Józef Plisowski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Józef Plisowski
generał brygady generał brygady
Data i miejsce urodzenia

14 marca 1877
Nerubajka

Data i miejsce śmierci

24 lipca 1966
Warszawa

Przebieg służby
Siły zbrojne

Armia Imperium Rosyjskiego
Wojsko Polskie
Armia Krajowa

Jednostki

9 Pułk Artylerii Polowej
21 Dywizja Piechoty Górskiej
9 Brygada Artylerii
10 Pułku Artylerii Polowej
2 Pułk Artylerii Polowej Legionów
25 Pułk Artylerii Polowej
Dowództwo Okręgu Korpusu nr II w Lublinie

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa,
wojna polsko-bolszewicka,
II wojna światowa

Odznaczenia
Krzyż Walecznych (1920–1941, trzykrotnie) Złoty Krzyż Zasługi

Józef Plisowski (ur. 2 marca?/14 marca 1877 we wsi Nerubajka pod Humaniem, zm. 24 lipca 1966 w Warszawie) – pułkownik artylerii Armii Imperium Rosyjskiego i generał brygady Wojska Polskiego.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Pochodził ze starego rodu ziemiańskiego, posługującego się herbem Odrowąż. Urodził się w rodzinie Karola Wilhelma Józefa (1827–1900) i Marii Ambrożyny z Hołubów. Był bratem Konstantego i Kazimierza, którzy również byli oficerami Wojska Polskiego. Po ukończeniu Korpusu Kadetów w Niżnym Nowgorodzie (gdzie uzyskał świadectwo maturalne) i Szkoły Artylerii w Petersburgu, od 1897 oficer zawodowy rosyjskiej artylerii. W latach 1901–1903 studiował na Politechnice Lwowskiej jako oficer rezerwy, po czym powrócił do służby. W latach 1914–1915 dowódca batalionu na froncie austriackim w walkach o Lwów, Przemyśl i w Karpatach, podpułkownik z 1915, od 1916 dowódca dywizjonu na froncie rumuńskim.

Od listopada 1918 w Wojsku Polskim. W okresie grudzień 1918 – maj 1919 zastępca szefa, potem szef Sekcji Zaopatrzenia Departamentu Artylerii Ministerstwa Spraw Wojskowych. W czerwcu 1919 został pierwszym dowódcą 9 pułku artylerii polowej i organizatorem tego oddziału. „Doświadczenie wojskowe dowódcy pułku oraz jego takt i opanowanie sytuacji sprawiły, że w tych ciężkich warunkach i przy różnolitości korpusu oficerskiego pułk jednak zdobył się na najwyższy wysiłek pracy żołnierskiej jaki w ówczesnych okolicznościach był możliwy i spełnił chlubnie swój obowiązek w chwilach najcięższych dla Ojczyzny”[1]. Od lipca do października 1920 pełnił obowiązki dowódcy artylerii Dywizji Górskiej. W okresie od 16 października 1920 do 8 października 1921 trzy razy pełnił obowiązki dowódcy 9 Brygady Artylerii. W lutym 1922 objął dowództwo 10 pułku artylerii polowej. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu pułkownika ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 w korpusie oficerów artylerii. 1 czerwca 1922 objął dowództwo 2 pułku artylerii polowej Legionów, lecz w tym samym miesiącu został wyznaczony na stanowisko dowódcy 25 pułku artylerii polowej.

20 marca 1925 został mianowany szefem Artylerii i Służby Uzbrojenia Okręgu Korpusu Nr II w Lublinie (w 1926 przemianowane w 2 Okręgowe Szefostwo Artylerii). Od grudnia 1925 do grudnia 1926 był urlopowany.

1 stycznia 1928 Prezydent RP Ignacy Mościcki awansował go na generała brygady ze starszeństwem z 1 stycznia 1928 i 11. lokatą w korpusie generałów[2]. Na podstawie zarządzenia Prezydenta RP z 12 września 1930 został przeniesiony z dniem 30 listopada tego roku w stan spoczynku[3]. W 1935 zamieszkał w Lublinie.

Po wybuchu II wojny światowej przebywał na Lubelszczyźnie. Po powrocie w styczniu 1940 do Warszawy zaangażował się w działalność konspiracyjną. Był członkiem Komisji Kwalifikacyjnej dla oficerów Armii Krajowej. Od 1943 współpracował z NSZ. Uczestniczył w powstaniu warszawskim. Po kapitulacji zamieszkał we wsi Śniadka k. Bodzentyna, w marcu 1945 powrócił do Warszawy, gdzie zmarł w 1966. Pochowany na cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie (kwatera A15-3-15)[4].

Rodzina[edytuj | edytuj kod]

Od 1906 był mężem Janiny Stanisławy z Opoczyńskich (1882–1957), z którą miał troje dzieci: Jadwigę Adelę (1906–1997), Karola Mariana (1908–1929) i Władysława (1911–1939)[5].

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Józef Nowak, Zarys historii wojennej 9-go Pułku Artylerii Polowej, s. 5–6.
  2. Zarządzenie Prezydenta RP z dnia 01.01.1928 r. [w:] Dziennik Personalny MSWojsk. Nr 1 z 02.01.1928 r.
  3. Dziennik Personalny MSWojsk. Nr 14 z 12.09.1930 r.
  4. Wyszukiwarka cmentarna - Warszawskie cmentarze
  5. Józef Plisowski h. Odrowąż [online], Sejm-Wielki.pl [dostęp 2022-07-12].
  6. a b Rocznik oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928, s. 14. [dostęp 2015-02-16].
  7. Rozkaz Ministra Spraw Wojskowych L. 2142 z 1921 r. (Dziennik Personalny z 1922 r. Nr 1, s. 73)
  8. M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 634 „w uznaniu zasług, położonych na polu pracy w poszczególnych działach wojskowości”.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Józef Nowak, Zarys historii wojennej 9-go Pułku Artylerii Polowej, Warszawa 1929.
  • Tadeusz Kryska-Karski i Stanisław Żurakowski, Generałowie Polski Niepodległej, Editions Spotkania, Warszawa 1991, wyd. II uzup. i poprawione.
  • Piotr Stawecki, Słownik biograficzny generałów Wojska Polskiego 1918–1939, Warszawa: Bellona, 1994, ISBN 83-11-08262-6, OCLC 830050159.
  • H. P. Kosk, Generalicja Polska, t. 1, Oficyna Wydawnicza, Pruszków 1998.