Ian Proctor
| Data urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Zawód, zajęcie |
konstruktor jachtów |
| Narodowość |
brytyjska |
| Małżeństwo | |
| Dzieci |
3 synów i córka |
Ian Douglas Ben Proctor[1] (ur. 12 lipca 1918, zm. 23 lipca 1992 na wyspie Hayling) – brytyjski konstruktor jachtów sportowych i turystycznych, pisarz, znany jako Ian Proctor[2]. Zaprojektował ponad 100 różnych łódek, których wybudowano około 65000[3] sztuk. Zastosowane przez niego aluminiowe maszty zrewolucjonizowały całe żeglarstwo[4].
Dzieciństwo i edukacja[edytuj | edytuj kod]
Proctor był synem Douglasa McIntyre Proctora i Mary Albiny Louise Proctor (z domu Tredwen)[2]. Uczył się w szkole Greshama w Holt w Norfolk[4][5]. Po ukończeniu szkoły studiował na University of London[2].
W 1943 roku poślubił Elizabeth Anne Gifford Lywood, córkę zastępcy marszałka lotnictwa O. G. Lywooda, CB, CBE. Mieli trzech synów i córkę[2].
Ian Proctor nauczył się żaglować w szkole w Norfolk, a swoją pierwszą łódź klasy Sharpie[6] zakupił w wieku 18 lat. Na 21 urodziny dostał od rodziców w łódkę klasy National 12, w wym sam roku został wybrany na zastępce wicekomodora swojego klubu żeglarskiego. Zaczął studiować medycynę na Uniwersytecie Londyńskim, ale zrezygnował z nauki, by dołączyć do rezerwy ochotniczej Royal Air Force.
Kariera[edytuj | edytuj kod]
Początek[edytuj | edytuj kod]
Od 1942 do 1946, w czasie II wojny światowej, Proctor służył jako oficer lotnictwa w ochotniczej rezerwie Royal Air Force[2] i dowodził jednostką ratownictwa lotniczego i morskiego na Morzu Śródziemnym. W 1944 r. W Egipcie nabawił się choroby Heinego-Medina, która pozostawiła go ze sparaliżowanym prawym ramieniem i uszkodzonymi mięśniami klatki piersiowej.
Od 1947 do 1948 był dyrektorem zarządzającym w Yacht Co., potem w latach 1948-1950 pracował jako w Yachtsman Magazine[2].
Konstruktor jachtów[edytuj | edytuj kod]
Proctor po raz pierwszy zaczął profesjonalnie projektować łódki w 1950 roku. Po łódce klasy National 12 pojawiła się Rocket Merlin. Wczesne projekty Proctora odniosły natychmiastowe sukcesy, wygrywając mistrzostwa od 1950 do 1952. Zaprojektowane przez niego maszty zrewolucjonizował żeglowanie łódkami sportowymi[4]. 1958 roku zaprojektował Wayfarera, który wkrótce stał się hitem w szkołach żeglarskich i nadal ma cieszy się sporym sporym poparciem, zarówno jako łódka regatowa, jak i turystyczna. Frank Dye przepłyną Wayfarerem z Wielkiej Brytanii do Norwegii i Islandii, a łódka na której to zrobił jest teraz na wystawie w Narodowym Muzeum Morskim, Falmouth[7].
Najbardziej znanym ze wszystkich projektów Iana Proctora jest Topper, którego wyprodukowano ponad 46 000 egzemplarzy. Była to pierwsza łódź żaglowa produkowana z formowanego wtryskowo tworzywa sztucznego, w systemie, który kosztował milion funtów i był największą pojedynczą formą w momencie wyprodukowanie. Pierwsze łodzie zostały jednak zbudowane z włókna szklanego. W Wielkiej Brytanii jest niezwykle popularną łódką regatową.
