Honorowy Obywatel Miasta Braniewa

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Honorowy Obywatel Miasta Braniewa
Ilustracja
Herb Braniewa
Przyznający

Rada Miasta Braniewa

Lokalizacja

Polska, Braniewo

Honorowy Obywatel Miasta Braniewa – tytuł nadawany przez Radę Miasta Braniewa osobom, które szczególne się zasłużyły dla miasta, niezależnie od ich obywatelstwa i miejsca zamieszkania.

Ustanowienie i zasady przyznawania tytułu Honorowego Obywatela Miasta Braniewa[edytuj | edytuj kod]

Dyplom honorowego mieszkańca Braniewa Jacoba Jacobsona, 8 marca 1853

Tytuł honorowego obywatelstwa miasta w Królestwie Prus został ustanowiony ordynacją o samorządach Revidierte Städteordnung z dnia 17 marca 1831 roku. Ordynacja ta wprowadzała m.in. pojęcie „honorowego obywatela”. Organem uprawnionym do nadania tytułu była Rada Miasta[1].

Włodarze braniewscy niejednokrotnie korzystali z przepisów tejże ordynacji, wyróżniając osoby, które szczególnie zasłużyły się dla miasta i dla jego obywateli. W pierwszym okresie były to osoby narażające ze szczególnym poświęceniem zdrowie i życie w zwalczaniu epidemii cholery, tak np. 8 marca 1853 roku władze miejskie przyznały ten tytuł lekarzowi Jacobowi Jacobsenowi za szczególne zasługi dla ratowania mieszkańców Braniewa podczas epidemii cholery w latach 1831–1852[2].

W latach 90. XX w. powrócono w Braniewie do tradycji przyznawania honorowego obywatelstwa miasta.

Honorowi obywatele Miasta Braniewa do 1945 roku[edytuj | edytuj kod]

Lista wyróżnionych honorowym obywatelstwem Braniewa do 1945 roku*
lp. Data Osoba wyróżniona Źródło
1. 1837 Gideon Gerlach (1789–1845) – nauczyciel, dyrektor zreorganizowanego gimnazjum (Königlich-Katholisches Gymnasium) w Braniewie, profesor historii i pedagogiki w seminarium duchownym Liceum Hosianum. [3]
2. 1849 ks. Anton Marquardt (1815–1859) – proboszcz kościoła św. Katarzyny w Braniewie w latach 1852–1859. W uznaniu poświęcenia w zwalczaniu epidemii cholery w Braniewie w 1848 roku przez wówczas wiejskiego kapłana miasto wyróżniło go honorowym obywatelstwem oraz uzyskało u biskupa jego mianowanie na proboszcza w Braniewie. [4]
3. 8.03.

1853

Jacob Jacobson (1807–1858) – braniewski lekarz, utalentowany kaznodzieja i literat, jedna z czołowych postaci w mieście, położył szczególne zasługi w zwalczaniu epidemii cholery w Braniewie. [5]
4. 5.04 1856 Joseph Ambrosius Geritz (1783–1867) – biskup warmiński w latach 1842–1867. W uznaniu zasług w dniu 50-lecia kapłaństwa. [6]
5. ks. Andreas Schröter (1774–1863) – proboszcz kościoła św. Katarzyny w Braniewie w latach 1824–1833, ceniony przez swych przełożonych i mieszkańców miasta, kanonik katedry we Fromborku. [7]
6. Carl Mückenberger (1830–1901) – drugi właściciel browaru w Braniewie, założyciel spółki aukcyjnej Bergschlößchen-Aktien-Bier-Brauerei, wieloletni dynamiczny zarządca browaru, radny miejski. [8]
7. 1917 Heinrich Sydath (1848–1931) – burmistrz Braniewa w latach 1890–1917, za którego rządów miasto przeżywało lata świetności. [9]
* wykaz nie uwzględnia osób wyróżnianych w okresie narodowego socjalizmu w Niemczech

Honorowi obywatele Miasta Braniewa po 1990 roku[edytuj | edytuj kod]

