Ignacy Antoni Hebanowski
| Data urodzenia |
ok. 1676 |
|---|---|
| Data śmierci |
1715 |
| Zawód, zajęcie |
księgarz, drukarz |
Ignacy Antoni Hebanowski (ur. ok. 1676, zm. 1718) – polski drukarz i księgarz, właściciel Drukarni Hebanowskich w Krakowie.
Pochodził z rodziny księgarzy. Jego ojcem był księgarz krakowski Andrzej Ignacy Hebanowski, matką Agnieszka Gniewkowska. Pierwsze nauki otrzymał od ojca; praktykował w drukarni Mikołaja Aleksandra Schedla. 22 listopada 1703 roku przyjął krakowskie prawo miejskie i objął stanowisko kierownika w nowo otwartej filii drukarni ojca we Lwowie. Jeszcze w 1703 roku przyjął lwowskie prawo miejskie[1].
Filia lwowska znajdowała się na Rynku pod numerem 10, w kamienicy Torusiewiczowskiej. Młody Hebanowski zatrudnił do pomocy równie młodego Jakuba Matyaszkiewicza i począł rozbudowywać księgarnię, pozyskując książki od jezuitów lwowskich i scholastyka kapitulnego. Rozwój księgarni zahamował rabunek Szwedów w 1704 roku i wybuch zarazy w latach 1705 - 1710. Co więcej, problemy prawne ojca w Krakowie skłoniły Ignacego do powrotu do Krakowa. Bibliotekę lwowską powierzono kierownictwu Matyaszkiewskiego.
Po przybyciu do Krakowa, Ignacy Hebanowski poślubił Różę Domańską, córkę znanego wówczas bibliotekarza, bibliopola i introligatora Krzysztofa Domańskiego. W 1712 roku zakupił na raty drukarnię po krakowskich drukarzach Scheldów za 9500 zł[2]. Na siedzibę drukarni Ignacy zakupił kamienicę na rogu przy ulicy Floriańskiej i Placu Marianckim zwaną "Pod Ethyopy" (obecnie Pod Murzynami nr 1). 7 czerwca 1713 roku uzyskał od Augusta II przywilej zatwierdzający wyłączność druku 41 dawnych pozycji Schedlowskich oraz 54 nowych. Sam Ignacy otrzymał tytuł typografa Jego Królewskiej Mości[3]. Drukował też wiele innych pozycji, m.in. kalendarzy z rozprawami historycznymi i poematami Franciszka i Stanisława Niewieskiego oraz Vesuvius flammis amoris divini ardens (1718) Antoniego Gorczyńskiego. Prowadził również księgarnię w Jarosławiu oraz okresowo w Lublinie.
W 1715 roku, z powodów nieporozumień finansowych, w atmosferze skandalu i rozpraw sądowych z Matyaszkiewiczem, zamknął filię we Lwowie. Od tego momentu, z powodu stresu ciągłymi procesami sądowymi z kolejnymi dłużnikami, zmarł w drodze do Warszawy[4].
Życie rodzinne[edytuj | edytuj kod]
Ignacy Antoni Hebanowski ze swoją żoną Różą miał pięcioro dzieci: synów - Ignacego, Fabiana, Sebastiana i Krzysztofa Jakuba oraz córki - Józefę Gajdzińską i Annę Morawską. Miał brata Mikołaja, który po śmierci ojca prowadził księgarnię w Warszawie, w facjacie kościoła Św. Jana oraz filie w Lublinie.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Jan Pachoński Drukarze, księgarze, bibliofile krakowscy 1750-1815. Wydawnictwo literackie. Kraków 1962, s.27
- ↑ Birkenmajer 1971 ↓.
- ↑ W. Szelińska Drukarstwo krakowskie 1474-1974, s.46
- ↑ Ignacy Hebanowski udawał się na kolejny proces z Heleną Dubuczową o wyrównanie zapłaty za zakupioną drukarnie Scheldów
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Wacława Szelińska Drukarstwo krakowskie 1474-1974, Nakład Komitetu Obchotów 500 lrcis Drukarstwa Polskiego, Kraków 1974
- Jan Pachoński Drukarze, księgarze, bibliofile krakowscy 1750-1815, Wydawnictwo literackie, Kraków 1962
- Aleksander Birkenmajer: Encyklopedia Wiedzy o Książce. Wrocław: Ossolineum, 1971.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Druki Ignacego Antoniego Hebanowskiego w bibliotece Polona