Chociaż Ian Proctor był lepiej znany ze swoich projektów dinghy i aluminiowych masztów, był również odpowiedzialny za projekt kilku jachtów turystycznych. Jego pierwszym projektem była łódka Seagull dla Bell Woodworking, a wkrótce potem Seewew. Później były Nimrod, Eclipse, Pirate i Prelude.
Konstruktor masztów[edytuj | edytuj kod]
W 1953 r. "Cirrus" Iana Proctora miał aluminiowy maszt. Proctor szybko zdał sobie sprawę z potencjału takich masztów, aw 1953 roku zaprojektował pierwszy całkowicie aluminiowy, pocieniany i pusty w środku maszt do żeglowania na łódkach sportowych. W 1955 roku założył firmę Ian Proctor Metal Masts Limited. Proctor Masts szybko stał się wiodącym producentem aluminiowych masztów dla wszystkich rodzajów jednostek pływających. W 1960 r. 13 różnych krajów korzystało z masztów Proctora podczas igrzysk olimpijskich, a w 1987 r. 12 łodzi startujących w Pucharze Ameryki było okute w maszty Proctora.
1997 roku firma Proctor Masts została przejęta przez grupę Sélden[8].
Pisarz[edytuj | edytuj kod]
Proctor pisał dość obszernie o żeglarstwie. Oprócz pracy jako redaktor w "Yachtsman Magazine", był on od 1950 do 1964 r. żeglarskim korespondentem "The Daily Telegraph"[2].
Książki[edytuj | edytuj kod]
- Racing Dinghy Handling, 1948
- Racing Dinghy Maintenance, 1949
- Sailing: Wind and Current, 1950
- Boats for Sailing, 1968
- Sailing Strategy, 1977
Skonstruowane łódki[edytuj | edytuj kod]
| Model[9] | Długość | Rok | Uwagi |
|---|---|---|---|
| Adventuress | 12,5 stopy (3,8 m) | ||
| Beaufort[10] | 16 stóp (4,9 m) | 1965 | |
| Blue Peter | |||
| Bosun | 14 stóp (4,3 m) | 1963 | |
| Gull | 11 stóp (3,4 m) | 1956 | |
| Leprechaun | Zbudowany przez Thomasa Thompsona z Carlow i przyjęty przez Blessington Sailing Club. (Zbudowano około 10 łódek.) | ||
| Marlin | 14 stóp (4,3 m) | ||
| Merlin Rocket | 14 stóp (4,3 m) | Klasa powstała w wyniku połączenia dwóch wcześniej oddzielnych klas. "Merlin" zaprojektowany w Jacka Holta oraz "Rocket" powstała w 1949 roku. Po debacie obie klasy połączyły się w kwietniu 1951 r. tworząc "Merlin Rocket Class". | |
| Minisail[11] | 13 stóp (4,0 m) | 1959 | |
| Eclipse | Na zamówienie Newbridge Yachts. | ||
| National 18 | 1968 | ||
| Nimrod | Na zamówienie Westerly. | ||
| Pirate | Na zamówienie Rydgeway Marine. | ||
| Prelude | Na zamówienie Rydgeway Marine. | ||
| Seagull | 18,5 stopy (5,6 m) | 1992 | Na zamówienie Bell Woodworking[12]. |
| Seamew | 18,5 stopy (5,6 m) | 1992 | Na zamówienie Bell Woodworking. |
| SigneT[13] | |||
| Tempest[14] | 21,9 stopy (6,7 m) | 1965 | |
| Topper[15] | 11 stóp (3,4 m) | 1977 | |
| Wanderer[10] | 14 stóp (4,3 m) | ||
| Wayfarer | 15,84 stopy (4,83 m) | 1957 | |
| Osprey[16] | Osprey jest monotypową klasą i mimo kosmetycznych ulepszeń, które pojawiły się od momentu powstania projektu, starsze łodzie mogą nadal (i często robią) konkurować na najwyższym poziomie[17]. | ||
| Kestrel | 15,6 stopy (4,8 m) | 1955 | Pierwsza sportowa łódka zaprojektowana od początku do budowy z włókna szklanego[18]. |
Nagrody i wyróżnienia[edytuj | edytuj kod]
- Royal Designer for Industry[19]
- Fellow of the Royal Society of Arts[19]
- Yachtsman of the Year, 1965.[2] Wyjątkowo nagrodzony jako projektant, nie żeglarz.
