Hipoteza integracji
Hipoteza integracji, hipoteza kolonialnego pochodzenia Metazoa – jedna z hipotez, a właściwie zbiór kilku podobnych hipotez postawionych w celu wytłumaczenia powstania wielokomórkowców (Metazoa), a więc zwierząt[1].
Zakładają one homologię listków zarodkowych, korzystając zarazem z pierwszej części hipotezy Gastrei, opartej na zasadzie rekapitulacji[1].
Hipotezy integracji upatrują przodków zwierząt w pierwotniakach o pojedynczym jądrze w komórce, prowadzących kolonijny tryb życia, podobnie jak w hipotezie Gastrei, wedle której zwierzęta pochodzą od takich właśnie, kulistego kształtu kolonii jednokomórkowców. Rozmnażały się one przez podział komórki i dzięki temu w drodze podziału kolonii powstać miały organizmy podobne do blastuli[1].
Na początku więc istniała kolonia jednokomórkowców o kulistym kształcie, taka jak współczesne kolonie na przykład Volvox. Podobnie w rozwoju zarodkowym występuje kuliste stadium blastuli. Przechodzi ono następnie proces gastrulacji, czyli przemiany w gastrulę, który przebiega różnymi drogami. Przez odwołanie się do tych różnych sposobów gastrulacji tworzy się konkretne teorie integracji, które podzielić można na teorie powstawania pelagicznych oraz bentonicznych form gastruli[2].
Do teorii pelagicznych form pośrednich zaliczyć można poglądy wskazujące na formę gastruli w postaci gastrei (a więc samą hipotezę Haeckla), fagocyteli i planuli. Teoria gastrei bazuje na gastrulacji przez inwaginację (wpuklenie) z formą pośrednią w postaci depei oraz gastrei jako najbardziej bazalnego przedstawiciela tkankowców[3].
Teoria fagocytelli sformułowana została przez Miecznikowa. W jej ujęciu gastrulacja przebiegała przez imigrację wielobiegunową, prowadzącą do wypełnienia jamy blastuli luźną tkanką, przez przemieszczenie się komórek z warstwy zewnętrznej. Zaczęły się one różnicować, nabyły wici i możliwości ruchu, dzięki czemu przemieściły się do jamy blastuli, pozostawiając po sobie otwory w warstwie zewnętrznej. Utworzył się organizm zwany fagocytellą. Obecnie gastrulacja przebiega właśnie tak u gąbek i parzydełkowców[3]. Istnieje rozbudowana wersja tego poglądu, zwana hipotezą galertoidu Bonika, Grasshoffa i Gutmanna, opisująca dokładniej powstanie kanałów, którymi pokarm dostawał się do wnętrza fagocytelli[4].
Natomiast gastrulacja drogą delaminacji (rozblaszkowania) prowadzi do organizmu zwanego planulą. Jest to ujęcie Lankastera[5].
Teorie powstawania bentonicznych form pośrednich uwzględniają teorię plakuli i bilaterogastrei. Ta pierwsza została sformułowana przez Bütschlego, opisującego opadanie blastuli z pelagialu na dno morskie. Organizm przystosował się doń poprzez spłaszczenie oraz zróżnicowanie grzbietowej i brzusznej strony ciała, pełniących funkcję odpowiednio: ochrony przed napastnikami oraz odżywiania. Podobnie wygląda budowa płaskowców[6].
Jägersten widział z kolei pierwotnie żyjącą w toni wodnej formę blastuli, która wtórnie zeszła na dno, wytwarzając symetrię dwuboczną, związaną z aktywnym, pełzającym ruchem po dnie morskim. Na skutek wpuklenia powstało u niej jelito z zachyłkami, w których powstały z kolei gonady. Ponownie wracając do życia w toni wodnej dała ona początek parzydełkowcom i żebropławom, a z organizmów pozostałych na dnie powstała forma bilaterogastrei, z której wyewoluowały pierwouste i wtórouste[6].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Błaszak 2014 ↓, s. 2-6.
- ↑ Błaszak 2014 ↓, s. 3-6.
- ↑ a b Błaszak 2014 ↓, s. 4-5.
- ↑ Błaszak 2014 ↓, s. 6.
- ↑ Błaszak 2014 ↓, s. 5.
- ↑ a b Błaszak 2014 ↓, s. 5-6.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Czesław Błaszak: Wielokomórkowce – Metazoa. W: Czesław Błaszak: Zoologia. T. 1, część 1: Bezkręgowce. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2014, s. 3. ISBN 978-83-01-17337-1.