Jan Żelbromski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Jan Maciej Żelbromski
Państwo działania

 Polska

Data urodzenia

1950

Doktor nauk historycznych
Specjalność: historia sztuki
Doktorat

1995
Uniwersytet Wrocławski

Nauczyciel akademicki
Uczelnia

Szkoła Wyższa Rzemiosł Artystycznych i Zarządzania

Dziekan
Odznaczenia
Brązowy Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”

Jan Maciej Żelbromski (ur. 1950) – polski historyk sztuki i konserwator dzieł sztuki.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

W 1995 obronił pracę doktorską „Polichromie architektoniczne kościoła św. Elżbiety we Wrocławiu w procesie przemian od XIV do XX wieku” na wydziale Nauk Historycznych i Pedagogicznych Uniwersytetu Wrocławskiego[1]. Realizował wiele projektów konserwatorskich m.in. odbudowę kościoła Św. Elżbiety we Wrocławiu, Oratorium Marianum, budynek Ossolineum i Piwnicę Świdnicką w Ratuszu[2]. Dziekan Wydziału Rzemiosł Artystycznych Szkoły Wyższej Rzemiosł Artystycznych i Zarządzania we Wrocławiu[3].

Odkrycie fresków w kaplicy Smedchina[edytuj | edytuj kod]

Freski w kaplicy Smedchina

W 2004 roku Maciej Żelbromski podczas letnich praktyk studenckich Szkoły Wyższej Rzemiosł Artystycznych i Zarządzania prowadzonych w bazylice św. Elżbiety Węgierskiej we Wrocławiu zauważył, że tynk w kaplicy jest pofalowany. Wykonano nacięcie i okazało się, że pod warstwą tynku znajdują się malowidła. Po zdjęciu zewnętrznej warstw pobiały ukazały się niezwykle barwne, świetnie zachowane polichromie łączące cechy późnego średniowiecza z rozwiązaniami już renesansowymi. Polichromie przestawiają m.in. Ukrzyżowanie Jezusa Chrystusa, Modlitwę w Ogrójcu, św. Krzysztofa, męczeństwo św. Marka, św. Benona oraz św. Bartłomieja. Ponieważ prace prowadzone były bez nadzoru wojewódzkiego konserwatora zabytków, zostały wstrzymane, a sprawa skierowana do prokuratury. W wyniku postępowania sądowego dr M. Żelbromski został uniewinniony, a kaplica poddana renowacji przez konserwatorów z Krakowa i udostępniona do zwiedzania[4][5][6].

Publikacje[edytuj | edytuj kod]

  • Konserwacja i rekonstrukcja. W: Henryk Dziurla: Oratorium Marianum Uniwersytetu Wrocławskiego. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego. ISBN 83-229-1971-9.
  • „Sąd Ostateczny” – fresk z kaplicy von Restisów we wrocławskiej farze elżbietańskiej. W: Mieczysław Zlat: Z dziejów wielkomiejskiej fary. Wrocławski kościół św. Elżbiety w świetle historii i zabytków sztuki. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego. ISBN 83-229-1469-5.
  • Przekształcenia polichromii architektonicznej ścian we wnętrzu kościoła św. Elżbiety we Wrocławiu. W: Mieczysław Zlat: Z dziejów wielkomiejskiej fary. Wrocławski kościół św. Elżbiety w świetle historii i zabytków sztuki. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego. ISBN 83-229-1469-5.

Prace[edytuj | edytuj kod]

Dębowe drzwi Zakładu Narodowego im. Ossolińskich projektu dr Jana Żelbromskiego

Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Jan Żelbromski, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2014-05-15].
  2. a b Wrocław: Minister kultury odznaczył konserwatorów za odrestaurowanie kaplicy Hochberga. [dostęp 2014-05-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014–05–14)].
  3. Władze Uczelni. Szkoła Wyższa Rzemiosł Artystycznych i Zarządzania we Wrocławiu. [dostęp 2014-07-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].
  4. Agata Saraczyńska: Blask średniowiecza w bazylice św. Elżbiety. gazeta.pl, 2010. [dostęp 2014-07-03].
  5. Marcin Torz: Wrocław: Od środy w kościele św. Elżbiety obejrzymy freski. Dziennik Polski. [dostęp 2014-07-03].
  6. Jan Gromadzki. Polichromie w oratorium nad północno-zachodnią kruchtą kościoła św. Elżbiety (dawna kaplica Mathiasa Smedchina). „Quart. Kwartalnik Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Wrocławskiego”. 
  7. Nowa brama do Ossolineum. Gazeta Wyborcza. [dostęp 2019-03-23].
  8. a b c Kazimiera Dąbrowska. Święto Nauki Wrocławskiej. „Przegląd Uniwersytecki Pismo Uniwersytetu Wrocławskiego”, s. 13, 11 1999. ISSN 1425-798X. 
  9. Aleksandra Buba: Rynek 8: Kamienica Pod Siedmioma Elektorami, w której przetrwała pamięć o cesarzach. Gazeta Wrocławska. [dostęp 2016-05-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-06-04)].

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]