Gerard Horenbout

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Gerard Horenbout
Ilustracja
Karta z Brewiarza Grimaniego
z około 1510 roku
Data urodzenia

przed 1465

Data i miejsce śmierci

przed 1541
Gandawa

Dziedzina sztuki

Malarstwo iluminacja

Epoka

gotyk międzynarodowy

Gerard Horenbout (ur. przed 1465, zm. przed 1541 w Gandawie) – niderlandzki malarz iluminator, niekiedy identyfikowany z Mistrzem Jakuba IV Szkockiego.

Od 1487 do 1515 roku Horenbout był mistrzem cechu w Gandawie, Gildii Świętego Łukasza[1]. W 1515[2] lub w latach 1517–1521[3] został malarzem nadwornym u namiestniczki Niderlandów Małgorzaty Austriackiej. W latach 1517–1521, w wieku sześćdziesięciu lat, wyjechał do Anglii na dwór Henryka VIII, gdzie przebywał od 1528 do 1531 roku. Nie są znane przyczyny jego wyjazdu.

Życie prywatne i rodzina[edytuj | edytuj kod]

Zaraz po wstąpieniu do gildii ożenił się z Margaret Svanders (van Saunders), z którą miał sześcioro dzieci; dwoje z nich zostało artystami – Lucas i Susanna[4]. Miał też dwóch innych synów Eloya i Jorisa. Lucas, Susanna i co najmniej jeden z jego synów praktykowali w jego warsztacie, przyuczając się na malarzy. W 1521 roku odwiedził go Albrecht Dürer, który kupił ilustrowany rękopis wykonany przez jego córkę Susannę Horenbout. Dla żony, która zmarła w 1529 roku w Anglii, Gerard wykonał mosiężną tabliczkę zawieszoną w Kościele Wszystkich Świętych w Fulham w Londynie[5].

Twórczość[edytuj | edytuj kod]

Portrety Liévin van Pottelsberghe i Liévine Van Steelant

Jego głównymi pracami były iluminowane kodeksy, ale tworzył również obrazy tablicowe, tapiserie i witraże. W jego pracach znalazł odbicie styl van der Goesa, od którego przejął podobną tonację złamanych barw. Do ulubionych motywów, które Gerard Horenbout stosował w swoich dziełach, należały sceny z życia wsi i jej mieszkańcy. Do najważniejszych dzieł zalicza się miniatury w Brewiarza Grimaniego oraz Godzinki Bony Sforzy, jedyne potwierdzone archiwalne dzieło Horenbouta[6]. Jemu również lub Mistrzowi Jakubowi IV Szkockiemu przypisuje się iluminowane prace z Godzinek Joanny I Kastylijskiej.

  • Miniatury w brewiarzu wykonanym dla Eleonory Portugalskiej – ok. 1500;
  • Miniatury w godzinkach Jakuba IV Szkockiego – między 1502 i 1503;
  • miniatury w Hortulus animae – Wiedeń;
  • 16 figurek w Godzinkach Bony Sforzy stworzonych dla arcyksiężnej Małgorzaty Austriackiej, między 1517 i 1520 (obecnie w British Library);
  • Miniatury w Brewiarzu Grimaniego, przed 1520, (wspólnie z Alexandrem Beningiem);
  • Brewiarz Mayera van den Bergh – ok. 1500–1510[a];
  • Portret Liévin van Pottelsberghe – ok. 1525, Muzeum Sztuk Pięknych w Gandawie;
  • Portret Liévine Van Steelant (żona van Pottelsberghe) – ok. 1525, Muzeum Sztuk Pięknych w Gandawie.

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. Współautorami brewiarza było kilku innych miniaturzystów z Brugii i Gandawy, min. Jan Provoost

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Carol M. Richardson, Kim W. Woods, Michael W. Franklin, Renaissance Art Reconsidered: An Anthology of Primary Sources, Wiley, 2007, ISBN 978-1-4051-4641-8
  2. Ziemba 2008 ↓, s. 285.
  3. Genaille 2001 ↓, s. 179.
  4. Susan E. James, The Feminine Dynamic in English Art, 1485–1603: Women As Consumers, Patrons and Painters, Farnham, England: Ashgate Publishing Company, 2009, s. 242, ISBN 978-0-7546-6381-2, OCLC 236082366.
  5. James Thorne, Handbook to the Environs of London: Alphabetically Arranged, Containing an Account of Every Town and Village, and of All Places of Interest, Within a Circle of Twenty Miles Round London, wyd. John Murray 1876. s. 220
  6. Ziemba 2008 ↓, s. 284.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Antoni Ziemba: Sztuka Burgundii i Niderlandów 1380–1500. Sztuka dworu burgundzkiego oraz miast niderlandzkich. T. I. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, 2008. ISBN 978-83-235-0443-6.
  • Robert Genaille: Encyklopedia malarstwa flamandzkiego i holenderskiego. Warszawa: PWN, 2001. ISBN 83-221-0686-6.