Franciszek Sobolta
 Franciszek Sobolta (przed 1934) | |
 podpułkownik piechoty
| |
| Data i miejsce urodzenia |
1 kwietnia 1898 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
21 czerwca 1963 |
| Przebieg służby | |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki | |
| Stanowiska |
dowódca pułku |
| Główne wojny i bitwy |
I wojna światowa |
| Odznaczenia | |
         
| |
Franciszek Hugo Sobolta[1] (ur. 1 kwietnia 1898 w Krakowie, zm. 21 czerwca 1963 w Heidelbergu) – podpułkownik piechoty Wojska Polskiego, działacz niepodległościowy, kawaler Orderu Virtuti Militari.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Urodził się 1 kwietnia 1898 w Krakowie, w rodzinie Józefa i Janiny z Paszkowskich[2][3]. Uczył się w gimnazjum w Chyrowie, szkole realnej w Krakowie. Podczas I wojny światowej służył w Legionach Polskich w szeregach 1 pułku piechoty w składzie I Brygady. Był dowódcą plutonu. Po kryzysie przysięgowym wcielony do c. i k. armii.
U kresu wojny i odzyskaniu przez Polskę niepodległości w 1918 został przyjęty do Wojska Polskiego. Uczestniczył w wojnie polsko-bolszewickiej oraz w III powstaniu śląskim. Został awansowany do stopnia kapitana piechoty ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919[4][5]. W 1923, 1924 był oficerem 1 pułku piechoty Legionów, pełniąc funkcję komendanta składnicy wojskowej[6][7], a także dowódcy II batalionu w kolejnych latach. Został awansowany do stopnia majora piechoty ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1928[8]. W 1928 był dowódcą II batalionu w 21 pułku piechoty[9]. Od 1930 do 1933 służył jako oficer do zleceń ministra spraw wojskowych oraz pełnił funkcję szefa samodzielnego referatu personalnego w Generalnym Inspektoracie Sił Zbrojnych[10]. W tym czasie został awansowany do stopnia podpułkownika piechoty ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1932[11]. Sprawował stanowisko szefa Biura Kapituły Orderu Wojennego „Virtuti Militari”. Od 1 stycznia 1934 był zastępcą dowódcy 36 pułku piechoty. Później był dowódcą 61 pułku piechoty w Bydgoszczy.
Po wybuchu II wojny światowej w okresie kampanii wrześniowej dowodził bydgoskim pułkiem. 15 września 1939 został ranny i wzięty przez Niemców do niewoli. Był osadzony w obozie jenieckim Murnau. U kresu wojny odzyskał wolność. Od 1 sierpnia 1945, działając w strukturze Polskiej Misji Wojskowej w Niemczech, był komendantem obozu byłych jeńców polskich w Stuttgarcie. Pod koniec 1945 przeniesiony do Polskiego Ośrodka Wojskowego w Mannheim-Käfertal, gdzie organizował Polskie Kompanie Wartownicze przy 7 Armii amerykańskiej. Pełnił stanowiska dowódcy batalionu, szefa Polskiej Sekcji Łącznikowej, szefa Głównej Sekcji Łącznikowej. Od 1 marca 1947 służył w stopniu pułkownika funkcyjnego po mianowaniu władz Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie. Później kierował zarządem Związku Byłych Wartowników.
Zmarł 21 czerwca 1963 w Heidelbergu. Został pochowany w kwaterze polskiej na cmentarzu w Mannheim.
Od 3 grudnia 1930 jego żoną była Zofia Maria Saba z Wendrowskich 1° v. Soboltowa, 2° v. Rachwalska (1914–1974), rzeźbiarka, scenograf[12], z którą miał syna Rafała (ur. 16 stycznia 1934)[13].
Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]
- Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari nr 886[2]
- Krzyż Niepodległości – 7 lipca 1931 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”[14]
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski – 10 listopada 1928 „za zasługi na polu pracy niepodległościowej i około przyłączenia Górnego Śląska do Państwa Polskiego”[15][16]
- Krzyż Walecznych czterokrotnie
- Srebrny Krzyż Zasługi – 16 marca 1928 „za zasługi na polu wyszkolenia wojska”[17]
- Krzyż na Śląskiej Wstędze Waleczności i Zasługi
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921[18]
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości[18]
- Odznaka za Rany i Kontuzje[18]
- Odznaka „Za wierną służbę”[18]
- Odznaka Pamiątkowa Generalnego Inspektora Sił Zbrojnych – 12 maja 1936
- łotewski Medal Pamiątkowy 1918-1928 – 6 sierpnia 1929[19]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ W 1935 dokonano zmiany imienia z Franciszek na Franciszek Hugo. Stwierdzenia. „Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych”. Nr 8, s. 56, 1 czerwca 1935.
- ↑ a b Kolekcja ↓, s. 1.
- ↑ Brzoza 2000 ↓, s. 602–604.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 413.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 357.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 125.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 121.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 182.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 37.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 419.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 25.
- ↑ Ewa Soboltowa-Rachwalska, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby). [dostęp 2022-09-15].
- ↑ Kolekcja ↓, s. 2.
- ↑ M.P. z 1931 r. nr 156, poz. 227.
- ↑ M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 632.
- ↑ Kronika. Odznaczenie stryjanina. „Echo Karpackie”, s. 3, Nr 62 z 9 grudnia 1928.
- ↑ M.P. z 1928 r. nr 65, po. 89f.
- ↑ a b c d Na podstawie fotografii [1].
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 12 z 6 sierpnia 1929, s. 239.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Sobolta Franciszek. [w:] Kolekcja Orderu Wojennego Virtuti Militari, sygn. I.482.57-4769 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-03-25].
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2022-01-19].
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Czesław Brzoza: Sobolta Franciszek (1898–1963). W: Polski Słownik Biograficzny. T. XXXIX. Polska Akademia Nauk, 2000.
- Franciszek Sobolta. zolnierze-niepodleglosci.pl. [dostęp 2020-12-12].
- Dowódcy 61 Pułku Piechoty (II RP)
- Dowódcy batalionów 21 Pułku Piechoty (II RP)
- Jeńcy Oflagu VII A Murnau
- Ludzie urodzeni w Krakowie
- Ludzie związani z Bydgoszczą
- Ludzie związani ze Stryjem
- Odznaczeni Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem na Śląskiej Wstędze Waleczności i Zasługi
- Odznaczeni Krzyżem Niepodległości
- Odznaczeni Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Walecznych (czterokrotnie)
- Odznaczeni Medalem Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
- Odznaczeni Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918–1921
- Odznaczeni Odznaką za Rany i Kontuzje
- Odznaczeni Odznaką „Za wierną służbę”
- Odznaczeni Srebrnym Krzyżem Zasługi (II Rzeczpospolita)
- Oficerowie 1 Pułku Piechoty Legionów
- Oficerowie II Rzeczypospolitej w powstaniach śląskich
- Podpułkownicy piechoty II Rzeczypospolitej
- Podpułkownicy piechoty Polskich Sił Zbrojnych
- Polacy – żołnierze Cesarskiej i Królewskiej Armii w I wojnie światowej
- Polacy odznaczeni Medalem 10 Rocznicy Wojny Niepodległościowej
- Uczestnicy III powstania śląskiego
- Uczestnicy kampanii wrześniowej (strona polska)
- Uczestnicy wojny polsko-bolszewickiej (strona polska)
- Urodzeni w 1898
- Zastępcy dowódcy 36 Pułku Piechoty Legii Akademickiej
- Zmarli w 1963
- Żołnierze I Brygady Legionów Polskich
- Żołnierze piechoty Legionów Polskich
- Żołnierze Polskich Kompanii Wartowniczych
- Żołnierze Wojska Polskiego na emigracji w Niemczech Zachodnich po II wojnie światowej