Jan Kruszyński (urzędnik)

Jan Kruszyński
Data urodzenia	28 października 1773
Data i miejsce śmierci	29 sierpnia 1845 ; Warszawa
Miejsce spoczynku	Stare Powązki
Zawód, zajęcie	tłumacz
Rodzice	Antoni i Rozalia z domu Szczygielska
Małżeństwo	Barbara Poświatowska
Dzieci	Władysław, Józef, Józefa

Jan Kruszyński (ur. 28 października 1773 w ziemi rawskiej, zm. 29 sierpnia 1845 w Warszawie) – urzędnik Królestwa Kongresowego, Referendarz Stanu, tłumacz.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w rodzinie Antoniego Kruszyńskiego herbu Pomian i Rozalii z domu Szczygielskiej w ziemi rawskiej. Pierwsze nauki pobierał w szkole w Rawie. W 1785 rozpoczął naukę w Warszawie w szkole pijarów i w 1791 wstąpił do seminarium duchownego u księży misjonarzy w Warszawie.

W 1793 zmarł biskup Okęcki, który był jego opiekunem i protektorem. Kruszyński wystąpił z seminarium i zdając pozytywnie egzamin zaciągnął się do Korpusu Inżynierów Koronnych. Służył w korpusie gen. Sierakowskiego awansując na stopień podporucznika.

Po zdobyciu Warszawy utrzymywał się jako guwerner m.in. u podstolego stężyckiego Józefa Niemirycza, Jana Ramockiego i księcia Jabłonowskiego w Annopolu oraz w Warszawie ucząc na pensji Antoniego Badera łaciny i języka francuskiego.

W 1804 przybył do Puław z księciem Jabłonowskim, gdzie został przedstawiony księżnej Izabelli Czartoryskiej i został powierzony mu dozór nad zbiorami księżnej w świątyni Sybilli.

W 1812 został mianowany urzędnikiem w ministerstwie przychodów i skarbów, a w 1828 referendarzem stanu.

W Puławach poznał swoją przyszłą żonę, wychowankę księżnej Czartoryskiej - Barbarę Poświatowską z którą miał troje dzieci.

W 1813 dostał nominację na instruktora Dyrekcji Teatralnej w Warszawie, i swoją twórczością wspierał teatry warszawskie. Według jego tłumaczenia były wystawione w Warszawie:

Edyp tragedia Woltera w 1801,
Brytanik J.B. Racine’a w 1802,
Satyry N. Boileau,
libretta opery:
- Bajazet A.Vivaldiego w 1803,
- Opera włoska w podróży L.B. Picarda w 1817.

Należał do masonerii i od 1827 był członkiem Towarzystwa Warszawskiego Przyjaciół Nauk.

Zmarł dnia 29 sierpnia 1845 w Warszawie i pochowany został na Starych Powązkach.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

S. Orgelbrand: Encyklopedia Powszechna. T. XVI. Warszawa: S. Orgelbrandt, 1864, s. 179-180. [dostęp 2021-01-27]. (pol.).
Kruszyński Jan, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2021-01-27] .
Kazimierz Władysław Wójcicki: Cmentarz Powązkowski pod Warszawą. T. 1. Warszawa: 1855, s. 115-121. [dostęp 2021-01-27]. (pol.).