Instytut Zootechniki – Państwowy Instytut Badawczy

Instytut Zootechniki

The National Research Institute of Animal Production

Data założenia	1 kwietnia 1950
Typ	Państwowy instytut badawczy
Państwo	Polska
Adres	ul. Józefa Sarego 2 31-047 Kraków do korespondencji: ul. Krakowska 1 32-087 Balice
Liczba pracowników • naukowych	473 62
Dyrektor	dr inż. Tomasz Jacek
Położenie na mapie Krakowa Instytut Zootechniki
Położenie na mapie Polski Instytut Zootechniki
Położenie na mapie województwa małopolskiego Instytut Zootechniki
50°03′25,3″N 19°56′26,6″E
Strona internetowa

Instytut Zootechniki – Państwowy Instytut Badawczy – instytut badawczy mający siedzibę w Krakowie oraz w Balicach koło Krakowa od 1950. Instytut jest jedną z największych jednostek naukowych w Polsce w zakresie produkcji zwierzęcej oraz w zakresie kształtowania środowiska rolniczego.

O Instytucie

Instytut został utworzony 1 kwietnia 1950. Jest jedną z największych jednostek naukowych o zasięgu ogólnokrajowym w Polsce. Realizuje politykę Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi w zakresie produkcji zwierzęcej, w tym wykorzystaniu zwierząt gospodarskich dla celów biomedycznych, oraz w zakresie kształtowania środowiska rolniczego. Najważniejsze zadania Instytutu to: koordynacja ochrony zasobów genetycznych zwierząt gospodarskich, w tym prowadzenie Krajowego Banku Materiałów Genetycznych oraz prowadzenie oceny wartości hodowlanej krajowej populacji bydła, świń i owiec.

Od 23 listopada 2006 Instytut posiada status Państwowego Instytutu Badawczego. Siedziba dyrekcji znajduje się w Pałacu Radziwiłłów w Balicach, siedziba Instytutu – w Krakowie, a zakłady doświadczalne i laboratoria – na terenie ośmiu województw.

Zgodnie z decyzją Ministra Edukacji i Nauki z 2022, Instytut Zootechniki – Państwowy Instytut Badawczy otrzymał najwyższą kategorię naukową, kategorię A+, przyznaną na lata 2022–2025, w obrębie dyscypliny zootechnika i rybactwo. Oznacza to, że poziom badawczo-naukowy Instytutu Zootechniki został uznany za wiodący w skali kraju. Instytut dysponuje uprawnieniami do nadawania stopnia doktora i doktora habilitowanego nauk rolniczych w dyscyplinie zootechnika i rybactwo. Współpracuje z wieloma partnerami krajowymi i zagranicznymi.

Kadra Instytutu

W Instytucie Zootechniki – Państwowym Instytucie Badawczym pracują (stan na kwiecień 2023): 473 osoby, z tego 274 w centrali oraz 199 w zakładach doświadczalnych, w tym 62 pracowników naukowych: 9 profesorów, 19 profesorów instytutu, 5 adiunktów, 28 adiunktów ze stopniem doktora habilitowanego.

Imię i nazwisko dyrektora Instytutu Zootechniki	Lata pełnionej funkcji
Teodor Marchlewski	1950–1957
Tadeusz Konopiński	1957–1962
Franciszek Abgarowicz	1962–1964
Borys Hrycyk	1965–1966
Franciszek Klocek	1966–1972
Stefan Wawrzyńczak	1973–1987
Jędrzej de Pelikan-Krupiński	1987–2013
Eugeniusz Herbut	2013–2017
Maciej Pompa Roborzyński	2017–2020
Krzysztof Duda	2020–2024
Tomasz Jacek	od 2024

Program badawczy

Program badawczy Instytutu realizowany jest w 10 zakładach naukowych, prowadzących badania naukowe, prace badawczo-rozwojowe, wdrożeniowe, upowszechnieniowe i szkolenia, których zakres działania uznano za strategiczny dla zmieniających się potrzeb produkcji zwierzęcej.

