Friedrich Pacher
 Chrystus w otchłani z Szépművészeti Múzeum | |
| Data i miejsce urodzenia |
ok. 1440 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
1510 |
| Dziedzina sztuki | |
| Epoka | |
Friedrich Pacher (ur. ok. 1440 Neustift k. Brixen, zm. 1510 Bruneck) – malarz gotycki z południowego Tyrolu.
Działalność i twórczość artystyczna[edytuj | edytuj kod]
Friedrich Pacher przez długi okres był uważany za brata Michaela Pachera. Obaj nie byli jednak spokrewnieni, choć pochodzili z tego samego rodu[1]. Od 1471 roku mieszkał w Bruneck[1] a od 1474 był jego obywatelem; od 1478 do 1508 jest wielokrotnie wymieniany w dokumentach tego miasta[2]. W Bruneck, od 1478 roku, Friedrich prowadził własny warsztat; wcześniej w 1471 nawiązał współpracę z Michaelem Pacherem przy wykonaniu Ołtarza św. Wolfganga. Prawdopodobnie terminował u Michaela a następnie był jego czeladnikiem. W warsztacie Friedricha terminowało wielu uczniów, z których największy rozgłos zyskał Marx Reichlich (ok. 1460 – ok. 1525).
Styl[edytuj | edytuj kod]
Friedrich tworzył obrazy i freski w stylu gotyckim. Jego styl kształtowało kilka czynników: w początkowej fazie w jego pracach zauważalny był wpływ sztuki Michaela Pachera a jednocześnie pod wpływem stylu sztuki północnych Włoch, głównie szkoły z Ferrara (prawdopodobnie odwiedził północne Włochy). Drugą postacią mającą wpływ na jego styl był Mistrz E.S. Z jego warsztatu wyszło kilka ołtarzy przeznaczonych do kościołów w Sterzingu i Brixen. Po drugiej, dłuższej, podróży do Italii jego styl nawiązywał do późnogotyckiego manieryzmu; ciała ukazywanych postaci przybierały osobliwie wygięte pozy[3]. Większość zachowanych prac mistrza powstało przy współpracy jego uczniów lub przypisuje się artystom z jego kręgu; tylko jedna praca, Chrzest Chrystusa, jest sygnowana i opatrzona datą 1483. Obraz znajdował się w centralnej części ołtarza kościoła szpitalnego Ducha Świętego w Brixen.
Przypisywane prace[edytuj | edytuj kod]
- Chrzest Chrystusa – 1483, Freising, Diözesanmus
- Freski w starej zakrystii klasztoru w Neustift – ok. 1470/75 lub przed 1480
- Katarzyna Aleksandryjska – ok. 1480, 46,4 × 44,5 cm, środkowy panel w ołtarzu w Neustift obecnie w Fine Arts Museums of San Francisco[4]
- Ołtarz św. Wolfganga – 1479–1481 kościół parafialny w San Wolfgang, skrzydła zewnętrzne
- Ołtarz kaplicy Piotra i Pawła – ok. 1485, ołtarz centralny dla kaplicy w Sterzing, obecnie w Tiroler Landesmuseum, Innsbruck
- Ołtarz Św. Korbiniana – 1485, Thal bei Assling[5]
- Apostołowie Piotr i Paweł – 1485, centralna kwatera dla ołtarza w Sterzing, obecnie w Tiroler Landesmuseum, Innsbruck
- Święto Trzech Króli – przed 1489, Mitterolang w Dolinie Püster
- Św. Antoni z Padwy i św. Franciszek – 1477, 54,5 x 93,5 cm, Muzeum Sztuk Pięknych w Budapeszcie
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Hütt 1985 ↓, s. 75.
- ↑ Pacher, Friedrich. Deutsche Biographie. [dostęp 2015-09-13]. (niem.).
- ↑ Hütt 1985 ↓, s. 76.
- ↑ Fine Arts Museums
- ↑ Obraz w muzeum. [dostęp 2015-09-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-10-16)].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Wolfgang Hütt: Niemieckie malarstwo i grafika późnego gotyku i renesansu. Warszawa: PWN, 1985. ISBN 83-01-04621-X.
- Gordon Campbell: The Grove Encyclopedia of Northern Renaissance Art. Oxford University Press, 2009. ISBN 978-0-19-533466-1.