Grzmiąca (województwo dolnośląskie)
50°41′46″N 16°20′32″E/50,696111 16,342222
| wieś | |
 Ruiny zamku Rogowiec | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (III 2011) |
559[2] |
| Strefa numeracyjna |
74 |
| Kod pocztowy |
58-340[3] |
| Tablice rejestracyjne |
DBA |
| SIMC |
0852430 |
Położenie na mapie gminy Głuszyca  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego  | |
Położenie na mapie powiatu wałbrzyskiego  | |
| 50°41′46″N 16°20′32″E/50,696111 16,342222[1]
| |
Grzmiąca (niem. Donnerau) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie wałbrzyskim, w gminie Głuszyca, w Górach Suchych w Sudetach Środkowych.
Podział administracyjny[edytuj | edytuj kod]
W latach 1954–1959 wieś należała i była siedzibą władz gromady Grzmiąca, po jej zniesieniu w gromadzie Głuszyca Górna. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa wałbrzyskiego.
Częścią wsi Grzmiąca jest Rybnica Mała, funkcjonuje także niestandaryzowana nazwa osada leśnej Rybnica[4].
Położenie[edytuj | edytuj kod]
Grzmiąca leży w Górach Suchych – wschodniej części Gór Kamiennych, w dolinie bezimiennego potoku, prawego dopływu Rybnej, która jest lewym dopływem Bystrzycy. Od północy i zachodu oraz południowego zachodu otaczają ją strome zbocza górskie[5].
Budowa geologiczna[edytuj | edytuj kod]
Grzmiąca leży w północnej części niecki śródsudeckiej. Wzniesienia na północ od wsi zbudowane są z permskich tufów ryolitowych (dawniej zwanych porfirami lub tufami porfirowymi), z wtrąceniami trachybazaltów (melafirów), na południe – górnokarbońskie zlepieńce. Wzniesienia na zachód od wsi zbudowane są głównie z trachybazaltów, a podrzędnie z pozostałych opisanych wyżej skał magmowych i osadowych[6].
Zabytki[edytuj | edytuj kod]
Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są[7]:
- kościół ewangelicki, obecnie rzymskokatolicki kościół filialny pw. Narodzenia Najświętszej Marii Panny, należący do parafii Chrystusa Króla w Głuszycy; unikatowo drewniany, jednonawowy, przebudowany w 1588 r. - XVI wiek, następnie przebudowany w 1649, 1754 i 1847, kryty gontem, otoczony kamiennym murem. Skromne wyposażenie z XVII i XVIII wieku, renesansowa chrzcielnica, empory i malowane na szkle obrazy "Ukrzyżowanie" i "Zwiastowanie" z 1611. W wolno stojącej dzwonnicy dzwon z 1558[8]
- zamek Rogowiec w ruinie, z XIII wieku
- dom nr 66, obecnie ul. Spółdzielcza 2, z 1736 r.
inne zabytki:
- dwór z XIX w., ul. Wiejska 29
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 39913
- ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 348 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 1 stycznia 2023
- ↑ Marek Staffa (red.): Słownik geografii turystycznej Sudetów, tom 9 Góry Kamienne, Wydawnictwo I-BiS, Wrocław, 1996, ISBN 83-85773-20-7
- ↑ A. Bossowski, Z. Cymerman, A. Grocholski, A. Ihnatowicz: Szczegółowa mapa geologiczna Sudetów, skala 1:25 000, ark. Jedlina Zdrój, Instytut Geologiczny, Warszawa 1994
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 187. [dostęp 2012-10-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-03-27)].
- ↑ Janusz Czerwiński, Ryszard Chanas, Dolny Śląsk - przewodnik, Warszawa: Wyd. Sport i Turystyka, 1977, s. 280.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Góry Kamienne, pod red. M. Staffy, Tom 9, Wrocław, 1996, ss. 98-103, 171-2