Zakład Żywienia Zwierząt i Paszoznawstwa

Zakład realizuje następujący zakres działań:

• tematyka badawcza o szczególnym znaczeniu dla krajowego sektora paszowego i produkcji zwierzęcej, w ramach prac realizowanych na zlecenie Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi,
• ocena materiałów paszowych i wpływu zabiegów fizyko-chemicznych na podniesienie ich wartości pokarmowej oraz ograniczenie działania substancji antyżywieniowych,
• gromadzenie informacji o składzie chemicznym materiałów paszowych w ramach Krajowej Bazy Paszowej,
• ocena bezpieczeństwa żywieniowego materiałów paszowych w badaniach na zwierzętach modelowych,
• ocena efektywności stosowania różnych materiałów paszowych w żywieniu drobiu, świń oraz przeżuwaczy, w warunkach testów fermowych oraz strawnościowych, z uwzględnieniem ich wpływu na wskaźniki produkcyjne i status zdrowotny zwierząt,
• wpływ dodatków paszowych, w tym substancji alternatywnych dla antybiotyków i kokcydiostatyków paszowych, na efektywność żywienia zwierząt i jakość uzyskiwanych produktów,
• badania strawności składników pokarmowych w różnych odcinkach przewodu pokarmowego zwierząt monogastrycznych,
• badania rozkładu składników pokarmowych pasz metodą in sacco w żwaczu oraz dwunastnicy zwierząt przeżuwających,
• ocena wpływu składników diety na jakość, walory prozdrowotne i bezpieczeństwo produktów odzwierzęcych oraz możliwości modyfikowania składu i jakości tych produktów za pomocą metod żywieniowych,
• badania nad wpływem materiałów paszowych z roślin genetycznie zmodyfikowanych (GMO) na produkcyjność i zdrowotność zwierząt oraz jakość i bezpieczeństwo produktów odzwierzęcych,
• ocena przydatności krajowych źródeł białka stosowanych w celu zastąpienia poekstrakcyjnej śruty sojowej GM w żywieniu zwierząt gospodarskich,
• określenie metod stymulowania rozwoju i dojrzewania układu pokarmowego w okresie neonatalnym i postnatalnym, roli układu pokarmowego w funkcjonowaniu układu odpornościowego oraz interakcji pomiędzy składnikami diety, a strukturą i funkcjonowaniem układu pokarmowego,
• nutrigenomika – oceny wpływu żywienia zwierząt na regulację ekspresji genów,
• zastosowanie modeli zwierzęcych dla oceny fizjologicznego działania substancji biologicznie aktywnych w żywieniu człowieka.

Zakład Biologii Molekularnej Zwierząt

Zakład realizuje następujący zakres badań oraz działalności w zakresie badań naukowych, pracy badawczo-rozwojowej, wdrożeń, upowszechnień i szkoleń:

• wykorzystanie polimorfizmu sekwencji mikrosatelitarnych DNA do charakterystyki struktury genetycznej różnych ras zwierząt gospodarskich oraz oceny zmienności genetycznej populacji,
• identyfikacja polimorfizmów w genach warunkujących oporność (wrażliwość) na choroby oraz związanych z występowaniem wad rozwojowych u zwierząt gospodarskich,
• identyfikacja markerów immunoglobulin zwierząt gospodarskich celem ustalenia korelacji ze zdrowotnością,
• analiza wyspecjalizowanych struktur chromosomowych w kariotypie zwierząt gospodarskich w ramach oceny zjawiska polimorfizmu i konserwatyzmu genetycznego,
• badania porównawcze genomów różnych zwierząt w aspekcie zmian ewolucyjnych,
• ocena genomu zwierząt gospodarskich w aspekcie działania czynników mutagennych oraz procesów starzenia,
• doskonalenie metod cytogenetycznych i molekularnych stosowanych w ocenie genomu,
• skanowanie genomu w poszukiwaniu markerów SNP cech produkcyjnych i monitorowania bioróżnorodności zwierząt gospodarskich,
• badania epigenetyczne mechanizmów regulacji ekspresji genów (metylacja DNA),
• ocena organizacji genomu w obrębie chromosomów oraz wpływu wyższych struktur organizacyjnych DNA na ekspresję genów,
• identyfikacja obszarów CNV (copy number variation) oraz bloków sprzężeniowych (regionów LD) w genomach zwierząt gospodarskich,
• poszukiwanie podłoża chorób genetycznych zwierząt gospodarskich w oparciu o wysokowydajne techniki genomiki,
• identyfikacja proteomiczna biomarkerów charakterystycznych dla cech użytkowych zwierząt hodowlanych, stanów chorobowych i wad genetycznych, a także dających możliwość oceny wpływu środowiska na układ odpornościowy,
• badanie proteomu surowców pochodzących od zwierząt hodowlanych,
• opracowanie bazy charakterystyki proteomowej surowców i produktów żywnościowych pochodzenia zwierzęcego.