Lista wyróżnionych honorowym obywatelstwem (stan na rok 2021)
lp. Data Osoba wyróżniona Źródło
1. 24.05.1995 Czesław Dębski (1946–2020) – wieloletni dyrektor browaru w Braniewie, za jego czasów browary elbląski i braniewski pod marką EB wysunęły się na pierwsze miejsce w Polsce. [10]
2. 4.10.2002 Ryszard Górecki (ur. 1951) – profesor nauk rolniczych, rektor Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, twórca ogólnouczelnianej jednostki Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie o nazwie Międzynarodowe Centrum Edukacyjne w Braniewie. [11]
3. 4.10.2002 Józef Górniewicz (ur. 1956) – pedagog, prof. dr hab., drugi rektor Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie, współtwórca ogólnouczelnianej jednostki Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie o nazwie Międzynarodowe Centrum Edukacyjne w Braniewie. [12]
4. 17.12.2003 ks. Tadeusz Brandys (1936–2010) – ksiądz katolicki, proboszcz kościoła św. Katarzyny, który odbudował z ruin (kościół w 2001 podniesiony został do rangi bazyliki mniejszej). [13]
5. 7.06.2006 Gerhard Steffen (1927–2012) – działacz społecznik, inicjator i organizator kontaktów pomiędzy przed- i powojennymi mieszkańcami Braniewa, drugi fundator kościoła św. Małgorzaty w Pierzchałach. [14]
6. 21.10.2020 Wojciech Iwulski (1915–1990) – fotograf, uczestnik kampanii wrześniowej 1939, członek wywiadu Armii Krajowej oraz działacz społeczny. Autor zdjęć przedwojennego i okupacyjnego Bełżca, powojennych zdjęć zniszczonego Braniewa oraz dokumentalista zbrodni wojennych UPA. [15]

Regulamin nadawania tytułu Honorowego Obywatela Miasta Braniewa[16][17][edytuj | edytuj kod]

Regulamin nadawania tytułu Honorowego Obywatela Miasta Braniewa
Załącznik do Uchwały Nr XXXIII/184/05 Rady Miejskiej w Braniewie z dnia 28 grudnia 2005 r.

