Jan Miodoński

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Jan Józef Miodoński
Państwo działania

 Polska

Data i miejsce urodzenia

6 marca 1902
Tarnobrzeg

Data i miejsce śmierci

30 września 1963
Kraków

Profesor nauk medycznych
Specjalność: otolaryngolog
Alma Mater

Uniwersytet Jagielloński

Doktorat

1926

Habilitacja

1934

Profesura

1937

uczelnia

Uniwersytet Jagielloński

Stanowisko

wykładowca

szpital

Szpital Uniwersytecki w Krakowie

oddział

Klinika Oto-Rhino-Laryngologii

Stanowisko

ordynator

Okres zatrudn.

1934 – 6 listopada 1939

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Medal 10-lecia Polski Ludowej
Jan Miodoński
Data i miejsce urodzenia

6 marca 1902
Tarnobrzeg

Data i miejsce śmierci

30 września 1963
Kraków

Poseł II kadencji Sejmu PRL
Okres

od 20 lutego 1957
do 17 lutego 1961

Przynależność polityczna

bezpartyjny

Jan Józef Miodoński (ur. 6 marca 1902 w Tarnobrzegu, zm. 30 września 1963 w Krakowie) – lekarz otolaryngolog, wykładowca Uniwersytetu Jagiellońskiego, pionier audiometrii i chirurgii ucha w Polsce, ordynator Kliniki Otolaryngologii CM UJ[1].

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w rodzinie Józefa Ignacego, sędziego, i Julii z Siekierzyńskich[2]. Uczęszczał w latach 1912–1920 do gimnazjum klasycznego w Wadowicach, gdzie zdał maturę w 1920 roku[3]. W 1920 roku ochotniczo służył w Wojsku Polskim[4]. Ukończył studia medyczne na Uniwersytecie Jagiellońskim. Tytuł doktora wszech nauk lekarskich uzyskał w 1926 roku i niemal natychmiast uzyskał angaż w Klinice Otolaryngologicznej UJ. Korzystając ze stypendium przez kilka miesięcy kształcił się wiedeńskich ośrodkach, po powrocie do Krakowa, pod okiem profesora Maksymiliana Rutkowskiego, gdzie zdobywał biegłość w chirurgii. Rok 1934 przyniósł habilitację na podstawie rozprawy Odczyny galwaniczne systemu przedsionkowego w świetle badań eksperymentalnych i klinicznych i stanowisko kierownika Katedry i Kliniki Otolaryngologii na UJ, a następnie na Akademii Medycznej[5]. W 1937 roku został mianowany profesorem nadzwyczajnym. Przed wojną był członkiem Polskiego Towarzystwa Otolaryngologów, Polskiego Towarzystwa Lekarskiego i Izby Lekarskiej w Krakowie[4].

Aresztowany 6 listopada 1939 podczas Sonderaktion Krakau, przebywał najpierw we wrocławskim więzieniu, a potem wywieziony do obozu koncentracyjnego Sachsenhausen[6], skąd został zwolniony w grudniu 1940 roku. Podczas okupacji był lekarzem Ubezpieczalni Społecznej w Krakowie.

Od stycznia 1945 ponownie kierował Kliniką Otolaryngologiczną[2]. W 1946 roku został mianowany profesorem zwyczajnym. Od 1945 był członkiem korespondentem Polskiej Akademii Umiejętności, zaś w roku 1952 członkiem korespondentem, a w 1961 członkiem rzeczywistym Polskiej Akademii Nauk. W latach 1957–1961 był bezpartyjnym posłem na Sejm PRL. Znakomity znawca historii i zabytków Krakowa.

Wynalazł nową metodę leczenia głuchoty, obecnie znaną pod nazwą tympanoplastyki. W 1960 roku jako pierwszy na świecie przeprowadził laryngektomię subtotalną („trzy czwarte”), ratując głos analfabety z zaawansowanym nowotworem złośliwym krtani[6].

Od 2 lipca 1932 był mężem Marii z Michalewskich[4] (1907–1987)[7].

Zmarł wskutek przewlekłej choroby nerek. Został pochowany na cmentarzu Rakowickim w Krakowie (kwatera LXVIII-zach-1)[8][7].

Grób prof. Jana Miodońskiego na cmentarzu Rakowickim w Krakowie

Publikacje[edytuj | edytuj kod]

  • Rola błędnika w poczuciu i pojmowaniu przestrzeni (1935)
  • Leczenie raka krtani (1953-1954)
  • O talencie lekarskim (1958)
  • Zmysły a uzdolnienia (1958)

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Upamiętnienie[edytuj | edytuj kod]

Jedną z ulic Krakowa nazwano imieniem Jana Miodońskiego[13].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Historia. Katedra i Klinika Otolaryngologii. [dostęp 2022-11-22].
  2. a b Ryszard Witold Gryglewski, Miodoński Jan Józef [online], Giganci Nauki [dostęp 2024-04-30] (pol.).
  3. informacja o maturze
  4. a b c Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest?. Warszawa: 1938, s. 493. [dostęp 2024-04-30].
  5. informacje biograficzne
  6. a b 2012 – Alma Mater Uniwersytetu Jagiellońskiego [online], almamater.uj.edu.pl [dostęp 2017-03-10] (pol.).
  7. a b Zarząd Cmentarzy Komunalnych w Krakowie. Internetowy lokalizator grobów. Jan Miodoński. rakowice.eu. [dostęp 2018-08-22].
  8. Jan Wiktor Tkaczyński (red.), Pro Memoria III. Profesorowie Uniwersytetu Jagiellońskiego spoczywający na cmentarzach Krakowa 1803–2017, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2018, s. 192, ISBN 978-83-233-4527-5. (kwatera LXVIII-zach.-1)
  9. Odznaczenie prof. J. Miodońskiego. „Dziennik Polski”. Nr 236, s. 10, 4/5 października 1959. 
  10. M.P. z 1954 r. nr 103, poz. 1311 „za zasługi w pracy naukowej i dydaktycznej w dziedzinie medycyny”.
  11. informacja na stronie Sejmu
  12. M.P. z 1955 r. nr 99, poz. 1387 - Uchwała Rady Państwa z dnia 13 stycznia 1955 r. nr 0/113 - na wniosek Ministra Zdrowia.
  13. ulica Jana Miodońskiego - Magiczny Kraków [online], www.krakow.pl [dostęp 2024-04-30].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]