Zakład Biotechnologii Rozrodu i Kriokonserwacji

Zakład prowadzi prace z zakresu diagnostyki andrologicznej oraz konserwacji nasienia zwierząt gospodarskich, którymi są:

• wykorzystanie panelu nowoczesnych metod diagnostyki andrologicznej do oceny nasienia zwierząt gospodarskich w ramach działalności naukowo-badawczej i komercyjnej (cytometria przepływowa, mikroskopia fluorescencyjna, luminometria),
• cytometryczne sortowanie plemników pod kątem ekspresji ściśle określonych markerów powierzchniowych,
• opracowanie składu rozcieńczalników do konserwacji nasienia z dodatkiem związków peptydowych o działaniu antybakteryjnym,
• opracowanie metod kriokonserwacji nasienia zwierząt gospodarskich.

Prace z zakresu pozaustrojowego uzyskiwania zarodków oraz hodowli komórkowych:

• pozaustrojowe uzyskiwanie zarodków (IVP) bydła i świń z wykorzystaniem technik standardowego zapłodnienia in vitro metodą współinkubacji gamet (IVF) oraz mikrochirurgicznego zapłodnienia in vitro metodą docytoplazmatycznej iniekcji plemnika (ICSI),
• opracowanie metod pozaustrojowego dojrzewania mejotycznego (IVM) oocytów świń, bydła, kóz, koni i kotów domowych,
• ocena jakości cytologicznej oraz molekularnej hodowanych in vitro oocytów i zarodków uzyskiwanych technikami IVP,
• opracowanie metod kriokonserwacji i witryfikacji oocytów, zarodków oraz komórek somatycznych i macierzystych,
• kompleksowa charakterystyka mezenchymalnych komórek macierzystych (MSCs) oraz wykorzystanie potencjału aplikacyjnego MSCs w technologiach wspomaganego rozrodu (ARTs), inżynierii komórkowej, tkankowej oraz w medycynie regeneracyjnej,
• opracowanie i optymalizacja metod różnicowania in vitro komórek MSCs,
• opracowanie hodowli komórkowych w systemach trójwymiarowych (3D).

Prace z zakresu klonowania somatycznego ssaków:

• wykorzystanie techniki klonowania metodą transplantacji jąder komórek somatycznych (SCNT) do uzyskiwania zarodków zwierząt gospodarskich wybranych ras zachowawczych (klonowanie somatyczne może stanowić w przyszłości podstawowy instrument w technologiach wspomaganego rozrodu stosowanych w programach odtwarzania stad zarodowych zagrożonych wyginięciem, autochtonicznych ras zwierząt gospodarskich oraz przywracania i stabilizacji genetycznej bioróżnorodności w ekosystemach rolniczych),
• opracowanie metod modulacji epigenetycznej (transformacji epigenomowej) komórek somatycznych oraz macierzystych dla potrzeb zwiększenia przeprogramowalności genomu jądrowego komórek-dawców w zarodkach uzyskiwanych technikami klonowania somatycznego,
• zastosowanie szerokiego panelu badań podstawowych w celu identyfikacji czynników molekularnych i epigenetycznych warunkujących prawidłowe przeprogramowanie jąder komórek somatycznych i macierzystych w zarodkach klonalnych,
• charakterystyka molekularna linii transgenicznych komórek somatycznych oraz wykorzystanie ich potencjału aplikacyjnego w technologiach wspomaganego rozrodu zwierząt lub w celu opracowania modeli in vitro w badaniach interdyscyplinarnych i biomedycznych,
• wykorzystanie szerokiego spektrum nowoczesnych metod biologii molekularnej do oceny jakości komórek-dawców jąder, oocytów-biorców jąder oraz zarodków uzyskiwanych technikami klonowania somatycznego,
• tworzenie biorepozytoriów w postaci kriogenicznie zabezpieczonych bioptatów tkankowych i/lub linii komórek somatycznych pochodzących od osobników rzadkich, rodzimych ras zachowawczych wybranych gatunków zwierząt gospodarskich (świnie, bydło, owce i kozy).

