Gaspar van Weerbeke
| Data i miejsce urodzenia |
ok. 1445 |
|---|---|
| Data śmierci |
po 1517 |
| Gatunki | |
| Zawód |
Gaspar van Weerbeke, także Jaspar[1]; Weerbecke, Werbecke, Werbeke, Werbeck[2] (ur. około 1455 w Oudenaarde, zm. po 1517[2][3]) – franko-flamandzki kompozytor.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Przypuszczalnie kształcił się w rodzinnej Flandrii[1]. Około 1471 roku został kapelmistrzem muzyki kameralnej na dworze Galeazzo Marii Sforzy w Mediolanie[1]. W latach 1472–1473 na polecenie księcia odbył podróż do Flandrii i Burgundii z zadaniem rekrutacji śpiewaków do kapeli[2][3]. Z dworem Sforzów związany był aż do zajęcia Mediolanu przez Francuzów w 1499 roku, z przerwą w latach 1480–1489, kiedy działał w chórze papieskim w Rzymie, oraz 1495–1498, kiedy związany był z dworem Filipa Pięknego[1]. Otrzymał beneficja w diecezjach utrechckiej i Thérouanne[2]. W latach 1500–1509 ponownie był członkiem chóru papieskiego[2][3]. Ostatnia wzmianka na jego temat pochodzi z 1517 roku, kiedy to wymieniany jest jako kanonik kościoła St. Maria ad Gradus w Moguncji[1][2][3].
Twórczość[edytuj | edytuj kod]
Był autorem 8 cyklów mszalnych, 2 Credo, 22 cyklów motetów i 21 pojedynczych motetów[2]. Ponadto przypisywane jest mu 5 chansons, których autorstwo jest jednak wątpliwe[2][3]. W swoim czasie cieszył się dużą popularnością, wzmiankują go Franchinus Gaffurius i Guillaume Crétin, a jego utwory ukazały się we wczesnych drukach Ottaviano Petrucciego[1]. W swojej twórczości łączył kunsztowną polifonię typową dla szkoły niderlandzkiej z elementami stylu włoskiego (prostota, przejrzystość fakturalna)[1]. W mszach Weerbekego dominuje technika cantus firmus, motety natomiast nie są w większości oparte na melodiach stałych, chociaż śpiewy chorałowe bywają w nich parafrazowane przez głosy uczestniczące w imitacji[1].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f g h Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 12. Część biograficzna w–ż. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 2012, s. 115–116. ISBN 978-83-224-0935-0.
- ↑ a b c d e f g h Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 6 Stre–Zyli. New York: Schirmer Books, 2001, s. 3878. ISBN 0-02-865571-0.
- ↑ a b c d e The Harvard Biographical Dictionary of Music. Cambridge: Harvard University Press, 1996, s. 973. ISBN 0-674-37299-9.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Gaspar van Weerbeke – twórczość tego autora dostępna w bibliotece cyfrowej International Music Score Library Project