Jan Janiszowski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Jan Janiszowski
Ilustracja
pułkownik piechoty pułkownik piechoty
Pełne imię i nazwisko

Jan Władysław Janiszowski

Data i miejsce urodzenia

15 czerwca 1874
Warszawa, Królestwo Polskie

Data i miejsce śmierci

1940
Charków, USRR, ZSRR

Przebieg służby
Lata służby

1893–1927

Siły zbrojne

Wojsko Polskie

Jednostki

24 Pułk Piechoty

Stanowiska

dowódca pułku

Główne wojny i bitwy

wojna rosyjsko-japońska
wojna polsko-bolszewicka

Odznaczenia
Order Świętego Włodzimierza IV klasy (Imperium Rosyjskie) Order Świętej Anny II klasy (Imperium Rosyjskie) Cesarski i Królewski Order Świętego Stanisława II klasy (Imperium Rosyjskie) Order Świętej Anny III klasy (Imperium Rosyjskie) Order Świętej Anny III klasy (Imperium Rosyjskie) Cesarski i Królewski Order Świętego Stanisława III klasy (Imperium Rosyjskie) Order Świętej Anny IV klasy (Imperium Rosyjskie) Medal Pamiątkowy za Wojnę z Japonią (Imperium Rosyjskie)

Jan Władysław Janiszowski (ur. 15 czerwca[a] 1874 w Warszawie, zm. wiosną 1940 w Charkowie) – pułkownik piechoty Wojska Polskiego.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się 15 czerwca 1874 w Warszawie, w rodzinie Lucjana i Julii z Bubrkowskich[2][3]. Ukończył sześć oddziałów w warszawskiej szkole miejskiej i zdał egzamin z zakresu sześciu klas szkoły realnej, który uprawniał go do odbycia służby wojskowej w armii rosyjskiej na prawach wolontariusza[2]. 1 stycznia 1893 wstąpił jako wolontariusz do 29 czernichowskiego pułku piechoty[4]. Od 1 lipca 1894, po ukończeniu ośmiomiesięcznego kursu szkoły podoficerskiej, pełnił służbę w jednej z kompanii pułku[5]. 15 lipca 1895 został odkomenderowany do Odesskiej Szkoły Junkrów Piechoty[6]. 15 sierpnia 1897, po ukończeniu szkoły, został mianowany chorążym i wcielony do 50 białostockiego pułku piechoty na stanowisko młodszego oficera kompanii[4].

27 stycznia 1919 został przyjęty do Wojska Polskiego z byłej armii rosyjskiej i byłych Korpusów Wschodnich z zatwierdzeniem posiadanego stopnia podpułkownika ze starszeństwem od dnia 11 października 1914[7]. Od stycznia do 10 września 1920 dowodził 24 pułkiem piechoty[8][9]. Na tym stanowisku 11 czerwca 1920 został zatwierdzony w stopniu podpułkownika piechoty ze starszeństwem z dniem 1 kwietnia 1920 w „grupie byłych Korpusów Wschodnich i byłej armii rosyjskiej”[10]. Od 25 kwietnia do 18 czerwca 1921 był słuchaczem kursu informacyjnego dla wyższych dowódców w Warszawie.

3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu pułkownika ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 i 83. lokatą w korpusie oficerów piechoty. W latach 1923–1924 był komendantem Powiatowej Komendy Uzupełnień Siedlce, pozostając na ewidencji 22 pułku piechoty w Siedlcach[11][12]. Z dniem 30 września 1927 został przeniesiony w stan spoczynku[13]. W 1934 pozostawał na ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień w Siedlcach. Posiadał wówczas przydział mobilizacyjny do Oficerskiej Kadry Okręgowej nr IX i był „przewidziany do użycia w czasie wojny”[14].

W nieznanych okolicznościach dostał się do niewoli sowieckiej i przebywał w obozie w Starobielsku[3]. Wiosną 1940 został zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w Charkowie i pogrzebany w Piatichatkach[3]. Od 17 czerwca 2000 spoczywa na Cmentarzu Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie[15].

Postanowieniem nr 112-48-07 Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego z 5 października 2007 został awansowany pośmiertnie na stopień generała brygady[16]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”[17].

Był żonaty (nazwisko panieńskie Egiersdorff), miał córkę Wandę (ur. 22 listopada 1910)[2].

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

  • Order Świętego Włodzimierza 4 stopnia z mieczami i kokardą[2]
  • Order Świętej Anny 2 stopnia z mieczami[2]
  • Order Świętego Stanisława 2 stopnia z mieczami[2]
  • Order Świętej Anny 3 stopnia z mieczami i kokardą dwukrotnie[2]
  • Order Świętego Stanisława 3 stopnia z mieczami i kokardą[2]
  • Order Świętej Anny 4 stopnia z napisem na szabli „Za odwagę”[2]
  • Srebrny Medal Pamiątkowy za Wojnę z Japonią (ros. Медаль «В память русско-японской войны»)[2]

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. Według źródeł rosyjskich urodził się 3 lipca 1874[1]. Jeżeli data 3 lipca 1874 jest faktyczną datą urodzenia z kalendarza juliańskiego to, zgodnie z kalendarzem gregoriańskim był to dzień 15 lipca 1874. Zobacz daty nowego i starego porządku.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Янишовский Иван Лукьянович. Офицеры русской императорской армии. [dostęp 2024-02-04]. (ros.).
  2. a b c d e f g h i j Kolekcja ↓, s. 2.
  3. a b c Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 183.
  4. a b Kolekcja ↓, s. 3.
  5. Kolekcja ↓, s. 3, 4.
  6. Kolekcja ↓, s. 2, 3.
  7. Dz. Rozk. Wojsk. Nr 12 z 4 lutego 1919, poz. 422.
  8. Pałac 1930 ↓, s. 22, jako Janiszewski.
  9. Księga chwały piechoty wymienia go pod nazwiskiem Janiszewski.
  10. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 23 z 23 czerwca 1920, s. 499.
  11. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 188, 396, 1478.
  12. Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 177, 339, 1347.
  13. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 19 z 22 lipca 1927, s. 215.
  14. Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 323, 1026.
  15. Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. LXXIV.
  16. M.P. z 2007 r. nr 85, poz. 885
  17. „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”. Portal polskiej Policji. [dostęp 2024-01-09].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]