Inspektorat Kołomyja Armii Krajowej
| |
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Rozformowanie |
1944 |
| Organizacja | |
| Kryptonim |
„Bizmut”, „62”, „Australia” |
| Formacja | |
| Rodzaj wojsk | |
| Podległość | |
Inspektorat Kołomyja Armii Krajowej – terenowa struktura Okręgu Stanisławów Armii Krajowej. Kryptonim „Bizmut”, „62”, „Australia”[1].
Formowanie i działania[edytuj | edytuj kod]
Konspiracja w Kołomyi rozpoczęła się prawie natychmiast po wkroczeniu wojsk bolszewickich 19 września 1939. Organizatorami podziemia byli przede wszystkim kolejarze oraz nieliczni młodzi oficerowie, głównie rezerwy, i zawodowi podoficerowie 49 hps, którym udało się wtopić w społeczność i uniknąć aresztowań[1].
Na przełomie 1943 i 1944 działał w inspektoracie partyzancki oddział o kryptonimie 1/49 w rejonie Nadworna – Bitków, który potem chronił przed nacjonalistami ukraińskimi, własowcami i niemieckimi dezerterami polskie wsie Św. Józef i Św. Stanisław, kontrolując skrzyżowanie dróg w rejonie Kołomyja – Otynia – Stanisławów.
W ramach Akcji „Burza” w obwodach Kołomyja, Horodenka – Śniatyń, Kosów i Nadworna miał być odtworzony 49 Huculski pułk strzelców. Szybkie zajęcie przez wojska radziecki na przełomie marca i kwietnia 1944 większej części obszaru Inspektoratu uniemożliwiło realizację tych zamierzeń[1].
Akcja „Burza” w Inspektoracie rozpoczęła się w marcu 1944. Walczyło ok. 900 zaprzysiężonych żołnierzy podziemia w tym ok. 500 członków samoobrony.
Skład organizacyjny inspektoratu[edytuj | edytuj kod]
Struktura organizacyjna podana za Atlas polskiego podziemia niepodległościowego[2]:
- Obwód Kosów-Kołomyja
- Obwód Horodenka-Śniatyn
- Obwód Nadwórna
Komendanci Inspektoratu[edytuj | edytuj kod]
- sierż. pchor. Kazimierz Biłejczuk ps. „Buława” – do połowy 1942[1]
- ppor. Władysław Szast ps. „Bóbr”[1]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e Brykowski 1992 ↓, s. 48.
- ↑ Wnuk 2007 ↓, s. 58.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Ryszard Brykowski: 49 Huculski pułk piechoty. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Ajaks”, 1992. ISBN 83-85621-03-2.
- Jerzy Węgierski: Armia Krajowa w okręgach Stanisławów i Tarnopol. Kraków: Platan, 1996. ISBN 83-85222-85-5.
- Tadeusz Krząstek, Jerzy Tomczyk: W 55 rocznicę powstania Armii Krajowej". Warszawa: Ministerstwo Obrony Narodowej, 1997. ISBN 83-86268-63-8.
- Struktura Organizacyjna Armii Krajowej, Marek Ney-Krwawicz w: „Mówią wieki” nr 9/1986.
- Rafał Wnuk: Atlas polskiego podziemia niepodległościowego 1944-1956 = The atlas of the independence underground in Poland 1944-1956. Warszawa: Lublin: Instytut Pamięci Narodowej. Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, 2007. ISBN 978-83-60464-45-8.
