Helvella phlebophora

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Helvella phlebophora
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

workowce

Klasa

kustrzebniaki

Rząd

kustrzebkowce

Rodzina

piestrzycowate

Rodzaj

piestrzyca

Gatunek

Helvella phlebophora

Nazwa systematyczna
Helvella phlebophora Pat. & Doass.
Tab. analyt. Fung. (Paris) 1(5): 208 (1886)

Helvella phlebophora Pat. & Doass. – gatunek grzybów z rodziny piestrzycowatych (Helvellaceae)[1].

Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Helvella, Helvellaceae, Pezizales, Pezizomycetidae, Pezizomycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy takson ten opisali w 1886 r. Narcisse Théophile Patouillard i Jacques Emile Doassans. Nadana przez nich nazwa jest ważna do dzisiaj[1].

Synonimy:

  • Aleuria phlebophora (Pat. & Doass.) Gillet 1886
  • Globopilea phlebophora (Pat. & Doass.) Beauseign. 1926[2].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Owocnik

Składający się z kapelusza i trzonu. Kapelusz o średnicy 1–3(-4,5) cm, początkowo o kształcie piramidalnym, nieregularnie pofalowany, wygięty, lekko podwinięty w kierunku trzonu, ale nigdy nie zrośnięty z nim, potem nieco bardziej rozpostarty. Powierzchnia dolna gładka, szara, szaroczarna, niebieskoszara, górna nieco jaśniejsza, z podłużnymi bruzdami. Trzon brudnobiaławy do ochrowożółtego z podłużnymi bruzdami[3].

Cechy mikroskopowe

Worki 220-280 × 12–17 μm, cylindryczne, 8-zarodnikowe, jednorzędowe. Parafizy cylindryczne, z wierzchołkami pogrubionymi do 7 μm, septowane. Askospory 14,5–18 × 10–12,5 μm, elipsoidalne, szkliste, gładkie, z dużą, centralną gutulą[4].

Gatunki podobne

Wśród gatunków występujących w Polsce nieco podobna jest piestrzyca zatokowata (Helvella lacunosa)[3].

Występowanie i siedlisko[edytuj | edytuj kod]

Helvella phlebophora znana jest w niektórych krajach Europy, podano też jedno stanowisko w Rosji nad Morzem Czarnym[5]. Jest bardzo rzadki[3]. W Polsce do 2006 r. w piśmiennictwie naukowym podano tylko jedno stanowisko[6], w późniejszych latach podano kilka nowych jego stanowisk[7]. Aktualne stanowiska podaje także internetowy atlas grzybów. Znajduje się w nim na liście gatunków zagrożonych i wartych objęcia ochroną[8].

Grzyb naziemny[6]. Występuje w lasach liściastych, zwłaszcza z bukami, dębami, brzozami, leszczyną, grabem, wzdłuż zacienionych przydroży na glebach porośniętych mchem, na szczątkach roślin, glebach żyznych, wapiennych. Owocniki tworzy od wiosny do późnego lata, przeważnie pojedynczo, rzadko gromadnie[3].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2023-03-01] (ang.).
  2. Species Fungorum [online] [dostęp 2023-03-01] (ang.).
  3. a b c d Rillstielige Lorchel [online], 123Pilzsuche [dostęp 2023-03-01] (niem.).
  4. Yasin Uzun, Helvella phlebophora, A New Ascomycete Record for Turkey, „Mantar Dergisi/The Journal of Fungus”, 10 (2), 2012, s. 159–162 [dostęp 2023-03-01] (ang.).
  5. Występowanie Helvella phlebophora na świecie (mapa) [online], gbif.org [dostęp 2023-02-27] (ang.).
  6. a b Maria Alicja Chmiel, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów workowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany PAN, 2006, ISBN 978-83-89648-46-4.
  7. Grzyby makroskopijne Polski w literaturze mikologicznej [online], grzyby.pl [dostęp 2023-03-01] (pol.).
  8. Aktualne stanowiska Helvella phlebophora w Polsce [online], gbif.org [dostęp 2023-02-27] (pol.).