Badania z zakresu transgenezy zwierząt:

• opracowanie metod uzyskiwania zwierząt transgenicznych z wykorzystaniem technik mikroiniekcji konstrukcji genowych do przedjądrzy zygot, edycji genomu w oparciu o strategię CRISPR/Cas9 oraz transfekcji zygot za pośrednictwem nanocząsteczek,
• wykorzystanie potencjału aplikacyjnego transgenezy zwierząt w celu tworzenia zwierzęcych modeli badawczych na potrzeby medycyny regeneracyjnej i translacyjnej oraz profilaktyki i terapii chorób cywilizacyjnych człowieka,
• uzyskiwanie świń mono- i politransgenicznych w celu obniżenia międzygatunkowej bariery immunologicznej w układzie świnia-człowiek w badaniach interdyscyplinarnych i biomedycznych ukierunkowanych na ksenotransplantację tkanek i organów.

Zakład Systemów i Środowiska Produkcji

Zakład zajmuje się systemami oraz organizacją produkcji rolnej, ochroną środowiska naturalnego i przeciwdziałaniu zmianom klimatu, ekonomicznymi uwarunkowaniami rozwoju gospodarstw rolnych z produkcją zwierzęcą, ekologią i dobrostanem w produkcji zwierzęcej

Systemy oraz organizacja produkcji zwierzęcej:

• badania nad systemami utrzymania zwierząt będących podstawą do opracowywania zróżnicowanych rozwiązań technologicznych produkcji zwierzęcej,
• badania nad możliwością poprawy jakości piskląt oraz efektów produkcji brojlerów poprzez zastosowanie technologii in ovo,
• badania nad możliwością wykorzystania produktów pszczelich w suplementacji zarodków kurzych metodą in ovo,
• optymalizacja warunków utrzymania bydła i efektywności produkcji poprzez innowacyjne rozwiązania w wyposażeniu obory i cielętnika (współpraca w ramach projektu).

Ochrona środowiska naturalnego i przeciwdziałanie zmianom klimatu:

• ocena oddziaływania warunków środowiska produkcji zwierzęcej na środowisko naturalne oraz przeciwdziałanie zmianom klimatu,
• wyznaczenie najskuteczniejszych metod mitygacji GHG i amoniaku w trakcie pastwiskowania bydła, jako elementu realizacji strategii niskoemisyjnej gospodarki oraz osiągania celów klimatycznych,
• opracowanie najefektywniejszych metod redukcji emisji GHG z pastwiskowania krów,
• określenie efektywności metod redukcji rozpraszania azotu z różnych systemów utrzymania bydła, świń i drobiu,
• ocena wpływu rodzaju stosowanych dodatków paszowych oraz liczby faz żywienia na poziom ograniczenia wydalania azotu,
• ocena wpływu sposobu aplikacji nawozów naturalnych w trakcie nawożenia na wielkość rozpraszania azotu,
• określeniu możliwości redukcji rozpraszania azotu na drodze modyfikacji warunków przechowywania nawozów naturalnych,
• określenie potencjału biogennego obornika owczego w systemie utrzymania zwierząt na głębokiej ściółce, oszacowanie wielkości emisji gazowych oraz możliwości redukcji szkodliwych domieszek gazowych na drodze zastosowania ziołowych dodatków ściółkowych oraz pełnoporcjowej mieszanki treściwej w formie granulatu.

