Franciszek Brandt

Franciszek Antoni Ignacy Ludwik Brandt
	; Franciszek Brandt na litografii Seweryna Oleszczyńskiego
Data i miejsce urodzenia	21 marca 1777 ; Warszawa
Data i miejsce śmierci	21 września 1837 ; Warszawa
Miejsce spoczynku	Cmentarz Powązkowski w Warszawie
Zawód, zajęcie	lekarz
Rodzice	Jan Brandt; Katarzyna Gilauz
Małżeństwo	Marianna Spaeth
Dzieci	Jan Alfons Brandt
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons

Franciszek Antoni Ignacy Ludwik Brandt herbu Przysługa (ur. 21 marca 1777 w Warszawie, zm. 21 września 1837 tamże) – lekarz.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Syn Jana i Katarzyny z domu Gilauz. Oboje rodzice wcześnie zmarli. Opiekunowie oddali go na naukę do felczera. W 1794 rozpoczął naukę w nowo utworzonej szkole chirurgicznej. Dzięki wsparciu Fryderyka Spaetha, przyszłego teścia, rozpoczął naukę w berlińskiej pepinierze lekarskiej (wojskowa szkoła lekarzy). Po ukończeniu nauki i powrocie do Warszawy objął stanowisko profesora w szkole akuszerek oraz dyrektora nowo założonego instytutu położniczego.

W 1804 uzyskał doktorat w Halle. W 1808 był fizykiem miasta Warszawy oraz dyrektorem instytutu szczepienia ospy ochronnej. Wraz z A.F. Wolffem i Józefem Czekierskim był założycielem Akademii Lekarskiej w Warszawie. Nauczał w tej szkole anatomii, medycyny i weterynarii. W 1820 był jednym z członków założycieli Towarzystwa Lekarskiego, którego był wiceprezesem w latach 1824-1830 oraz prezesem w latach 1830-1837.
Brał udział w Powstaniu Listopadowym i został odznaczony złotym Krzyżem Virtuti Militari^[1].
Był twórcą szpitala cholerycznego w Warszawie oraz służby medycznej w czasie epidemii.

Zmarł na apopleksję 21 września 1837 i został pochowany na warszawskich Powązkach (kwatera 13-5-1/2)(kwatera 13-2-13/14)^[2]

W 1824 dostał dziedziczne szlachectwo i herb Przysługa. Był członkiem Towarzystwa Przyjaciół Nauk i działał w Towarzystwie Dobroczynności. Został odznaczony Orderem św. Stanisława III klasy^[3].

Jego żoną była Maria z domu Spaeth z którą miał syna Jana Alfonsa również lekarza.

Twórczość[edytuj | edytuj kod]

Dissertatio inaug. med. de partium genitalium foeminarum haemorrhagiis, Halla 1804^[4].
Nauka o muszkułach, przełożona z niemieckiego, Warszawa 1810.
Osteologija i Syndesmnologija, Warszawa 1814.
Splanchnologija, Warszawa 1815.
Angiologija i Newrologija, Warszawa 1816.
O kołtunie, w Pamięt. lek. warsz. 1830, t. II 433.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Józef Puzyna: XIĘGA PAMIĄTKOWA w 50-letnią rocznicę powstanie roku 1830.. Lwów: Drukarnia Ludowa, 1881, s. 120. [dostęp 2020-12-23]. (pol.).
↑ Cmentarz Stare Powązki: FRANCISZEK BRANDT, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2020-01-20] .
↑ Jarosław Wysocki: Franciszek Antoni Brandt. W: Złota Księga Medycyny Warszawskiej. Warszawa: Warszawski Uniwersytet Medyczny, 2009, s. 17-32. ISBN 978-83-7637-088-0.
↑ Orgelbrand 1860 ↓.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

S. Orgelbrand: Enckyklopedia Powszechna. T. IV. Warszawa: S. Orgelbrandt, 1860, s. 276-277. [dostęp 2020-12-10]. (pol.).
S. Orgelbrand: Encyklopedia Powszechna. T. 9. Warszawa: Wydawnictwo Towarzystwa Akcyjnego Odlewni czcionek i Drukarni S. Orgelbranda Synów., 1896, s. 59-60, seria: Encyklopedia Powszechna : z ilustracjami i mapami.. [dostęp 2020-12-10].

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Publikacje Franciszka Brandta w bibliotece Polona
https://grafiteria.pl/produkt/franciszek-brandt/ portret F.Brandta

[1] Józef Puzyna: XIĘGA PAMIĄTKOWA w 50-letnią rocznicę powstanie roku 1830.. Lwów: Drukarnia Ludowa, 1881, s. 120. [dostęp 2020-12-23]. (pol.).

[2] Cmentarz Stare Powązki: FRANCISZEK BRANDT, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2020-01-20] .

[3] Jarosław Wysocki: Franciszek Antoni Brandt. W: Złota Księga Medycyny Warszawskiej. Warszawa: Warszawski Uniwersytet Medyczny, 2009, s. 17-32. ISBN 978-83-7637-088-0.

[CITEREFOrgelbrand1860-4] Orgelbrand 1860 ↓.

[1]

[2]

[3]

[4]