Grupa kwaternionów

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Tablica na dublińskim moście upamiętniająca odkrycie przez Hamiltona grupy kwaternionów.

Grupa kwaternionównieabelowa[1][2][3][4] grupa[5][6] multyplikatywna[2][7] rzędu 8[1][6][8], oznaczana symbolem [1][2][4][7][9][10] lub rzadziej [5][11][12][13][14] lub [5], składająca się z następujących elementów: [1][2][6] będących kwaternionami[2][11]. Generatorami tej grupy są kwaterniony oraz [2][4].

Grupa kwaternionów została odkryta przez Hamiltona w 1843 roku[12]. Matematyk wpadł na ten pomysł podczas spaceru, a główne wzory wyrzeźbił na kamiennym moście w Dublinie[11].

Grupę kwaternionów można również potraktować jako grupę macierzową będącą podgrupą specjalnej grupy liniowej [5][7]. Określmy następujące macierze:

[5][7][9][13][14].

Wtedy zbiór tworzy grupę [7][9].

W grupie kwaternionów można utworzyć następującą tablicę Cayleya[1][2][6][10][11][15]:

1 −1 i i j j k k
1 1 −1 i i j j k k
−1 −1 1 i i j j k k
i i i −1 1 k k j j
i i i 1 −1 k k j j
j j j k k −1 1 i i
j j j k k 1 −1 i i
k k k j j i i −1 1
k k k j j i i 1 −1

Podgrupami grupy kwaternionów są oraz [1]. Wszystkie podgrupy tej grupy są normalne[1][3].

Ponieważ każda podgrupa nieabelowej grupy jest normalna, to mówimy, że grupa kwaternionów jest grupą Hamiltona[3][9].

Grupa kwaternionów pojawia się w mechanice kwantowej, w teorii spinu elektronu Wolfganga Pauliego[11], a powyższe macierze nazywane są macierzami Pauliego[16].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f g Eric W. Weisstein, Quaternion Group, [w:] MathWorld, Wolfram Research [dostęp 2020-12-14] (ang.).
  2. a b c d e f g WolframAlpha, Quaternion Group.
  3. a b c Marshall Hall, The theory of groups, II Wydanie, 1999, AMS Bookstore, s. 190 ISBN 0-8218-1967-4.
  4. a b c Keith Conrad, Generalized Quaternions, s. 1.
  5. a b c d e Kazimierz Szymiczek, Algebra, Wykłady dla Studiów Doktoranckich, 29.11.2010, s. 2.
  6. a b c d Antoni Kościelski, Kwaterniony i obroty, s. 16.
  7. a b c d e Jerzy Rutkowski, Algebra abstrakcyjna w zadaniach, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2006, s. 37, ISBN 83-01-14388-6, ISBN 978-83-01-14388-6, OCLC 76326157.
  8. H. Kurzweil, Endliche Gruppen: Eine Einführung in die Theorie der endlichen Gruppen, s. 158.
  9. a b c d Marius Tarnauceanu, A characterization of the quaternion group. emis.u-strasbg.fr. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-12-22)]..
  10. a b Vi Hart, Henry Segerman, The Quaternion Group as a Symmetry Group.
  11. a b c d e Grupa kwaternionów, Wydział Matematyki i Nauk Informacyjnych Politechniki Warszawskiej.
  12. a b P.R. GirardThe quaternion group and modern physics, 1983.
  13. a b Christian Karpfinger, Kurt Meyberg, Algebra. Gruppe – Ringe – Körper, s. 145.
  14. a b Algebra Übungen, Blatt 1. uni-graz.at. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-12-22)]..
  15. Jerzy Rutkowski, Algebra abstrakcyjna w zadaniach, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2006, s. 254, ISBN 83-01-14388-6, ISBN 978-83-01-14388-6, OCLC 76326157.
  16. Jacek Komorowski, Od liczb zespolonych, do tensorów, spinorów, algebr Liego i kwadryk, PWN, Warszawa 1978, s. 31–32.