Ekonomiczne uwarunkowania rozwoju gospodarstw rolnych z produkcją zwierzęcą:

• ocena wpływu różnych systemów gospodarowania na poziom zrównoważenia procesu produkcji zwierzęcej, a także charakterystyka potencjału ekonomicznego chowu i hodowli zwierząt ras zachowawczych w gospodarstwach rodzinnych w warunkach zrównoważonego rolnictwa oraz implikacje Wspólnej Polityki Rolnej na zrównoważony rozwój produkcji zwierzęcej w ujęciu sozoekonomicznym,
• ocena efektywności techniczno-ekonomicznej i stopnia innowacyjności w różnych typach gospodarstw z produkcją zwierzęcą, realizujących koncepcję rozwoju zrównoważonego,
• ocena potencjału ekonomicznego rynku surowców rolnych i artykułów żywnościowych na polskich obszarach górskich i podgórskich oraz ocena specyfiki łańcucha marketingowego na rynku artykułów rolno-żywnościowych, ze szczególnym uwzględnieniem potencjału sprzedaży bezpośredniej i rolniczego handlu detalicznego w dystrybucji żywności,
• określenie potencjału produkcyjno-ekonomicznego gospodarstw rodzinnych z uwzględnieniem działań prośrodowiskowych i zmian w technologiach produkcji oraz technikach wytwarzania produktu w ujęciu terytorialnym,
• określenie barier i szans realizacji wybranych założeń „Zielonego Ładu” w gospodarstwach ze zróżnicowaną produkcją zwierzęcą,
• ocena działań i nakładów finansowych skierowanych na redukcję niekorzystnych oddziaływań produkcji zwierzęcej na środowisko w obrębie rodzinnych gospodarstw rolnych,
• optymalizacja produkcji zwierzęcej uwzględniająca działania skierowane na redukcję niekorzystnych oddziaływań na środowisko,
• ocena stanu i procesów przemian w rolniczej przestrzeni produkcyjnej otaczającej obszary chronione,
• identyfikowanie przyrodniczych następstw zjawisk dezanimalizacji i dezagraryzacji, w tym zmian strukturalnych w granicy rolno-leśnej.

Ekologia i dobrostan w produkcji zwierzęcej:

• opracowania dotyczące oceny skutków podwyższenia minimalnych warunków utrzymania kur niosek na sektor produkcji zwierzęcej w Polsce,
• opracowanie założeń metodycznych dotyczących przygotowania pasz funkcjonalnych, dedykowanych do prowadzenia profilaktyki przeciwko inwazjom pasożytniczym u ekologicznych krów mlecznych na poziomie gospodarstwa,
• badania dotyczące opracowania, wdrożenia i optymalizacji kompleksowych rozwiązań dla potrzeb krajowych gospodarstw ekologicznych;
• ustalanie stawek płatności dla bydła mlecznego, mięsnego, świń i owiec w ramach działania Dobrostan zwierząt w oparciu o szacowanie kosztów krańcowych na zlecenie Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi,
• weryfikacja aktualnej sytuacji w ekologicznej produkcji zwierzęcej oraz wskazanie działań zmierzających do poprawy efektywności produkcji ekologicznej w gospodarstwach utrzymujących zwierzęta gospodarskie,
• określenie czynników egzogennych determinujących efektywność funkcjonowania gospodarstw ekologicznych utrzymujących zwierzęta gospodarskie,
• określenie czynników endogennych determinujących efektywność funkcjonowania gospodarstw ekologicznych utrzymujących zwierzęta gospodarskie,
• określenie barier i szans rozwoju w gospodarstwach ekologicznych ze zróżnicowaną produkcją zwierzęcą.

W Zakładzie realizowane są liczne ekspertyzy, raporty i opracowania na zlecenie Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi, jak również szkolenia z powyższych zakresów dla rolników i kadry doradczej.

