Józef Synoś

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Józef Synoś
Ilustracja
podpułkownik piechoty podpułkownik piechoty
Data i miejsce urodzenia

11 marca 1893
Borek Nowy

Data i miejsce śmierci

1940
Charków

Przebieg służby
Lata służby

19141940

Siły zbrojne

Armia Austro-Węgier
Wojsko Polskie

Jednostki

5 pułk szkolny Dywizji Instrukcyjnej
47 Pułk Piechoty
1 Pułk Lotniczy
6 Pułk Strzelców Podhalańskich
77 Pułk Piechoty,
Centralna Szkoła Podoficerów Korpusu Ochrony Pogranicza,
73 Pułk Piechoty
81 Pułk Strzelców Grodzieńskich
2 Okręgowy Urząd WFiPW

Stanowiska

dowódca kompanii
dowódca batalionu piechoty
zastępca dowódcy pułku
zastępca kierownika urzędu

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa
kampania wrześniowa

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Walecznych (1920–1941) Złoty Krzyż Zasługi Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości

Józef Synoś (ur. 11 marca 1893 w Borku Nowym, pow. rzeszowski, zm. wiosną 1940 w Charkowie) – podpułkownik piechoty Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari, ofiara zbrodni katyńskiej.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w rodzinie Andrzeja i Apolonii z [1][2]. Absolwent szkoły powszechnej i gimnazjum z maturą (1913) w Błażowej[1]. W 1914 roku wcielony do armii austriackiej. W 1917 roku dostał się włoskiej niewoli[1]. W 1918 roku wstąpił do Armii Polskiej we Włoszech, skąd przeniósł się do Francji[1], do Armii gen. Hallera jako podporucznik. W kwietniu 1919 wraz 5 pułkiem szkolnym wrócił do Polski, został przeniesiony do 47 pułku Strzelców Kresowych[1]. Objął dowództwo kompanii. Awansował na porucznika. Wraz z pułkiem odbył kampanię wojny 1920 roku. Dowodził kompanią i batalionem. 19 sierpnia 1920 roku został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 roku w stopniu kapitana, w piechocie, w grupie oficerów byłej armii generała Hallera[3].

Ukończył Oficerską Szkołę Obserwatorów Lotnictwa, dostał przydział jako obserwator do 1 pułku lotniczego w Warszawie. 3 maja 1922 roku został zweryfikowany w stopniu kapitana ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku i 63. lokatą w korpusie oficerów aeronautycznych, a jego oddziałem macierzystym był nadal 1 pułk lotniczy[4]. Następnie został przeniesiony do korpusu oficerów piechoty i przydzielony do 6 pułku strzelców podhalańskich w Stryju[5]. W 1924 roku jako oficer 6 pułku strzelców podhalańskich pozostawał na etacie przejściowym – kursie dla młodszych oficerów piechoty[6]. 18 lutego 1928 roku awansował na majora ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1928 roku i 47. lokatą w korpusie oficerów piechoty[7]. W 1928 roku pełnił służbę w 77 pułku piechoty w Lidzie na stanowisku komendanta obwodu Przysposobienia Wojskowego[8]. W tym samym roku został opublikowany Zarys historji wojennej 6-go Pułku Strzelców Podhalańskich jego autorstwa. 6 lipca 1929 roku został przesunięty na stanowisko dowódcy batalionu, a na stanowisku obwodowego komendanta PW zastąpił go major Czesław Krzowski[9].

31 marca 1930 roku został przeniesiony do Korpusu Ochrony Pogranicza na stanowisko zastępcy dowódcy Batalionu Szkolnego KOP w Osowcu, który w tym samym czasie został przeformowany w Centralną Szkołę Podoficerów KOP[10]. 28 czerwca 1933 roku został przeniesiony do 73 pułku piechoty w Katowicach na stanowisko dowódcy batalionu[11][12]. Na stopień podpułkownika został awansowany ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1936 roku i 21. lokatą w korpusie oficerów piechoty[13]. W 1936 roku został przeniesiony do 81 pułku strzelców grodzieńskich w Grodnie na stanowisko zastępcy dowódcy pułku[2]. W 1939 roku był zastępcą podpułkownika Władysława Ciepielowskiego, kierownika 2 Okręgowego Urzędu Wychowania Fizycznego i Przysposobienia Wojskowego w Lublinie[14].

W czasie kampanii wrześniowej 1939 roku dostał się do sowieckiej niewoli. Przebywał w obozie w Starobielsku. Wiosną 1940 roku został zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w Charkowie i pogrzebany w Piatichatkach (wykaz, poz. 2922)[15]. Od 17 czerwca 2000 roku spoczywa na Cmentarzu Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie.

5 października 2007 roku Minister Obrony Narodowej Aleksander Szczygło mianował go pośmiertnie do stopnia pułkownika[16]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 roku, w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e Kolekcja VM ↓, s. 4.
  2. a b Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 526.
  3. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 32 z 25 sierpnia 1920 roku, s. 788.
  4. Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 246.
  5. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 391, 414.
  6. Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 336, 358.
  7. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 21 lutego 1928 roku, s. 45.
  8. Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 91, 182.
  9. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 6 lipca 1929 roku, s. 210-211.
  10. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 31 marca 1930 roku, s. 117.
  11. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 28 czerwca 1933 roku, s. 144.
  12. Lista starszeństwa 1935 ↓, s. 21.
  13. Rybka i Stepan 2004 ↓, s. 338.
  14. Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 513.
  15. Banaszek, Roman i Sawicki 2000 ↓, s. 280.
  16. Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 roku w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
  17. Synoś 1928 ↓, s. 29.
  18. M.P. z 1937 r. nr 64, poz. 96 „za zasługi w służbie wojskowej”.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]