Helena Romer-Ochenkowska
Helena Romer-Ochenkowska ps. Scipio, Spectator, Widz (ur. 2 sierpnia 1875 w Wilnie, zm. 26 marca 1947 w Toruniu) – polska prozaiczka, publicystka, dramatopisarka oraz działaczka społeczna i oświatowa.
| |
| Data i miejsce urodzenia |
2 sierpnia 1875 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
26 marca 1947 |
| Zawód, zajęcie |
pisarka, publicystka, działaczka oświatowa |
| Odznaczenia | |
  
| |
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Córka Alfreda Izydora Römera h. Laski i Wandy z Sulistrowskich h. Lubicz (ur. 1853)[1]. Ukończyła pensję panny Łucji Żeleszkiewicz w Krakowie, później Wyższą Szkołę Nauk Społecznych (École des Hautes Sciences Sociales) w Paryżu. Od 1897 organizowała na Wileńszczyźnie tajne szkolnictwo, czytelnie i biblioteki. Od 1906 współpracowała z gazetami wydawanymi w Wilnie (publikowała swoją twórczość: wiersze, nowele, szkice, recenzje, artykuły), od 1907 z „Kurierem Wileńskim”. W latach 1915–1916 wykładała w Wilnie na kursach popularnych. W 1919 została sekretarzem redakcji „Naszego Kraju”, a w latach 1920–1923 współpracowała z „Gazetą Krajową”. W latach 1925–1937 sprawowała funkcję sekretarza redakcji i stałej felietonistki „Kuriera Wileńskiego”. Pisała felietony do „Słowa”[2]. Współpracowała także z czasopismami: „Źródła Mocy” (miesięcznik wileński), „Tygodnik Ilustrowany”, „Kobieta Współczesna” i „Bluszcz”. Przez sześć lat była wiceprzewodniczącą Związku Literatów w Wilnie.
W latach 1904–1906 była żoną Henryka Ochenkowskiego h. Grzymała (1872–1925).
Wybrana twórczość[2][edytuj | edytuj kod]
- Karylla czyli miłość patriotyczna (1904) - dramat,
- Majaki (1911) - powieść,
- Swoi ludzie (1922) - zbiór nowel,
- Wesele na Wileńszczyźnie (1929) - dramat,
- Tutejsi (1931) - zbiór nowel,
- Rok 1863 na Litwie (1934) - dramat.
Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (27 listopada 1929)[3]
- Srebrny Wawrzyn Akademicki (5 listopada 1935)[4]
- Kawaler Orderu Palm Akademickich (Francja)
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Helena Antonina Rachela Römer h. Laski [online], Sejm-Wielki.pl [dostęp 2020-05-27].
- ↑ a b Gajkowska 1991 ↓, s. 302.
- ↑ M.P. z 1929 r. nr 274, poz. 630 „za zasługi na polu pracy narodowej, społecznej i literackiej”.
- ↑ M.P. z 1935 r. nr 257, poz. 306 „za szerzenie zamiłowania do literatury polskiej”.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Cecylia Gajkowska: Romer-Ochenkowska Helena. W: Literatura polska: przewodnik encyklopedyczny. red. Julian Krzyżanowski, Czesław Hernas. T. 2: N-Ż. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1991. ISBN 83-01-05369-0.
- Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest?. Warszawa: Wydawnictwo Głównej Księgarni Wojskowej, 1938, s. 625–626. [dostęp 2020-05-27].
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Helena Romer-Ochenkowska, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (krytycy). [dostęp 2021-04-13].
- Utwory Heleny Romer-Ochenkowskiej w serwisie Polona.pl