Zakład Hodowli Bydła

Specyfika prowadzonych badań oraz działalność Zakładu to:

• doskonalenie i wykorzystanie metod biometrycznych, służących poprawie wartości hodowlanej i użytkowej bydła,
• identyfikowanie zależności między cechami funkcjonalnymi i produkcyjnymi,
• definiowanie nowych cech funkcjonalnych i ich implementację w ocenie wartości hodowlanej,
• ocena polimorfizmu i ekspresji genów ważnych gospodarczo cech produkcyjnych i funkcjonalnych u bydła,
• doskonalenie cech produkcyjnych, funkcjonalnych bydła,
• doskonalenie zasad ochrony bydła metodami in situ z wykorzystaniem najnowszych osiągnięć biotechnologicznych rozrodu,
• reintrodukcja rodzimych i zachowawczych ras bydła w geograficzne rejony ich naturalnego pochodzenia,
• wykorzystanie metod genetyki populacji i molekularnej w badaniach struktury genetycznej populacji ras bydła,
• opracowywanie nowych metod imputacji genotypów,
• ocena składu i jakości produktów uzyskiwanych od bydła,
• opracowanie nowych systemów gromadzenia i przetwarzania danych pochodzących z chowu i hodowli bydła,
• opracowywanie i optymalizacja programów hodowlanych,
• badania w zakresie chowu i hodowli bydła w warunkach rolnictwa ekologicznego i górskiego,
• wykorzystanie innowacyjnych rozwiązań w chowie i hodowli bydła oraz w zarządzaniu gospodarstwem,
• wykorzystanie naturalnych komponentów żywieniowych w profilaktyce zdrowotnej bydła i modyfikacji produktów pochodzenia zwierzęcego,
• badania w zakresie możliwości wykorzystania pasz pochodzących z użytków zielonych w wytwarzaniu żywności o podwyższonych walorach prozdrowotnych,
• prowadzenie badań hodowlanych w kierunku możliwości pozyskania mleka A2,
• wykorzystanie pastwisk w chowie zwierząt oraz możliwości czynnej ochrony terenów cennych przyrodniczo poprzez wypas,
• poprawa dobrostanu zwierząt oraz możliwości ograniczenia szkodliwych skutków oddziaływania produkcji zwierzęcej na środowisko naturalne.

Zakład Hodowli Trzody Chlewnej

Specyfika prowadzonych badań oraz działalność Zakładu to:

• doskonalenie i wykorzystanie metod biometrycznych, służących poprawie wartości hodowlanej i użytkowej świń,
• badania w zakresie metod oceny wartości genetycznej i użytkowej świń,
• szukanie zależności między cechami funkcjonalnymi a produkcyjnymi,
• ocena polimorfizmu i ekspresji genów ważnych gospodarczo cech produkcyjnych u świń,
• badania w zakresie czynników genetycznych determinujących jakość produktów pochodzenia zwierzęcego.

Zakład Hodowli Drobiu

Specyfika prowadzonych badań oraz działalność Zakładu to:

• optymalizacja technologii chowu drobiu,
• badania w zakresie: genetyczne i środowiskowe uwarunkowania produkcyjności drobiu oraz jakości jaj i mięsa drobiowego, behawior i dobrostan drobiu,
• ocena jakości produktów drobiarskich,
• ekologiczna produkcja drobiarska,
• wykorzystanie rodzimych ras drobiu dla potrzeb produkcji regionalnej, ekologicznej, niszowej, prowadzonej w alternatywnych systemach chowu,
• kształtowanie prozdrowotnych, funkcjonalnych właściwości jaj i mięsa drobiowego,
• miopatia i wady mięsa,
• poszukiwanie markerów genetycznych (w tym oceny ich polimorfizmu) dla ważnych gospodarczo cech drobiu,
• wpływ środowiska na parametry fizjologiczne i zdrowotność ptaków,
• poprawa parametrów rozrodu drobiu i jakości piskląt,
• ocena zaburzeń okołolęgowych i patologii rozwojowej piskląt,
• monitorowanie higieny i mikroklimatu na fermie przy stosowaniu różnych technologii chowu,
• oddziaływanie produkcji drobiarskiej na środowisko naturalne.

