Giedymin Jabłoński
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Zawód, zajęcie |
złotnik, krytyk i teoretyk sztuki |
Giedymin Jabłoński (ur. 29 czerwca 1946 w Gdańsku) – polski autor biżuterii artystycznej, biżuterii unikatowej i małych form rzeźbiarskich, bursztynnik i złotnik; nauczyciel akademicki, krytyk i teoretyk sztuki. Pomysłodawca Międzynarodowych Targów Bursztynu Biżuterii i Kamieni Jubilerskich „Amberif” oraz Międzynarodowego Konkursu na projekt Biżuterii z Bursztynu „Amberif Design Award”. Pionier inicjatyw artystycznych poświęconych złotnictwu i bursztynowi. Założyciel Międzynarodowego Stowarzyszenia Bursztynników. Zaliczany jest do awangardy złotniczej[1].
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Ukończył Politechnikę Gdańską, gdzie studiował fizykę i architekturę. W latach 1980-81 był szefem Działu Informacji Wizualnej Komisji Krajowej NSZZ Solidarność. W latach 70. prowadził Pracownię Małych Form Rzeźbiarskich w metalu w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych w Gdańsku (Obecnie: ASP w Gdańsku). Jest członkiem i – wraz z Markiem Nowaczykiem – inicjatorem powstania Stowarzyszenia Twórców Form Złotniczych. Autor ponad stu publikacji tekstowych, uczestnik prestiżowych wystaw, warsztatów i konkursów artystycznych, współautor pomnika Poległych Stoczniowców w Gdańsku. Twórca biżuterii artystycznej, specjalizujący się w jej semiotyczno-komunikacyjnych aspektach, instalacji, rzeźby i fotografii. Autor ponad stu publikacji tekstowych. Pracował jako wykładowca na uczelniach: Państwowa Wyższa Szkoła Sztuk Plastycznych w Gdańsku, Akademia Multimedialna w Gdańsku (założyciel i dyrektor artystyczny), Vilniaus Dailes Akademija, Royal College of Art w Londynie. Od 2025 roku pracuje w Akademii Sztuk Pięknych im. Eugeniusza Gepperta we Wrocławiu[2].
Od 9 lat pełni funkcję kuratora konkursu na projekt biżuterii z bursztynem „Elektronos”. Eksperymentował z tworzywami takimi jak miedź, duraluminium lotnicze, brąz lub drut stalowy, które nie zawsze kojarzone są z warsztatem złotniczym oraz z drewnem, lnem i skórą[3]. Stworzył m.in. słynną ,,arkę”, którą Lech Wałęsa podarował Janowi Pawłowi II w 1983 r. w Tatrach oraz biżuterię inspirowaną biżuterią żałobną, którą wykonał dla Danuty Wałęsy z okazji odbioru Pokojowej nagrody Nobla przez jej męża[4].
Prace Jabłońskiego można oglądać w zbiorach muzeów w Polsce i na świecie, m.in.: Museum of Contemporary Art (MOCA) w Londonie, Deutsches Bernsteinmuseum w Ribnitz-Darmgarten, Swiss National Muzeum w Zurychu (Alice and Louis Koch Colletion), Palm Springs Art Museum, Muzeum Zamkowe w Malborku, Muzeum Jana Pawła II i Prymasa Wyszyńskiego w Warszawie, Muzeum Czeskiego Raju w Turnov, Czechy, Muzea Watyńskie, Muzeum Ziemi PAN w Warszawie, Muzeum w Gliwicach, Muzeum Archeologiczne w Gdańsku[2].
Wystawy zbiorowe[edytuj | edytuj kod]
- 2014 – „Przyjęcie Urodzinowe/Brithday Party”, Galeria Sztuki, Legnica
- 2014 – „Giedymin Jabłoński i przyjaciele”, Galeria Sztuki, Legnica
- 2010 – „Silver Time”, Legnica
- 1999 – Międzynarodowy Przegląd Form Złotniczych „Srebro’99”, Państwowa Galeria Sztuki, Legnica (1999 – 2000)
- 1998 – Międzynarodowy Konkurs Sztuki Złotniczej „Amulety”, Państwowa Galeria Sztuki, Legnica (1998 – 1999)
- 1996 – „Srebra stołowe …i nie tylko”, Państwowa Galeria Sztuki, Legnica (1996 – 1997)
- 1991 – VI Ogólnopolski Przegląd Form Złotniczych „Srebro’90”, Galeria Sztuki, Legnica
- 1986 – „Białe i Czarne”, BWA, Legnica
- 1986 – „Ona i On”, BWA, Legnica
- 1988 – „Kolor”, BWA, Legnica
- 1988 – „Srebro i Tkanina”, BWA, Legnica
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Giedymin Jabłoński. bizuteriaartystycznawpolsce.pl.
- ↑ a b Giedymin Jabłoński, Bursztyn w sztuce współczesnej, [w:] Sławomir Fijałkowski, Dorota Górak-Łuba (red.), Bursztyn bałtycki: natura, historia, kultura = Baltic amber: nature, history, culture, Gdańsk: Międzynarodowe Stowarzyszenie Bursztynników, 2023, s. 78-111, ISBN 978-83-948654-2-9 [dostęp 2024-01-24].
- ↑ Giedymin Jabłoński & Przyjaciele. silver.legnica.pl. [dostęp 2016-10-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-10-21)].
- ↑ Giedymin Jabłoński i przyjaciele. gdansk.pl.