- Council of Industrial Design Award, 1967[2]
- Design Council Awards, 1977, 1980[2]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Alexander Stuart, Obituary: Ian Proctor [online], The Independent, 28 lipca 1992 [dostęp 2019-02-21] (ang.).
- ↑ a b c d e f g h i j Who's Who? 2009 & Who Was Who. Oxford University Press, 2009. (ang.).
- ↑ Ostrożne szacunki Stowarzyszenia Klasy Topper (http://www.itcaworld.org) to około 50000 wyprodukowanych sztuk; Brytyjskie Stowarzysznie Klasy Wayfarer (https://web.archive.org/web/20070124220922/http://www.wayfarer.org.uk/) wspomina ponad 10000; Stowarzyszanie Klasy National 12 (http://www.national12.org/boats/index.php) wyświetla listę ponad 3500 łódek; Stowarzyszenie Klasy Wanderer (http://www.wanderer.org.uk/) numeruje już powyżej 1600, a Kestrels (see https://web.archive.org/web/20190223224142/http://www.hartleylaminates.co.uk/) ma już numery powyżej 1500
- ↑ a b c I Will Plant Me a Tree: an Illustrated History of Gresham's School by S.G.G. Benson and Martin Crossley Evans (James & James, London, 2002) p. 39
- ↑ The History and Register of Gresham's School, 1555-1954 (Ipswich, 1955)
- ↑ Lauren Hogan, Ian Proctor [online], National Maritime Museum Cornwall, 27 kwietnia 2016 [dostęp 2019-02-21] (ang.).
- ↑ Dye, Frank: Ocean-crossing Wayfarer (David and Charles, London, 1977) ISBN 0-7153-7371-4
- ↑ Company history [online], Seldén Mast AB [dostęp 2019-02-21] (ang.).
- ↑ Sailboats Designed By John Westell [online] [dostęp 2019-02-20] (ang.).
- ↑ a b The West Country Cruise on the River Tamar – Sept 6/7th 2003 [online], Rejs w którym poza flotą Wandererów, Janet i Anthony Byrde na Drascombe'ie i Richard z Peterem Goodfellow na zaprojektowanej przez Iana Proctora łódce o nazwie Beaufort [dostęp 2008-11-23] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-05].
- ↑ MINISAIL sailboat specifications and details on sailboatdata.com [online], sailboatdata.com.
- ↑ A few extra feet can go a long way Practical Boat Owner. 2001-06, s. 58-62.
- ↑ SigneTs [online], Ben Mitchell [dostęp 2007-10-24] [zarchiwizowane z adresu 2007-10-15].
- ↑ Keelboat Classes [online], US Sailing [dostęp 2012-06-02] [zarchiwizowane z adresu 2012-08-16] (ang.).
- ↑ Topper Dinghy [online], www.go-sail.co.uk [dostęp 2010-06-28] (ang.).
- ↑ Osprey Racer [online], hartleylaminates.co.uk [dostęp 2007-11-23] [zarchiwizowane z adresu 2007-11-25] (ang.).
- ↑ Osprey Sailing Dinghy [online] [dostęp 2009-09-08].
- ↑ Proctor Ian, The Dinghy: Forward [online], Kestrel Owners' Association [dostęp 2009-09-08] (ang.).
- ↑ a b Ian Proctor remembered [online], Ian Proctor's innovative designs and ideas modernised the whole concept of small boat sailing, making a vital contribution to the popularisation of the sport. He designed over 100 different boats and was a Fellow of the Royal Society of Arts and a Royal Designer for Industry., Yachting Monthly, październik 2007 [dostęp 2007-10-25] [zarchiwizowane z adresu 2007-10-14] (ang.).