Ignacy Klukowski

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Ignacy Klukowski
Data i miejsce urodzenia

30 maja 1908
Łotowiany

Data i miejsce śmierci

19 kwietnia 1978
Gdańsk

Zawód, zajęcie

malarz, konserwator zabytków

Multimedia w Wikimedia Commons
Grób Ignacego Klukowskiego na cmentarzu Srebrzysko w Gdańsku

Ignacy Klukowski (ur. 30 maja 1908 w majątku Łotowiany na Wileńszczyźnie, zm. 19 kwietnia 1978 w Gdańsku) – polski malarz, marynista[1] i konserwator zabytków.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Był synem Karola (inżyniera technologa w belgijskich zakładach metalurgicznych w Kamienskoje na Zaporożu) i Anny z Szadziewiczów (lekarki). Rodzina od 1919 mieszkała w Wilnie, gdzie rozpoczął Zawodowe Kursy Rysunkowe Wileńskiego Towarzystwa Artystów Plastyków. W latach 1928–1932[2] studiował na Wydziale Sztuk Pięknych Uniwersytetu Stefana Batorego. Jego nauczycielami byli m.in. Ludomir Ślendziński, Tymon Niesiołowski, Ferdynand Ruszczyc i Bronisław Jamontt. Studia kontynuował w Paryżu w École nationale supérieure des beaux-arts w latach 1932–1934 w pracowni Paula Alberta Laurensa, 1935–1937 Louisa Rogera[3]. Równolegle studiował rysunek w l'Art et a d'Industrie przy Montparnasse 80, był częstym gościem w pracowni Józefa Pankiewicza[4]. W Paryżu utrzymywał bliski kontakt z rodziną Mickiewiczów i Goreckich. Poznał m.in. takich ludzi, jak: Paul Cazin, Franciszek Black, Alfred Chłapowski, Juliusz Kaden-Bandrowski. Przyjaźnił się z Grażyną Bacewicz, Antonim Szałowskim, Feliksem Nowowiejskim, Zygmuntem Mycielskim, Józefem Mikulskim, Wandą Jurgielewicz i licznym gronem artystów polskich oraz francuskich[5]. W 1936, podczas wystawy w Wersalu, za portret „Mnicha” otrzymał „Medal Złocisty” oraz zebrał bardzo przychylne recenzje[1]. Na początku 1936 uczestniczył w tworzeniu „Grupy Artystów Polskich we Francji i ich Przyjaciół” (Groupe des Artistes Polonais et de Leurs Amis), aktywnie działał na rzecz grupy[6]. Udział w wystawie Exposition Internationale Arts et Techniques 1937 w Paryżu otworzył artyście drogę do przynależności do Międzynarodowego Związku Plastyków w Paryżu[7]. Na prośbę paryskiej rzeźbiarki Wandy Jurgielewicz artysta pozował do wizerunku Marszałka Józefa Piłsudskiego w płaskorzeźbie „Relief – Rycerze”[8]. Po powrocie do Polski w 1937 został członkiem Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych w Warszawie i Towarzystwa Szerzenia Sztuk Plastycznych w Wilnie[9]. Artysta żył z dochodów z własnego majątku ziemskiego uzupełnionych przychodami z malowania. Okres wojenny przeżył w Wilnie i pobliskim majątku Plikiszki[10]. Duża część jego prac uległa zniszczeniu w mieszkaniu ojca, podczas powstania warszawskiego[11].

