Gołąbek turecki
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
gołąbek turecki |
| Nazwa systematyczna | |
| Russula turci Bres. Fung. trident. 1(1): 22 (1881) | |
.JPG)
.JPG)
Gołąbek turecki (Russula turci Bres.) – gatunek grzybów należący do rodziny gołąbkowatych (Russulaceae)[1].
Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Russula, Russulaceae, Russulales, Incertae sedis, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
- Russula turci var. gilva Einhell. 1985
- Russula turci var. gilva Einhell. 1987
- Russula turci Bres. 1881 var. turci
Nazwę polską podała Alina Skirgiełło w 1991 r[3].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Zazwyczaj o średnicy 5–8 cm, początkowo wypukły, szybko jednak staje się rozpostary, w końcu wklęsły. Brzeg tępy, a u starszych okazów karbowany. Powierzchnia podczas wilgotnej pogody lepka, szczególnie na środku, podczas suchej matowa. Barwa brudnofioletowa, fioletowoczerwona, winna lub płowa, na brzegach często fioletowa. Skórkę można ściągnąć do jednej trzeciej promienia kapelusza[4].
Średniogęste, nieco rozwidlone przy trzonie i zaokrąglone przy brzegu. Początkowo są kremowe, później ochrowe i żółte[4].
Wysokość od 3 do 7, cm, grubość 1–2 cm, kształt walcowaty. Jest początkowo pełny i dość jędrny, później watowaty i pusty. Powierzchnia gładka, matowa, biała, rzadziej nieco liliowa. Czasami jest nabiegły różowo[4].
Jędrny, biały, słabo żółknący. Tylko pod skórką kapelusza jest liliowy. Smak łagodny. Czasami wyczuwa się zapach chloroformu, jednak nie zawsze[4].
- Cechy mikroskopowe
Wysyp zarodników o barwie od ochrowej do żółtej. Zarodniki odwrotnie jajowate, o rozmiarach 8–10 × 6–9 μm i brodawkowato-siateczkowatej powierzchni. Siateczka na powierzchni zarodników jest wyraźnie amyloidalna. Łysinka słabo widoczna. Podstawki o rozmiarze do 35 × 12 μm. Cystydy o rozmiarze 65–100 × 9–11 μm, tępowrzecionowate, czasami z kończykiem. Na strzępkach szkieletowych pod wpływem fuksyny widoczna jest inkrustacja[4].
Występowanie i siedlisko[edytuj | edytuj kod]
Znany jest z licznych stanowisk w Europie i Ameryce Północnej. W Afryce podano jego występowanie w Algierii i Nigerii[5]. W Polsce jego rozprzestrzenienie nie jest dokładnie zbadane, notowany jest jednak na wielu siedliskach[3].
Rośnie głównie w górskich lasach iglastych, pod sosnami, świerkami lub jodłami. Jest dość częsty[6]. Pojawia się od sierpnia do listopada, głównie na kwaśnym podłożu. Czasami (rzadko) rośnie również na nizinach w lasach sosnowo-dębowych[7].
Znaczenie[edytuj | edytuj kod]
Grzyb mikoryzowy[3]. Jest grzybem jadalnym dobrej jakości[6].
Gatunki podobne[edytuj | edytuj kod]
- bardzo podobny jest gołąbek lazurowy (Russula azurea). Często gatunki te są z sobą mylone lub nieodróżniane. Gołąbek lazurowy zawsze ma białe blaszki i nie posiada chloroformowego zapachu. Odróżnia się także urzeźbieniem zarodników[4].
- gołąbek kruchy (Russula fragilis) ma kapelusz z zielonymi i czarniawymi odcieniami i smak silnie szczypiący. Rośnie głównie pod drzewami liściastymi[7].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Index Fungorum. [dostęp 2013-03-05]. (ang.).
- ↑ Species Fungorum. [dostęp 2015-12-12]. (ang.).
- ↑ a b c Władysław Wojewoda: Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003. ISBN 83-89648-09-1.
- ↑ a b c d e f Alina Skirgiełło: Gołąbek (Russula). Grzyby (Mycota), tom 20. Podstawczaki (Basidiomycetes), gołąbkowce (Russulales), gołąbkowate (Russulaceae), gołąbek (Russula). Warszawa-Kraków: PWN, 1998. ISBN 83-01-09137-1.
- ↑ Discover Life. [dostęp 2015-12-05]. (ang.).
- ↑ a b Ewald Gerhardt: Grzyby – wielki ilustrowany przewodnik. s. 448. ISBN 83-7404-513-2.
- ↑ a b Pavol Škubla: Wielki atlas grzybów. Poznań: Elipsa, 2007. ISBN 978-83-245-9550-1.