§ 1. Nadanie tytułu Honorowego Obywatelstwa Miasta Braniewa jest wyrazem najwyższego wyróżnienia i uznania Rady Miejskiej. Nadawany jest przez Radę Miejską w Braniewie osobom szczególnie zasłużonym dla Braniewa, a także wybitnym osobistościom, według przepisów zawartych w niniejszym regulaminie.
§ 2. Tytułu Honorowego Obywatelstwa może być nadany obywatelom polskim i cudzoziemcom.
§ 3. Tytuł Honorowego Obywatelstwa może być nadany tej samej osobie tylko jeden raz.
§ 4.1. Z wnioskiem o nadanie tytułu Honorowego Obywatelstwa Miasta Braniewa mogą występować: - Przewodniczący Rady Miejskiej, - Burmistrz Miasta Braniewa, - Komisje problemowe Rady Miejskiej, – Kluby Radnych, – Mieszkaniec Braniewa, przy czym wniosek ten winien być poparty podpisami przez co najmniej 100 mieszkańców miasta Braniewa. 2. Druk wniosku, o którym mowa w ust.1, stanowi załącznik do niniejszego regulaminu. 3. Pisemny wniosek o nadanie Honorowego Obywatelstwa powinien zawierać: – dane o kandydacie, – charakterystykę kandydata, – określenie zasług uzasadniających jego wyróżnienie, – dowody potwierdzające wniosek (załączniki). 3. Wniosek opiniuje Komisja w składzie 5-osobowym powołana przez Radę Miejską spośród radnych. 4. W celu zaopiniowania wniosku, Komisja może zasięgać opinii przedstawicieli różnych środowisk miasta Braniewa, a także miejscowości, z której pochodzi kandydat.
§ 5. Tytuł Honorowego Obywatelstwa Miasta Braniewa nadaje Rada Miejska w drodze uchwały.
§ 6. Nadanie tytułu Honorowego Obywatelstwa wiąże się z wręczeniem dyplomu (tytułu) na sesji Rady Miejskiej w Braniewie lub uroczystości miejskiej przez: – Przewodniczącego Rady lub jego zastępcę, – Burmistrza Miasta lub jego zastępcę.
§ 7. Osobie wyróżnionej tytułem „Honorowego Obywatelstwa Miasta Braniewa” przysługują następujące przywileje: – używanie tytułu „Honorowy Obywatel Miasta Braniewa”, – uczestniczenie na prawach honorowego gościa w zwyczajnych, nadzwyczajnych i uroczystych sesjach Rady Miejskiej oraz w innych uroczystościach o charakterze miejskim, – bezpłatny wstęp do instytucji o charakterze kulturalno-oświatowym i sportowym, – bezpłatne przejazdy środkami miejskiej komunikacji zbiorowej.
§ 8. Księgę osób wyróżnionych tytułem „Honorowego Obywatelstwa Miasta Braniewa” prowadzi biuro Rady Miejskiej. Odpowiedzialnym za przechowanie całości dokumentacji związanej z nadaniem tytułu Honorowego Obywatelstwa jest pracownik biura Rady Miejskiej.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. HONOROWE OBYWATELSTWO MIASTA – Encyklopedia Gdańska [online], www.gedanopedia.pl [dostęp 2020-11-15].
  2. Leo Juhnke Dr. Jacob Jacobson (1807–1858) – Braunsbergs unbekannter Ehrenbürger Zeitschrift für die Geschichte und Altertumskunde Ermlands, Band 44, Münster 1988.
  3. Das Akademische Gymnasium 1772–1811 von Berhard-Maria Rosenberg, in: Zeitschrift für die Geschichte und Altertumskunde Ermlands, 30 (1966), s. 552
  4. Braunsberg im Wandel der Jahrhunderte [online], www.braunsberg-ostpreussen.de [dostęp 2021-03-10].
  5. Dr. Jacob Jacobson (1807–1858) Braunsbergs unbekannter Ehrenbürger w: Zeitschrift für die Geschichte und Altertumskunde Ermlands Band 44, Münster 1988.
  6. Paweł Romański Biskup warmiński Józef Ambroży Geritz (1783-1867), Olsztyn 2015
  7. Piotr Gursztyn BRANIEWSKA FARA ŚWIĘTEJ KATARZYNY (zarys historyczny).
  8. Braunsberg/Ostpreßen Unsere Schulen, Heft 53, 1991 s. 19.
  9. Stadt Braunsberg (Ostpr.) [online], www.territorial.de [dostęp 2020-10-31].
  10. Uchwała Nr XIV/69/95 Rady Miejskiej w Braniewie z dnia 24 maja 1995 r.
  11. Uchwała Nr XLII/251/02 Rady Miejskiej w Braniewie z dnia 4 października 2002 r.
  12. Uchwała Nr XLII/252/02 Rady Miejskiej w Braniewie z dnia 4 października 2002 r.
  13. Uchwała Nr XIII/59/03 Rady Miejskiej w Braniewie z dnia 17 grudnia 2003 r.
  14. Uchwała Nr XXXVIII/204/06 Rady Miejskiej w Braniewie z dnia 7 czerwca 2006 r.
  15. Uchwała Nr XX/204/2020 Rady Miejskiej w Braniewie z dnia 21 października 2020 r.
  16. Dziennik urzędowy województwa warmińsko-mazurskiego Olsztyn dnia 17 lutego 2006, poz. 605 Uchwała nr XXXIII/184/05 Rady Miejskiej w Braniewie z dnia 28 grudnia 2005 r. w sprawie uchwalenia regulaminu nadawania „Honorowego Obywatela Braniewa.
  17. Biuletyn Informacji Publicznej > Prawo lokalne > Uchwały Rady Miejskiej > 2005 r. > XXXIII sesja Rady Miejskiej w Braniewie z dnia 28 grudnia 2005 r. > Uchwała Nr XXXIII/184/05 [online], archiwum.bip.braniewo.pl [dostęp 2020-12-10].