Hall XFH
| |
| Dane podstawowe | |
| Państwo | |
|---|---|
| Producent |
Hall-Aluminum Aircraft Corporation |
| Konstruktor |
Charles Ward Hall |
| Typ |
myśliwiec |
| Konstrukcja |
dwupłatowiec o konstrukcji metalowej z kadłubem półskorupowym |
| Załoga |
1 |
| Historia | |
| Data oblotu |
1929 |
| Lata produkcji |
1929 |
| Wycofanie ze służby |
1930 |
| Liczba egz. |
1 |
| Liczba wypadków |
2 |
| Dane techniczne | |
| Napęd |
1 x Pratt & Whitney R-1340-B |
| Moc |
450 KM |
| Wymiary | |
| Rozpiętość |
9,75 m |
| Długość |
6,85 m |
| Wysokość |
3,35 m |
| Powierzchnia nośna |
23,68 m² |
| Masa | |
| Własna |
804 kg |
| Startowa |
1140 kg |
| Osiągi | |
| Prędkość maks. |
246 km/h |
| Prędkość wznoszenia |
9,07 m/s |
| Pułap |
7700 m |
| Zasięg |
443 km |
| Dane operacyjne | |
| Uzbrojenie | |
| planowane - 2 x 7,62 mm | |
| Użytkownicy | |
| United States Navy | |
Hall XFH – doświadczalny myśliwiec amerykański zbudowany na zamówienie United States Navy (USN) w firmie Hall-Aluminum Aircraft Corporation i zaprojektowany przez Charlesa Halla. XFH był pierwszym amerykańskim myśliwcem o metalowej, półskorupowej konstrukcji kadłuba. Samolot okazał się nieudany pod względem osiągów i właściwości pilotażowych, ostatecznie po kilku mniejszych wypadkach został stracony w czasie prób lądowania na lotniskowcu.
Tło historyczne[edytuj | edytuj kod]
W grudniu 1927 Bureau of Aeronautics (BuAer, dyrektorat USN ds. lotnictwa morskiego) zwróciło się do Hall-Aluminum Aircraft Corporation z prośbą o zaprojektowanie wersji rozwojowej łodzi latającej Naval Aircraft Factory PN[1]. Nowy samolot, XPH-1, odbył pierwszy lot w grudniu 1929[1]. Jeszcze przed pierwszym lotem XPH-1, a po otrzymaniu kontraktu na wodnosamolot, Charles Hall skutecznie przekonał BuAer na przyznanie mu kontraktu na zbudowanie myśliwca o konstrukcji metalowej (aluminiowej) wykorzystującego rozwiązania opracowane w firmie Hall-Aluminum Aircraft Corporation[2]. Samolot został zamówiony przez BuAer nie jako kandydat do produkcji seryjnej ale jako doświadczalna maszyna na której chciało sprawdzić nowe technologie konstrukcyjne z użyciem metalu[3].
Opis konstrukcji[edytuj | edytuj kod]
Hall XFH był jednomiejscowym, jednosilnikowym dwupłatowcem jednokomorowym o konstrukcji metalowej, ze skrzydłami i powierzchniami sterowymi ogona krytymi płótnem[3][4]. Był to pierwszy amerykański myśliwiec z kadłubem o konstrukcji półskorupowej[3]. Kadłub samolotu był wodoszczelny, został zaprojektowany aby długo unosić się na wodzie w razie awaryjnego wodowania[2][3][4]. XHF miał podwozie stałe w układzie klasycznym z kołem ogonowym, podwozie mogło być odrzucone przed awaryjnym lądowaniem na wodzie aby zapobiec przewróceniu się samolotu w czasie lądowania[2][3][4].
XFH miał nietypowy układ skrzydeł, górne skrzydło miało niewielki skos do tyłu (6°), a dolne miało skos do przodu (4°), takie rozwiązanie zapewniało pilotowi znakomitą widoczność[4].