Po zakończeniu II wojny światowej przeprowadził się do Gdańska, gdzie był współzałożycielem Związku Zawodowego Polskich Artystów Plastyków w Gdańsku. Należał do utworzonej w 1946 Grupy Polskich Marynistów Plastyków kultywującej pod przewodnictwem Franciszka Szwocha tradycje przedwojennej marynistyki[12]. Na swoich pracach zobrazował wojenne zniszczenia Gdańska z dużą dbałością o szczegóły. W 1946 miała miejsce jego pierwsza wystawa indywidualna. W tym czasie dorywczo wykonywał prace konserwatorskie. Brał udział m.in. w rekonstrukcji kamienic mieszczańskich przy Długim Targu, czy zabezpieczaniu i renowacji Sali Czerwonej w Ratuszu Głównego Miasta. Od 1951 był etatowym pracownikiem Przedsiębiorstwa Państwowego Pracownie Konserwacji Zabytków. Od 1957 był starszym konserwatorem. Portretował konserwatorów przy pracy, malował prace portowe, rybaków, architekturę Gdańska, statki i wybrzeże morskie[13]. Jedną z jego ulubionych modelek była jego siostra Anna, żona Eugeniusza Paukszty, osiadła w Poznaniu, do którego kilkakrotnie był delegowany służbowo, jako konserwator. Pracował tam przy odtwarzaniu sal: Królewskiej, Sądowej i Wielkiej Ratusza (1954–1960), a także wnętrz innych zabytkowych budynków. Przyczynił się do odbudowy Pałacu Działyńskich. Malował też portrety znaczących obywateli miasta. Z rodziną Pauksztów związała go wieloletnia przyjaźń[11].

Od 1971 do 1975 był głównym konserwatorem w Pracowniach Konserwacji Zabytków[11]. Praca konserwatora była w tym (powojennym) okresie niezwykle wyczerpująca; chemikalia, słabe oświetlenie, żmudne punktowanie sprawiły, że artysta zaczął mieć kłopoty ze zdrowiem[14]. Po przejściu na emeryturę spędził kilka miesięcy w Paryżu odwiedzając przedwojennych przyjaciół, wracając na paryskie plenery[15]. Zmarł 19 kwietnia 1978 w Gdańsku. Pochowany został na cmentarzu Srebrzysko w rodzinnym grobie wraz z rodzicami i żoną[16] (rejon V, kwatera III).

W 2020 wydano album opisujący jego życie[11], zawierający reprodukcje 100 obrazów artysty (Teka Gdańska). Wydawnictwo miało charakter kolekcjonerski (300 egzemplarzy)[13]. Po śmierci urządzono wystawy indywidualne: w 2009 w Domu Uphagena w Gdańsku – Muzeum Gdańska; w 2011 w Centralnym Muzeum Morskim w Gdańsku[1]; w 2018 roku w Muzeum Ziemi Puckiej dwie wystawy: w okresie luty – kwiecień pt. „Portret z morzem w tle”[17], kwiecień – wrzesień 2018 „Pejzaże nadmorskie Ignacego Klukowskiego”[18]; maj – wrzesień 2018 – Narodowe Muzeum Morskie oddział w Helu pt. „Marynistyka Ignacego Klukowskiego”[18]; listopad 2018 – luty 2019 wystawa pt. „Gdański marynista Ignacy Klukowski przedstawia: Marynistykę w pejzażu i portrecie” w Muzeum Fauny i Flory Morskiej i Śródlądowej w Jaworzu[19]; maj 2019 wystawa „Artysta malarz Ignacy Klukowski (1908–1978) przedstawia : Marynistyka Gdańskiego Wybrzeża w pejzażu i portrecie” – galeria Rozewie – Towarzystwo Przyjaciół NMM w Gdańsku[20]; luty 2021 wystawa prac Ignacego Klukowskiego: „W kręgu gdańskiej tradycji” Mediateka Sopot[21]. Siedem obrazów Ignacego Klukowskiego wystawiono na wystawie Muzeum Narodowe w Gdańsku pt. „Pierwsza dekada (po burzy nad starym światem) – Malarstwo na Wybrzeżu w latach 1945–1955” – listopad 2017 – luty 2018[22].

Rodzina[edytuj | edytuj kod]

