Przejdź do zawartości

Gjergj Titani

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Gjergj Titani
Data i miejsce urodzenia

23 kwietnia 1937
Korcza, Albania

Data i miejsce śmierci

17 listopada 2011
Tirana, Albania

Narodowość

albańska

Dziedzina sztuki

literatura

Ważne dzieła

Metaforat e dhimbjeve

Gjergj Petraq Titani (ur. 23 kwietnia 1937 w Korczy, zm. 17 listopada 2011 w Tiranie[1][2]) – albański poeta, historyk, oficer armii albańskiej, więzień sumienia.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Syn Petraqa i Vitorii. W czasie wojny jego rodzice działali w ruchu oporu - ojciec był związany z grupą komunistyczną w Korczy, a matka służyła jako pielęgniarka w sztabie partyzanckim[3][2]. Po zakończeniu wojny uczył się w średniej szkole wojskowej, a od 1952 studiował w szkole wojskowej Enver Hoxha w Tiranie[2]. W 1954 ukończył szkołę uzyskując awans na pierwszy stopień oficerski[4]. Naukę kontynuował w szkole oficerów artylerii "Czerwony Sztandar" w Rydze, a następnie w szkole dla oficerów marynarki wojennej im. Aleksieja Kryłowa[4].

Po powrocie do kraju służył w baterii stacjonującej w Kepi i Rodonit, a następnie w 4 Brygadzie Artylerii Nadbrzeżnej w Durrësie[4]. W 1969 awansował na stanowisko szefa sztabu korpusu[3]. 17 sierpnia 1977 został aresztowany we Wlorze przez funkcjonariuszy Sigurimi pod zarzutem prowadzenia działalności szpiegowskiej na rzecz Polski. Pretekstem był rozmowa po rosyjsku z dwoma polskimi dyplomatami w księgarni w Tiranie[3]. W tym samym roku został skazany na karę 18 lat więzienia za współpracę z obcymi agentami i szpiegostwo na rzecz Polski[5]. Karę odbywał w więzieniu w Burrelu[2]. 30 kwietnia 1990 został uwolniony z więzienia i osiedlił się w Tiranie[4]. Związany ze środowiskiem b. oficerów działał w organizacjach kombatanckich. Pełnił funkcję sekretarza generalnego Stowarzyszenia Byłych Więźniów Politycznych[3], a także dyrektora administracyjnego Fundacji Dhora Leka.

W latach 90. prowadził badania z zakresu historii albańskiej wojskowości. 23 stycznia 1996 obronił pracę doktorską na Uniwersytecie Tirańskim[2]. Był współautorem słownika biograficznego albańskich wojskowych i syntezy poświęconej Armii Narodowo-Wyzwoleńczej (wspólnie z Proleterem Hasanim)[1]. Tłumaczył na język albański wspomnienia Lwa Trockiego, Georgija Żukowa oraz Dmitrija Czuwachina. W 1993 wydał tomik poetycki Metaforat e dhimbjeve (wyd. Shtëpia Botuese e Ushtrisë), tłumaczony na język rumuński i czeski, kolejny tomik ukazał się w 1999.

Był żonaty, miał dwoje dzieci (Sokola i Irmę)[2].

Dzieła[edytuj | edytuj kod]

Poezja[edytuj | edytuj kod]

  • 1993: Metaforat e dhimbjeve (Metafory bólu)
  • 1999: Baladat e shpresës (Ballady nadziei)

Prace historyczne[edytuj | edytuj kod]

  • 1997: Personalitete ushtarake shqiptare në vite : 1912-dhjetor-1997 (współautor)
  • 1999: Histori e pashkruar : historia e organizimit të UNÇSH-së : 1939-1944 (Nieopisana historia: historia tworzenia Armii Narodowo-Wyzwoleńczej: 1939-1944, współautor)
  • 2008: Thoma Karamelo : (Shef i Kundërzbulimit Shqiptar) : jetë e tretur në persekutim
  • 2011: Lufta italo-greke : tetor 1940-prill 1941 (Wojna włosko-grecka: październik 1940-kwiecień 1941)

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b 34 ministrat e mbrojtjes se Shqiperise ne 100 vjet = 2017-01-08 [online], mod.gov.al, 9 grudnia 2011 [dostęp 2017-01-08] [zarchiwizowane z adresu 2017-01-09] (alb.).
  2. ↑ a b c d e f Novruz Zejnati, Gjeneral Gjergj Titani, baladat e shpresës [online], durreslajm.al, 2023 (alb.).
  3. ↑ a b c d Krzysztof Mroziewicz. Zemsta jest cierpliwa. „Polityka”. 1995, s. 44-48, 1995-12-23. Warszawa. ISSN 0032-3500. 
  4. ↑ a b c d Jeta plot tallaze e Gjergj Titanit = 2017-01-08 [online], fjalaelire.com, 26 marca 2016 [zarchiwizowane z adresu 2017-01-09] (alb.).
  5. ↑ Secret file = 2022-11-10 [online], memorie.al, 10 listopada 2022 (ang.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Gjergj_Titani&oldid=73772250”