Friedrich Staps
Friedrich Staps (także Stapss, Stapß; ur. 14 marca 1792 w Naumburgu, zm. 16 października 1809 w Wiedniu) – niemiecki młodzieniec, uczeń kupiecki, który próbował dokonać zamachu na cesarza Napoleona w wiedeńskim pałacu Schönbrunn, za co został rozstrzelany.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Friedrich Staps, który w kilku publikacjach jest błędnie określany mianem „austriackiego patrioty”, pochodził z saksońskiego Naumburga, gdzie spędził dzieciństwo. Początkowo chciał zostać kaznodzieją, ale wkrótce zainteresował się zawodem kupca. W wieku 14 lat rozpoczął praktykę handlową w Erfurcie. Kiedy w 1808 roku europejscy monarchowie spotkali się tam na konferencji, Staps był jeszcze jednym z wielbicieli cesarza Francuzów. Ale to się zmieniło, gdy stało się jasne, że Napoleon nie przyniesie Europie oczekiwanego trwałego pokoju. Gdy w 1809 roku zawiązała się V koalicja antyfrancuska i doszło do wojny z Francją, Staps z radością donosił w listach do rodziców o początkowych sukcesach Austriaków. Po zwycięstwie Francuzów i po podpisaniu zawieszenia broni w Znojmie latem 1809 roku postanowił udać się do Austrii, by zamordować Napoleona. Staps zdawał sobie sprawę, że, dokonując zamachu, będzie musiał poświęcić własne życie[1].
Podczas parady wojskowej 12 października 1809 roku w Schönbrunn chciał zabić Napoleona nożem, lecz został aresztowany, ponieważ zbyt wyraźnie zbliżył się do cesarza. Po aresztowaniu Napoleon przesłuchiwał zamachowca, który oświadczył, że chciał go zabić w przekonaniu, że oddaje ojczyźnie i Europie największą przysługę, odrzucając jednocześnie ofertę miłosierdzia od Napoleona. Podobno, choć nie ma na to konkretnego dowodu, cesarz był pod takim wrażeniem tego incydentu, że natychmiast wznowił zawieszone negocjacje pokojowe z Austrią i ograniczył swoje żądania w celu osiągnięcia szybkiego porozumienia, które nastąpiło 14 października 1809 roku (pokój w Schönbrunn)[1].
Friedrich Staps został skazany na śmierć przez francuski sąd wojskowy i 16 października 1809 roku rozstrzelany na tyłach pałacu Schönbrunn. Jego ostatnie słowa brzmiały: „Niech żyje wolność! Niech żyją Niemcy! Śmierć tyranowi!”[2].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Friedrich Staps. Sächsische Biografie. [dostęp 2022-04-03]. (niem.).
- ↑ Detlef Belau: Friedrich Staps und das Recht auf Widerstand. [dostęp 2022-04-03]. (niem.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Wielka ilustrowana encyklopedja powszechna wydawnictwa Gutenberga. Reprint. T. XVI. Kraków: Kurpisz, 1995, s. 193. ISBN 83-86600-15-2.