Zakład Hodowli Drobnego Inwentarza

Specyfika prowadzonych badań oraz działalność Zakładu to badania naukowe, prace badawczo-rozwojowe, wdrożeniowe, upowszechnieniowe oraz szkolenia z zakresu chowu i hodowli mięsożernych i roślinożernych zwierząt futerkowych, ślimaków oraz ryb takie jak:

• chów i hodowla w gospodarstwach o różnej wielkości i skali produkcji,
• ekologiczna produkcja zwierzęca w warunkach zrównoważonego rolnictwa,
• innowacyjne technologie produkcji żywca i skór o najwyższej jakości w warunkach podwyższonego standardu dobrostanu zwierząt,
• możliwości zwiększenia w surowcach pochodzenia zwierzęcego substancji prozdrowotnych,
• oddziaływanie chowu zwierząt na środowisko naturalne,
• współpraca z doradztwem rolniczym.

Zakład Hodowli Koni

Specyfika prowadzonych badań oraz działalność Zakładu to badania naukowe, prace badawczo-rozwojowe, wdrożeniowe, upowszechnieniowe oraz szkolenia z zakresu hodowli, utrzymania, użytkowania, żywienia, behawioru i dobrostanu koni:

• chów i hodowla w różnych warunkach utrzymania i wykorzystania koni,
• oddziaływanie sposobów utrzymania i użytkowania koni na środowisko naturalne,
• opracowywanie, realizowanie i monitorowanie działań metodami in situ i ex situ, w szczególności dla ras rodzimych,
• opracowywanie i wdrażanie nowatorskich metod z zakresu biologii molekularnej i biotechnologii rozrodu w celu zachowania bioróżnorodności ras rodzimych,
• opracowywanie genetycznych podstaw występowania cech funkcjonalnych u koni,
• opracowywanie i wdrażanie metod oceny wartości użytkowej i hodowlanej koni,
• czynny udział w polowych pracach selekcyjnych, hodowlanych, użytkowych i promocyjnych (czempionaty hodowlane i użytkowe, selekcja ogierów i klaczy, próby dzielności, wystawy, pokazy),
• wdrażanie i upowszechnianie uzyskanych wyników badań (szkolenia, seminaria, konferencje, warsztaty, zjazdy hodowców).

Zakład Hodowli Owiec i Kóz

Specyfika prowadzonych badań oraz działalność tego Zakładu to badania naukowe, prace badawczo-rozwojowe, wdrożeniowe, upowszechnieniowe oraz szkolenia z zakresu hodowli, utrzymania i użytkowania owiec i kóz takie jak:

• szacowania wartości genetycznej owiec,
• oceny cech tucznych i rzeźnych owiec metodą stacyjną,
• wykorzystania rodzimych ras owiec i kóz w zrównoważonej produkcji rolniczej,
• monitoringu różnorodności genetycznej owiec i kóz,
• czynników genetycznych determinujących jakość produktów pochodzenia zwierzęcego,
• oceny jakości produktów pochodzących od owiec i kóz,
• działań zmierzających do rozwoju krajowego rynku produktów pochodzących od owiec i kóz oraz wzrostu pogłowia tych zwierząt w kraju.

Laboratoria i Zakłady Doświadczalne

Działalność naukowo-badawczą Instytutu Zootechniki wspomagają:

Laboratoria:

• Laboratorium Genetyki Molekularnej
• Dział Analityki Laboratoryjnej – Centralne Laboratorium Instytutu Zootechniki PIB
• Dział Analityki Laboratoryjnej – Krajowe Laboratorium Pasz w Lublinie
• Dział Analityki Laboratoryjnej – Krajowe Laboratorium Pasz w Szczecinie
• Krajowy Bank Materiałów Biologicznych
• Laboratorium Genomiki

Zakłady doświadczalne:

