Franciszek Jank

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Franciszek Jank
Kraj działania

Polska

Data i miejsce urodzenia

27 września 1897
Łączyńska Huta

Data i miejsce śmierci

30 maja 1990
Starogard Gdański

Miejsce pochówku

Pelplin

Profesor Wyższego Seminarium Duchownego w Pelplinie
Okres sprawowania

1947-1990

Archidiakon kapituły katedralnej chełmińskiej
Okres sprawowania

1960-1990

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Inkardynacja

diecezja chełmińska

Prezbiterat

17 czerwca 1923

Odznaczenia
Złoty Krzyż Zasługi

Franciszek Jank (ur. 27 września 1897 w Łączyńskiej Hucie, powiat Kartuzy[1], zm. 30 maja 1990 w Starogardzie Gdańskim) – polski duchowny katolicki, profesor egzegezy Pisma Świętego w Wyższym Seminarium Duchownym w Pelplinie, archidiakon kapituły katedralnej chełmińskiej.

Pochodził z wielodzietnej rodziny rolniczej. Był synem Leona i Gertrudy z Butowskich[1]. Uczęszczał do pelplińskiego Collegium Marianum, w marcu 1919 zdał w Świeciu maturę, po czym rozpoczął studia w Wyższym Seminarium Duchownym w Pelplinie. Święcenia kapłańskie otrzymał 17 czerwca 1923. Kontynuował naukę na Uniwersytecie Lwowskim, broniąc tamże w grudniu 1925 doktoratu teologii na podstawie pracy „Kult cezarów a Nowy Testament”. W latach 1924–1926 był zarazem asystentem na Wydziale Teologicznym lwowskiej uczelni. W 1926 powierzono mu obowiązki prefekta szkół średnich w Lubawie, a w 1929 analogiczne stanowisko w Chojnicach, gdzie został moderatorem Sodalicji Mariańskiej. W Chojnicach został też kapelanem u sióstr franciszkanek[2]. W kwietniu 1933 stanął na czele parafii Najświętszej Maryi Panny w Toruniu (został jednocześnie wicedziekanem dekanatu w Toruniu). Działał w środowisku inteligencji katolickiej (Katolickie Stowarzyszenie im. Piotra Skargi), redagował lokalne „Wiadomości Kościelne”. W kwietniu 1936 wyróżniony tytułem papieskiego prałata domowego, od władz państwowych otrzymał Złoty Krzyż Zasługi.

11 września 1939 został uwięziony przez hitlerowców na 2 dni w toruńskim więzieniu zwanym „Okrąglakiem”. W październiku 1940 roku przez kilkanaście dni był osadzony w KL Stutthof[3]. Tuż po wojnie niemiecki ordynariusz gdański Karol Maria Splett, pełniący zarazem obowiązki administratora diecezji chełmińskiej, mianował ks. Janka rektorem Wyższego Seminarium Duchownego w Pelplinie oraz wikariuszem generalnym diecezji gdańskiej. Jank nie objął jednak tych funkcji – dekrety biskupa Spletta zostały zawieszone decyzją prymasa Hlonda, przebywającego w sierpniu 1945 w Pelplinie. Jank kontynuował działalność w Toruniu, gdzie został dziekanem toruńskim i bierzgłowskim, duszpasterzem akademickim utworzonego Uniwersytetu Toruńskiego, a w październiku 1946 rektorem Katolickiego Instytutu Kultury Religijnej. W grudniu 1946 powołany został w poczet kanoników kapituły katedralnej chełmińskiej.

W lutym 1947 Jank osiadł w Pelplinie. Był profesorem egzegezy Pisma świętego i lektorem języka niemieckiego w seminarium, pełnił też szereg funkcji w kurii biskupiej. Był m.in. wieloletnim dyrektorem Wydziału Ekonomicznego kurii, członkiem Diecezjalnej Komisji Sztuki Kościelnej, egzaminatorem prosynodalnym, członkiem rady kapłańskiej. W latach 1958–1968 pełnił funkcję katedralnego kanonika-teologa. W 1970 przewodniczył Trybunałowi Informacyjnemu w sprawie beatyfikacji Marii Karłowskiej. W kwietniu 1960 został archidiakonem kapituły chełmińskiej.

Franciszek Jank pochowany został na cmentarzu parafialnym w Pelplinie.

Grób ks. Franciszka Janka na cmentarzu w Pelplinie

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Stanisław Łoza (red.), Czy wiesz kto to jest?, (Przedr. fotooffs., oryg.: Warszawa : Wydaw. Głównej Księgarni Wojskowej, 1938.), Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe : na zam. Zrzeszenia Księgarstwa, 1983, s. 286.
  2. Wojciech Wielgoszewski: Senior duchowieństwa (1). niedziela.pl, 2008. [dostęp 2015-08-30].
  3. Wojciech Wielgoszewski. Senior duchowieństwa (2). „Niedziela”, 17 lutego 2008. 

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Anastazy Nadolny, Franciszek Jank, w: Słownik biograficzny Pomorza Nadwiślańskiego, Suplement I (pod redakcją Zbigniewa Nowaka), Gdańskie Towarzystwo Naukowe, Uniwersytet Gdański, Gdańsk 1998