Jan Makuch
| Data urodzenia | |
|---|---|
| Data śmierci | |
| Wikary | |
| Okres sprawowania |
1838-1859 |
| Proboszcz w Mogilanach | |
| Okres sprawowania |
1860-1876 |
| Wyznanie |
rzymskokatolickie |
| Prezbiterat |
1838 |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| poseł na Sejm Ustawodawczy (1848) | |
| Okres | |
| Przynależność polityczna |
"Stowarzyszenie" – polscy demokraci |
Jan Makuch (ur. 4 czerwca 1815 w Szaflarach, zm. 14 listopada 1876 w Mogilanach), ksiądz rzymskokatolicki, działacz niepodległościowy, poseł do Sejmu Ustawodawczego w Kromieryżu.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Urodził się w rodzinie chłopskiej, był synem Jana i Agnieszki z domu Kolat[1]. Uczył się w szkołach ludowych w Szaflarach i Nowym Targu[2]. Naukę w szkole średniej pobierał Podolińcu na Spiszu[3]. Gimnazjum ukończył w Królestwie Polskim[2]. Następnie uczył się w seminarium we Lwowie i Tarnowie[3]. W 1838 uzyskał święcenia kapłańskie[1]. Był kolejno wikarym w parafiach Żywcu (1838-1840) w Makowie (1840-1842), Chochołowie (1842-1843), Poroninie (1843-1844), Myślenicach (1844-1846) i Podegrodziu (1846), w Muszynie, w pow. myślenickim (1848-1853), Rzezawie (1853-1856), Wielopolu (1856-1857), Nockowej (1857-1859)[1][3][2].
Od 1845 uczestniczył w konspiracji niepodległościowej w Myślenicach i okolicy, od 1846 na terenie Nowosądecczyzny – współpracował m.in. z Mikołajem Kańskim[3]. W marcu 1846 został wydany przez chłopów w Podegrodziu a następnie aresztowany. W wyniku rozprawy przed Sądem Karnym we Lwowie,skazany został na 12 lat ciężkiego więzienia[3]. Karę odbywał w twierdzy Spilberg w Brnie na Morawach[3]. Po wybuchu Wiosny Ludów, w 1848 został uwolniony na mocy amnestii cesarskiej[1]. Poseł do Sejmu Konstytucyjnego w Wiedniu i Kromieryżu (10 l.ipca 1848 – 7 marca 1849), wybrany 19 czerwca 1848 w galicyjskim okręgu wyborczym Jordanów[4]. W parlamencie należał do „Stowarzyszenia” skupiającego demokratycznych posłów polskich[5].
Proboszcz w Mogilanach (1860-1876)[1]. W 1861 z jego inicjatywy, za pieniądze z dobrowolnych składek ziemian i chłopów z Mogilan, Włosani, Konar, Kulerzowa, Chorowic i Bukowa zbudowano nowy budynek szkoły parafialnej w Mogilanach[6].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e Adam Nowak, Słownik biograficzny kapłanów diecezji tarnowskiej. 1786-1985, Tom 3, K-P, s. 179
- ↑ a b c Parlament Österreich Republik, Franz Adlgasser, Kurzbiografie Makuch, Jan – Parlamentarier 1848-1918 online [14.11.2019]
- ↑ a b c d e f Józef Plechta, Ksiądz Jan Makuch (1815-1876), "Rocznik Sądecki" 2000, s. 98-105, wersja elektroniczna online [14.11.2019]
- ↑ Józef Buszko, Polacy w parlamencie wiedeńskim – 1848–1918, Warszawa 1996, s. 348.
- ↑ Protokoły Koła Polskiego w wiedeńskiej Radzie Państwa (lata 1867–1868), oprac. Zbigniew Fras i Stanisław Pijaj, Kraków 2001, s. 28
- ↑ Historia szkoły w Mogilanach – online [14.11.2019]
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Józef Plechta, Ksiądz Jan Makuch (1815-1876), "Rocznik Sądecki" 2000, s. 98-105, wersja elektroniczna online [14.11.2019]
- Adam Nowak, Słownik biograficzny kapłanów diecezji tarnowskiej. 1786-1985, Tom 3, K-P, s. 179