Iryna Dowhań

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Iryna Dowhań
Ірина Володимирівна Довгань
Pełne imię i nazwisko

Iryna Wołodymyriwna Dowhań

Data i miejsce urodzenia

25 stycznia 1962
Jasynuwata

Zawód, zajęcie

wolontariuszka

Iryna Wołodymyriwna Dowhań (ukr. Ірина Володимирівна Довгань, ur. 25 stycznia 1962 w Jasynuwacie[1]) – ukraińska wolontariuszka, w 2014 roku torturowana przez prorosyjskich separatystów, założycielka organizacji SEMA Ukraina, zajmującej się opieką nad kobietami dotkniętymi przemocą seksualną. Zdjęcie, przedstawiające Dowhań bitą przez kobietę w centrum Doniecka, obiegło świat i stało się symbolem tortur, jakich dopuszczali się prorosyjscy separatyści wobec Ukraińców[2][3][4][5].

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Przed wybuchem wojny w Donbasie prowadziła w Jasynuwacie sklep z używaną odzieżą, następnie gabinet kosmetyczny[3][6]. Podczas pomarańczowej rewolucji jako jedna z nielicznych mieszkańców Doniecka głosowała na Wiktora Juszczenkę, reprezentującego kierunek proeuropejski[6]. Po wybuchu wojny w 2014 roku wspierała armię ukraińską, dostarczając żołnierzom żywność, lekarstwa, ubrania i pieniądze[3].

24 sierpnia 2014 roku została porwana przez prorosyjskich separatystów. Została przez nich oskarżona o szpiegostwo. Według relacji Dowhań, w ciągu kilku dni była torturowana początkowo przez separatystów z Batalionu „Wostok”, a następnie przez ok. 20 mężczyzn pochodzących z Osetii Północnej. W wyniku wielokrotnego strzelania przez jednego z mężczyzn z pistoletu obok uszu doznała dużego uszkodzenia słuchu. Inni mężczyźni nazywali Dowhań faszystką i zmuszali ją do krzyczenia Sieg Heil! Podczas tortur mężczyźni grozili jej gwałtem zbiorowym[3].

25 sierpnia 2014 roku, po kilku dniach tortur, została owinięta flagą Ukrainy i przywiązana do słupa przy ruchliwym skrzyżowaniu w centrum Doniecka[4][5]. Miała na szyi tekturową tabliczkę z napisem: Ona zabija nasze dzieci i jest agentką[6], a na głowie wieniec z ukraińskimi flagami[5]. Podczas stania była bita i obrażana przez przechodniów[3]. Łącznie stała przywiązana przez około trzy godziny[5]. Bita przez jedną z kobiet Dowhań została sfotografowana przez fotoreportera Mauricio Limę[3][4][5]. Po opublikowaniu w światowych mediach zdjęcia, 28 sierpnia dowódca Batalionu „Wostok” Aleksandr Chodakowski nakazał uwolnienie Dowhań[3][4].

Po opublikowaniu zdjęcia udało się ustalić tożsamość kobiety, która biła Dowhań. Była to handlarka pracująca na lokalnym targu[2].

Po uwolnieniu mieszkała m.in. w Mariupolu, następnie w Kijowie. Kilka tygodni po torturach Dowhań przemawiała w Radzie Praw Człowieka Organizacji Narodów Zjednoczonych, gdzie przedstawiła swoją relację z tortur[5]. Jako bezpartyjna kandydowała z 47. okręgu jednomandatowego w wyborach parlamentarnych w 2014 roku. W wyborach zajęła siódme miejsce, zdobywając 4,16% głosów[7].

Założyła organizację SEMA Ukrajina, zajmującą się opieką nad kobietami, które doświadczyły przemocy seksualnej ze strony prorosyjskich separatystów[6].

Została odznaczona Orderem „Bohater Ludowy Ukrainy[5].

Z zawodu jest ekonomistką, ma wykształcenie wyższe[1].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Довгань Ірина Володимирівна. vibori2014.ua, 2014-12-10. [dostęp 2023-03-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-12-10)]. (ukr.).
  2. a b Sława Demkowa: Патріотка Ірина Довгань, яку катували терористи, розповіла, чому не вважає себе героїнею. uapress.info, 2014-09-06. [dostęp 2023-03-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-09-02)]. (ukr.).
  3. a b c d e f g Dmitry Volchek, Farangis Najibullah: Ukrainian Woman Tells Of Public Abuse At Hands Of Pro-Moscow Separatists. rferl.org, 2014-09-01. [dostęp 2023-03-14]. (ang.).
  4. a b c d Finalist: Mauricio Lima, Sergey Ponomarev and Uriel Sinai of The New York Times. pulitzer.org. [dostęp 2023-03-14]. (ang.).
  5. a b c d e f g Ірина Довгань. uaheroes.com. [dostęp 2023-03-14]. (ukr.).
  6. a b c d Renata Kim: Założyli jej worek na głowę, skuli ręce, i postawili pod latarnią. Uratowało ją zdjęcie. newsweek.pl, 2023-03-12. [dostęp 2023-03-14].
  7. Одномандатный избирательный округ № 47. vibori2014.ua, 2014-12-10. [dostęp 2023-03-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-12-10)]. (ukr.).