Henryk Galiński
Henryk Jan Galiński (ur. 14 stycznia 1905 w tartaku Wojciechów - zm. 2 lutego 1941 w Lublinie)[1][2] – kolaborant i agent gestapo, odpowiedzialny za liczne akcje przeciwko polskiej konspiracji niepodległościowej na Lubelszczyźnie.
Urodził się 14 stycznia 1905 w tartaku Wojciechów w parafii Surhów w rodzinie Jana, maszynisty tartacznego i Anieli Ludwiki z Fonbrantów[3]. 19 kwietnia 1925 ożenił się w Lublinie z Ireną Kałużyńską[4].
Pracował jako ślusarz w Lubelskiej Wytwórni Samolotów (LWS). Tam przeniknął do środowiska związanego z konspiracją niepodległościową m.in. Związku Walki Zbrojnej i Komendy Obrońców Polski, do której został wprowadzony co umożliwiło mu inwigilację na rzecz gestapo[5][6][7]. Donosy Galińskiego doprowadziły m.in. do serii aresztowań w dn. 13-14 stycznia 1941 r. struktur kierowniczych KOP, co spowodowało jej częściowe rozbicie. Komenda Obrońców Polski wydała wyrok śmierci na Henryka Galińskiego, który został wykonany 2 lutego 1941 r. Wdowa po Galińskim zaniosła na gestapo wcześniej przygotowaną przez niego listę osób zaangażowanych w konspirację, w wyniku czego w dniach 3-4 lutego 1941 r. doszło do kolejnych zatrzymań[5][8]. Większość zadenuncjowanych osób zostało przewiezionych do obozu Auschwitz-Birkenau lub rozstrzelana na miejscu, kobiety z KOP'u zostały wysłane do obozu Ravensbrück (KL).[9][10]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Kasperek i Kronika wydarzeń w Lublinie... ↓, s. 97.
- ↑ Akta stanu cywilnego parafii rzymskokatolickiej św. Michała Archanioła w Lublinie za 1941 r., akt zgonu nr 24.
- ↑ Akta stanu cywilnego parafii rzymskokatolickiej w Surhowie za 1905 r., akt urodzenia nr 21.
- ↑ Akta stanu cywilnego parafii rzymskokatolickiej w. Michała Archanioła w Lublinie za 1925 r., akt małżeństwa nr 54. W akcie zgonu podano nazwisko panieńskie matki w pisowni: Von Brandt.
- ↑ a b Księga Pamięci 1940-1944 ↓, s. 130.
- ↑ Mańkowski i Między Wisłą a Bugiem 1939-1944 ↓, s. 152.
- ↑ Kazimierz Szymański: Fragment relacji świadka historii. [dostęp 2019-03-13]. (pol.).
- ↑ Wojciech Białasiewicz: W cieniu Boguckiego Lasku. Okupacyjna Kronika Lublina, „Kurier Lubelski” 1981, nr 27.. [dostęp 2019-03-13]. (pol.).
- ↑ Mańkowski i Między Wisłą a Bugiem 1939-1944 ↓, s. 153.
- ↑ Janina Fabiarkiewicz-Szczyrkowa, Gdzie nie śpiewały ptaki..., Warszawa: Książka i Wiedza, 1972.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Księga Pamięci. Transporty Polaków do KL Auschwitz z Lublina i innych miejscowości Lubelszczyzny 1940-1944. Tom I, Oświęcim: Wydawnictwo PMA-B, 2009, ISBN 978-83-60210-93-2.
- Zygmunt Mańkowski, Między Wisłą a Bugiem 1939-1944 Studium o polityce okupanta i postawach społeczeństwa, Lublin: Wydawnictwo Lubelskie, 1978, ISBN 978-83-222-0179-4.
- Józef Kasperek, Kronika wydarzeń w Lublinie w okresie okupacji hitlerowskiej, Lublin: Wydawnictwo Lubelskie, 1983, ISBN 83-222-0491-4.