Franciszek Kowalski (poeta)

Franciszek Kowalski

Data i miejsce urodzenia	21 marca 1799 Pawołocz
Data i miejsce śmierci	10 października 1862 Kijów
Dziedzina sztuki	poeta, pamiętnikarz i tłumacz

Franciszek Kowalski (ur. 21 marca 1799 w Pawołoczy koło Berdyczowa, zm. 10 października 1862 w Kijowie) – polski poeta, pedagog, pamiętnikarz, tłumacz.

Kształcił się w Liceum Krzemienieckim. Jeszcze w czasach szkolnych zajął się przekładami dzieł Moliera. W 1824 przeniósł się do Warszawy, gdzie żył z guwernerki. W 1829 został nauczycielem języka i literatury polskiej w szkole wojewódzkiej w Szczebrzeszynie.

W czasie powstania listopadowego wstąpił do 16. Pułku Piechoty. Przeniósł się do Legii Litewsko-wołyńskiej, zaraz po jej utworzeniu. W czasie oblężenia Zamościa był podporucznikiem, dowódcą plutonu w szwadronie kpt Michała Gołębiowskiego. Po poddaniu się twierdzy przebywał do września 1832 w niewoli w Kamieńcu Podolskim.

Przeniósł się do Galicji, gdzie pracował jako guwerner. W 1849 został archiwistą w Tulczynie Potockich. W 1861 przeniósł się do Czerniatyna koło Baru. W 1862 wyjechał na kurację do Kijowa.

Znany z tekstów pieśni: Tam na błoniu błyszczy kwiecie (Ułan na wedecie), Maliniak (Inc.: Stańmy bracia wraz).

Dzieła

• Tłumaczenia:
  • Moliera - Małżeństwo przymuszone, Miłość doktorem (1821), Doktor z musu, Wykwitntne panienki, Skąpiec (1822), Mieszczanin szlachcic (1823), Pan Gapiełło, Grzegorz Fafuła.
  • Walter Scotta - Rozbójnik morski (1830)
• Poezje:
  • Miecz i lutnia, czyli Śpiewy wolności wolnego Polaka przez tłumacza Moliera, podoficera Legii Litewsko-wołyńskiej (1831)
• Książki dla dzieci:
  • Złote ziarna, powieść dla zabawy i nauki dla dzieci (1841), Wiązanie Bronia, powiastki obyczajowe dla młodych chłopców (1852)

W 1852 opublikował Wspomnienia w 2 tomach.

Bibliografia

• Zofia Ciechanowska, Franciszek Kowalski. W: Polski Słownik Biograficzny. T. XIV. 1968-1969, s. 546-547.

Linki zewnętrzne

• Utwory Franciszka Kowalskiego w bibliotece Polona