Irena Stelmachowska

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Irena Stelmachowska
Irena Ruszniewska
Data i miejsce urodzenia

9 października 1895
Warszawa

Data i miejsce śmierci

23 lutego 1970
Warszawa

Narodowość

Polska

Odznaczenia
Sprawiedliwy wśród Narodów Świata

Irena Stelmachowska (ur. 9 października 1895 w Warszawie, zm. 23 lutego 1970 tamże[1]) – polska Sprawiedliwa wśród Narodów Świata

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Podczas okupacji niemieckiej Irena Stelmachowska domo Ruszniewska działała w konspiracji. Mieszkała przy warszawskiej ulicy Gomółki 20 razem z dwoma córkami: Witoldą i Aleksandrą, podczas gdy jej mąż płk. Stanisław Stelmachowski mieszkał w Wielkiej Brytanii pracując w Sztabie Głównym Polskiego Rządu na Uchodźstwie w Londynie. Stelmachowska udzieliła schronienia zagrożonym prześladowaniem ze względu na żydowskie pochodzenie zbiegłym z lwowskiego getta Ewie Annie Schutz i jej synowi Janowi[2]. Zorganizowała dla Jana bezpieczne miejsce w szkole dla pracowników mundurowych. Podczas powstania warszawskiego razem z ukrywaną Schultz opatrywała rannych, podczas gdy Jan Schultz był łącznikiem. Po upadku powstania Stelmachowska razem z ukrywanymi trafiła do obozu w Pruszkowie, gdzie grupa została rozdzielona. Schultzowie zostali wysłani do obozu pracy w Austrii, a po wyzwoleniu już nie wrócili do Polski[1]. Pochowana na cmentarzu Bródnowskim w Warszawie (kwatera 95A-6-29)[3].

28 grudnia 1988 roku Irena Stelmachowska oraz jej córka Witolda Stelmachowska zostały odznaczone medalem Sprawiedliwy wśród Narodów Świata[2][4].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Historia pomocy - Rodzina Stelmachowskich | Polscy Sprawiedliwi [online], sprawiedliwi.org.pl [dostęp 2021-09-20].
  2. a b The Righteous Among the Nations Database [online], The Righteous Among the Nations Database [dostęp 2021-09-20].
  3. Irena Stelmachowska [hasło w wyszukiwarce cmentarnej] [online], brodnowski.grobonet.com [dostęp 2024-01-23].
  4. Righteous Among the Nations Honored by Yad Vashem by 1 January 2020 [online], yadvashem.org, 1 stycznia 2020, s. 95 [dostęp 2021-09-20].