Napęd samolotu stanowił dziewięciocylindrowy, chłodzony powietrzem silnik gwiazdowy typu Pratt & Whitney R-1340-B o mocy 450 KM[1][2] z metalowym, dwupłatowym śmigłem o stałym skoku[2].
Samolot mierzył 6,85 m długości, 3,35 m wysokości, rozpiętość skrzydeł wynosiła 9,75 m, a ich powierzchnia 23,68 m²[1][2][3]. Masa własna samolotu wynosiła 804 kg, a masa startowa do 1140 kg[1][2][3].
Prędkość maksymalna XFH wynosiła 246 km/h, a jego zasięg 443 km[1][2][3]. Samolot mógł wzbić się na pułap ponad 7700m z prędkością wznoszenia do 9,07 m/s[3].
Planowane uzbrojenie miały stanowić dwa karabiny maszynowe kalibru 7,62 mm[1][2][3].
Historia[edytuj | edytuj kod]
Prototypy (number seryjny BuA-8009) został dostarczony koleją do bazy USN Naval Support Facility Anacostia 18 czerwca 1929 ale w trakcie transportu został nieco uszkodzony ogon samolotu[4]. Oprócz naprawy uszkodzeń, BuAer poprosiło o wprowadzenie kilku drobnych zmian i pierwszy lot samolotu odbył się dopiero 25 września[4]. W trakcie lotu wykryto nieprawidłowe wyważenie steru kierunkowego, na skrzydłach w kilku miejscach rozpruło się zszycie płótna i wygięło się kilka żeber[4]. Konstrukcja skrzydła została wzmocniona poprzez dodanie kilku żeber, a płótno zostało zszyte gęstszym ściegiem ale podczas dalszych testów doszło do poważniejszej awarii kiedy w czasie lotu nurkowego przy prędkości około 200 mil na godzinę (ok. 320 km/h) doszło do złamania tylnego dźwigara górnego skrzydła[4] (według niektórych źródeł górne skrzydło oderwało się od samolotu[3]). Analiza wypadku wykonana przez National Advisory Committee for Aeronautics sugerowała, że do awarii doszło z powodu nieodpowiedniego oszacowania współczynnika obciążenia wewnętrznej, przykadłubowej części skrzydeł[5].
oszacowania Po naprawie i wzmocnieniu skrzydła w zakładach Halla samolot został ponownie przekazany USN gdzie kontynuowano jego testowanie[4]. 3 stycznia 1930[4] w czasie testów lądowania na lotniskowcu niespodziewanie zawiódł silnik samolotu i spadł on do wody[1]. Okazało się wówczas, że wodoodporny kadłub rzeczywiście dobrze spełnił swoją rolę, samolot utrzymał się na powierzchni wody ponad 40 minut zanim został z niej podniesiony[1].
Biorąc pod uwagę niezbyt dobre osiągi samolotu, źle oceniane charakterystyki pilotażowe i skomplikowaną, trudną w produkcji seryjnej konstrukcję kadłuba nie kontynuowano dalszych testów z samolotem[1][2].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Enzo Angelucci: American Fighter: The Definitive Guide to American Fighter Aircraft from 1917 to the Present. G T Foulis, 1987. ISBN 0-85429-635-2.
- Michael H. Gorn: Expanding the Envelope : Flight Research At NACA And NASA. Lexington, Ky.: University Press of Kentucky, 2001. ISBN 0-8131-2205-8.
- E. R. Johnson: United States Naval Aviation, 1919-1941: Aircraft, Airships and Ships Between the Wars. Mcfarland, 2011. ISBN 978-0786445509.
- John Wegg: General Dynamics Aircraft And Their Predecessor. Annapolis, Md.: Naval Institute Press, 1990. ISBN 0-87021-233-8.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Hall-Aluminum XFH-1, A-8009 (zdjęcie samolotu). flickr.com. [dostęp 2012-08-16]. (ang.).