• Zakład Doświadczalny Instytutu Zootechniki PIB Chorzelów sp. z o.o.
• Zakład Doświadczalny Instytutu Zootechniki PIB Grodziec Śląski Imienia Prof. Mieczysława Czai sp. z o.o.
• Zakład Doświadczalny Instytutu Zootechniki PIB Kołbacz sp. z o.o.
• Zakład Doświadczalny Instytutu Zootechniki Mełno sp. z o.o.
• Zakład Doświadczalny Instytutu Zootechniki PIB Odrzechowa sp. z o.o.
• Zakład Doświadczalny Instytutu Zootechniki PIB Rudawa sp. z o.o.
• Zakład Doświadczalny Instytutu Zootechniki PIB Żerniki Wielkie sp. z o.o.
• Instytut Zootechniki PIB Zakład Doświadczalny Kołuda Wielka
• Instytut Zootechniki PIB Zakład Doświadczalny Pawłowice

Szkoła Doktorska

Instytut prowadzi własną szkołę doktorską. Szkoła Doktorska Nauk Przyrodniczych i Rolniczych w Krakowie działa od 1 października 2019. Wraz z Instytutem Zootechniki prowadzą ją Instytut Botaniki im. Władysława Szafera, który jest jednostką koordynującą, Instytut Fizjologii Roślin im. Franciszka Górskiego, Instytut Ochrony Przyrody oraz Instytut Systematyki i Ewolucji Zwierząt. Szkoła doktorska kształci doktorantów w trzech dyscyplinach:

• nauki biologiczne,

• rolnictwo i ogrodnictwo,

• zootechnika i rybactwo.

Działalność wydawnicza

Instytut Zootechniki – Państwowy Instytut Badawczy jest wydawcą-edytorem wydawnictw periodycznych, a także książek, broszur upowszechnieniowych, instrukcji wdrożeniowych, i materiałów informacyjnych. Jest to istotna forma upowszechniania wyników badań naukowych i pomocy praktyce rolniczej. Instytut wydaje trzy czasopisma:

Annals of Animal Science – redaktorem naczelnym jest prof. dr hab. Sylwester Świątkiewicz. Wskaźniki punktowo-bliometrycznych dla tego czasopisma to: 200 punktów według Listy czasopism punktowanych Ministerstwa Edukacji i Nauki, wartość wskaźnika Impact Factor 2021 – 2,667 oraz CiteScore 2021 – 3,6.

Roczniki Naukowe Zootechniki – redaktorem naczelnym jest prof. dr hab. Dorota Kowalska

Wiadomości Zootechniczne – redaktorem naczelnym jest mgr Danuta Dobrowolska.

Periodyki rozprowadzane są na zasadzie prenumeraty i wymiany międzybibliotecznej, zarówno krajowej, jak i międzynarodowej, do 40 krajów świata. Czasopisma figurują w księgozbiorach wszystkich bibliotek uniwersyteckich oraz bibliotek uczelni rolniczych w kraju.

Podstawy prawne

Działalność Instytutu Zootechniki – Państwowego Instytutu Badawczego realizowana jest na podstawie i w zakresie następujących aktów prawnych:

1. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 31 maja 1950 roku w sprawie utworzenia Instytutu Zootechniki (Dz.U. z 1950 r. poz. 210)
2. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 2 listopada 2006 roku w sprawie nadania Instytutowi Zootechniki w Krakowie statusu państwowego instytutu badawczego (Dz.U. z 2006 r. poz. 1484)
3. Statut Instytutu Zootechniki PIB (zatw. 23 stycznia 2020)
4. Ustawa z dnia 30 kwietnia 2010 roku o instytutach badawczych (Dz.U. z 2010 r. poz. 618)
5. Ustawa z dnia 20 lipca 2018 roku o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz.U. z 2016 r. poz. 1688)
6. Ustawa z dnia 10 grudnia 2020 roku o organizacji hodowli i rozrodzie zwierząt (Dz.U. z 2021 r. poz. 36)
7. Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 13 czerwca 2008 roku w sprawie krajowych laboratoriów referencyjnych, właściwych do prowadzenia badań pasz (Dz.U. z 2008 r. poz. 758)

Bibliografia

• Strona Instytutu Zootechniki – Państwowego Instytutu Badawczego
• Maria Kwaśnik, Balice nasze dziedzictwo, przeszłość i teraźniejszość, Wyd. Instytut Zootechniki-Państwowy Instytut Badawczy, Kraków 2022, ISBN 978-83-7607-342-2.