25 czerwca 1938 w Wilnie ożenił się z Jadwigą Wojciechowską. Miał z nią trójkę dzieci: Danutę, Halinę oraz Karola[11]. Rodzeństwo: dr hab. medycyny Jan Klukowski (zmarł w KL Auschwitz-Birkenau) oraz Anna Klukowska, żona Eugeniusza Paukszty[23].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b c Ignacy Klukowski - Zapomniany gdański marynista - Essey [online], galeria-essey.pl [dostęp 2021-04-23].
  2. ↑ Ignacy Klukowski – Marynista, autor L. Giełdon i M. Jankiewicz-Brzostowska, CMM w Gdańsku 2011, s. 5, ISBN 978-83-932986-0-0
  3. ↑ Ignacy Klukowski(1908-1978) malarz i konserwator Gdańska, autor W.Zmorzyński, 2009, s. 8, ISBN 978-83-61077-20-6,
  4. ↑ Ignacy Klukowski Teka Gdańska – tom I.: Przewodnik, praca zbiorowa, s. 25, ISBN 978-83-951118-1-5
  5. ↑ Ignacy Klukowski Teka Gdańska – tom I.: Przewodnik, praca zbiorowa, s. 41, ISBN 978-83-951118-1-5
  6. ↑ Ignacy Klukowski Teka Gdańska – tom I.: Przewodnik, praca zbiorowa, s. 34 - 37, ISBN 978-83-951118-1-5
  7. ↑ „Ignacy Klukowski (1908-1978) klukowscy herbu Korczak” autor W.Zmorzyński , 2011. S.26, ISBN 978-83-62994-27-4,
  8. ↑ Ignacy Klukowski Teka Gdańska – tom I.: Przewodnik, praca zbiorowa, s. 39, ISBN 978-83-951118-1-5
  9. ↑ Ignacy Klukowski(1908-1978) malarz i konserwator Gdańska, autor W.Zmorzyński, 2009, s. 11, ISBN 978-83-61077-20-6
  10. ↑ KLUKOWSKI IGNACY – Encyklopedia Gdańska [online], www.gedanopedia.pl [dostęp 2021-05-02].
  11. ↑ a b c d e Ignacy Klukowski Teka Gdańska – tom I.: Przewodnik, praca zbiorowa, s.42, ISBN 978-83-951118-1-5
  12. ↑ Ignacy Klukowski Teka Gdańska – tom I.: Przewodnik, praca zbiorowa, s. 45 - 46, ISBN 978-83-951118-1-5
  13. ↑ a b Publikacja „Teka Gdańska-Ignacy Klukowski” dołączyła do zbiorów naszego Muzeum – Muzeum Historii Medycyny [online] [dostęp 2021-04-23] (pol.).
  14. ↑ Ignacy Klukowski(1908-1978) malarz i konserwator Gdańska, autor W.Zmorzyński, 2009, s. 13, ISBN 978-83-61077-20-6,
  15. ↑ Ignacy Klukowski Teka Gdańska – tom I.: Przewodnik, praca zbiorowa, s.59 , ISBN 978-83-951118-1-5
  16. ↑ gedaonpedia.pl
  17. ↑ „Ignacy Klukowski – Portret z morzem w tle”, Stanisław Seyfried, 21 luty 2018, Gazeta Gdańska.
  18. ↑ a b Ignacy Klukowski (1908-1978) Marynista z Jasnego Wybrzeża, autorzy: I. Miluszewska, L. Giełdon, M. Jankiewicz-Brzostowska, 2018, s. 9, ISBN 978-83-951118-0-8
  19. ↑ Ignacy Klukowski Teka Gdańska – tom I.: Przewodnik praca zbiorowa, s. 143 poz. 215 , ISBN 978-83-951118-1-5,
  20. ↑ Katalog z wystaw obrazów w Rozewiu i Stilo w 2019 r., autor: Apoloniusz Łysejko, Towarzystwo Przyjaciół Narodowego Muzeum Morskiego w Gdańsku, ISBN 978-83-947026-7-0.
  21. ↑ Wystawa obrazów Ignacego Klukowskiego | Miejska Biblioteka Publiczna im. J. Wybickiego ul. Obrońców Westerplatte 16, Sopot [online], www.mbp.sopot.pl [dostęp 2021-05-02] [zarchiwizowane z adresu 2021-03-02].
  22. ↑ „Pierwsza dekada (po burzy nad starym światem) – Malarstwo na Wybrzeżu w latach 1945-1955”, redakcja Wojciech Zmorzyński. S. 76-81, 2017, ISBN 978-83-63185-14-5
  23. ↑ Ignacy Klukowski Teka Gdańska – tom I.: Przewodnik, praca zbiorowa, s.22, ISBN 978-83-951118-1-5

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ignacy_Klukowski&oldid=73748694”