Ignacy Czuma
Data i miejsce urodzenia |
22 października 1891 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
18 kwietnia 1963 |
Poseł III kadencji Sejmu (II RP) | |
Okres |
od 9 grudnia 1930 |
Przynależność polityczna |
Bezpartyjny Blok Współpracy z Rządem (Stronnictwo Katolicko-Ludowe) |
Odznaczenia | |
Ignacy Czuma (ur. 22 października 1891 w Niepołomicach[1], zm. 18 kwietnia 1963 w Lublinie) – polski polityk i prawnik.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Syn Franciszka i Katarzyny z d. Biernat. Po ukończeniu gimnazjum w Bochni rozpoczął studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. W latach 1914–1915 służył w armii austro-węgierskiej. Od 1915 do 1919 przebywał w niewoli rosyjskiej. Od 1920 w Wojsku Polskim w stopniu plutonowego podchorążego[2]. W 1920 wznowił studia na UJ, które ukończył w 1922 ze stopniem doktora. Tam też w 1925 habilitował się. W 1927 otrzymał tytuł profesora nadzwyczajnego, a w 1930 profesora zwyczajnego prawa i skarbowości. W latach 1926–1928 był dziekanem Wydziału Prawa i Nauk Społeczno-Ekonomicznych KUL, a w latach 1938–1939 prorektorem.
W 1930 został wybrany na posła na Sejm II RP z listy BBWR[1] (jako przedstawiciel Stronnictwa Katolicko-Ludowego). Był jednym z autorów konstytucji kwietniowej. Uczestniczył w pracach wielu organizacji katolickich. Był założycielem i długoletnim prezesem Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego w Lublinie, a także prezesem Ligi Antybolszewickiej oraz prezesem Polskiego Związku Zachodniego na województwa lubelskie i wołyńskie (1938–1939).
W listopadzie 1939 został aresztowany przez gestapo i następnie przez 6 miesięcy więziony w zamku lubelskim w ramach Sonderaktion Lublin. Uwolniony za haracz w 1940, wyjechał do Niepołomic, gdzie prowadził tajne nauczanie.
W 1949 otrzymał od Piusa XII tytuł szambelana papieskiego. W latach 1950–1953 więziony przez władze Polski Ludowej za związki z organizacją Wolność i Niezawisłość[3]. Po zwolnieniu wrócił do pracy na uczelnię, szybko jednak odszedł na emeryturę[4]. Był autorem wielu prac naukowych z zakresu skarbowości, metodologii filozofii i problematyki ustrojowej.
Publikacje[edytuj | edytuj kod]
- Równowaga Budżetu Na tle prawa budżetowego różnych państw, Nakładem Uniwersytetu Lubelskiego (1924)
- Absolutyzm ustrojowy, Lublin, Druk. Państwowa w Lublinie (1934)
- Odpowiedzialność prezydenta, Warszawa, [b.w.], (1932)
- Ustrojowe podstawy skarbowości na tle konstytucji kwietniowej, Lublin, Tow. Nauk. KUL (1937)
- Polityka ludnościowa III Rzeszy, Lublin, Tow. Nauk. KUL (1939)
- Moralny koszt współczesnej wojny, Lublin, Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, (1946)
Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]
Był bratem generała brygady WP Waleriana Czumy, mężem Lubow Szujskiej oraz ojcem dziesięciorga dzieci, w tym: Jerzego (1918–2004), Huberta (1930–2019), Stanisława (1934-2002), Łukasza (1935–2012), Andrzeja (ur. 1938) i Benedykta (1941-2023).
Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (3 października 1935)[5]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Stanisław Łoza (red.), Czy wiesz kto to jest?, (Przedr. fotooffs., oryg.: Warszawa, Wydaw. Głównej Księgarni Wojskowej, 1938.), Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe (na zam. Zrzeszenia Księgarstwa), 1983, s. 126 .
- ↑ Ignacy Czuma – www.czuma.pl [online] [dostęp 2020-12-21] (pol.).
- ↑ Był naukowcem, politykiem, więźniem gestapo i władz komunistycznych. Prof. Ignacy Czuma upamiętniony na KUL [online], wyborcza.pl [dostęp 2019-06-25] .
- ↑ Ignacy Czuma 1891-1963 [online], www.polskietradycje.pl [dostęp 2019-06-25] .
- ↑ M.P. z 1935 r. nr 228, poz. 266 „za zasługi w pracy nad ustaleniem zasadniczych praw Państwa”.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Absolwenci Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego
- Działacze opozycji w PRL
- Ludzie urodzeni w Niepołomicach
- Odznaczeni Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (II Rzeczpospolita)
- Pochowani na cmentarzu przy ulicy Lipowej w Lublinie
- Politycy Bezpartyjnego Bloku Współpracy z Rządem
- Politycy Stronnictwa Katolicko-Ludowego
- Polscy filozofowie XX wieku
- Polscy przedstawiciele nauk prawnych
- Polscy sowietolodzy
- Polskie ofiary represji stalinowskich
- Posłowie na Sejm III kadencji (1930–1935)
- Posłowie z okręgu Nowy Sącz (II RP)
- Uczestnicy tajnego nauczania na ziemiach polskich 1939–1945
- Urodzeni w 1891
- Więźniowie polityczni w Polsce Ludowej 1944–1956
- Więźniowie zamku lubelskiego (okupacja niemiecka)
- Wykładowcy Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II
- Zmarli w 1963