsche und Polen in den Kreisen Flatow (Złotów) und Zempelburg (Sępólno Krajeńskie) 1900-1939, 1997, s. 276-277 [dostęp 2024-05-13] (niem.).
  3. a b c d Anna Forecka (red.), Śladami Rodła. Leksykon Złotowszczyzny, 2023, s. 14-15, ISBN 978-83-968402-0-2 (pol.).