Jan Szymkajło
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Zawód |
Jan Szymkajło (ur. 1793 w Wilnie, zm. 3 czerwca 1840 w Koninie[1]) – polski aktor i dyrektor teatrów prowincjonalnych.
Kariera aktorska[edytuj | edytuj kod]
Występował w teatrze wileńskim w latach 1815–1820. Jego debiut odbył się prawdopodobnie kilka lat wcześniej w Wilnie lub w Krakowie. W 1820 przeniósł się do Krakowa i występował tam do 1837. Wystąpił m.in. w rolach: Arcyksięcia (Żydówka, czyli Trzewik aksamitny), Króla Wacława (Hinko, młodszy syn burmistrza Norymbergii), Zeltnera (Kościuszko nad Sekwaną), Oskara (Trzydzieści lat, czyli Życie szulera) i Majora (Damy i huzary)[1].
Zarządzanie zespołami teatralnymi[edytuj | edytuj kod]
Pracując jako aktor w stałych teatrach, sprawował także dodatkowe funkcje. W latach 1816–1820 pełnił nadzór techniczny nad teatrem w Wilnie. W sez. 1826/1827 pełnił funkcję kierownika teatru w Krakowie. Uczestnicząc w letnich występach teatru krakowskiego na prowincji, sam organizował przedstawienia. W 1829 przejął zespół aktorów krakowskich (zorganizowany początkowo przez Kazimierza Skibińskiego) i dawał z nim przedstawienia w Płocku, Kaliszu i Włocławku. Po ostatecznym odejściu z teatru krakowskiego (1837) prowadził własny zespół z którym występował samodzielnie m. in. w Płocku Ciechocinku[2]. Okresowo zawierał współpracę z Kajetanem Nowińskim[1].
Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]
Od 1817 był wolnomularzem: początkowo w Loży Gorliwy Litwin (I stopień), a następnie Doskonała Jedność (II stopień). Poślubił Józefę z Kłossowskich. Ich syn Józef Szymkajło[3] również był aktorem teatralnym[1].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d Szymkajło Jan, [w:] Słownik biograficzny teatru polskiego 1765–1965, Warszawa: PWN, 1973, s. 723.
- ↑ Zbigniew Skorwider, Działalność kulturalno-oświatowa w Ciechocinku, „Jantarowe Szlaki” (nr 1), Bałtycka Biblioteka Cyfrowa, 1986, s. 36 [dostęp 2023-11-29].
- ↑ Józef Szymkajło, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby). [dostęp 2023-02-25].
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Jan Szymkajło, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby). [dostęp 2023-02-25].